ETV Bharat / health

ਬਹੁਤ ਚਮਤਕਾਰੀ ਹੈ ਇਸ ਜੜੀ ਬੂਟੀ ਤੋਂ ਬਣਾਈ ਗਈ ਦਵਾਈ, ਜਾਣੋ ਕਿਹੜੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਲਈ ਹੈ ਵਰਦਾਨ - Ashwagandha Plant Benefits

author img

By ETV Bharat Punjabi Team

Published : Aug 18, 2024, 7:21 PM IST

Ashwagandha Plant Benefits: ਭਾਰਤੀ ਚਿਕਿਤਸਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਕਾਲ ਤੋਂ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਦਵਾਈਆਂ ਰਾਹੀਂ ਕਈ ਜਟਿਲ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਲਈ ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਦੇ ਇੱਕ ਪੌਦੇ ਨਾਲ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

Ashwagandha Plant Benefits
Ashwagandha Plant Benefits (Getty Images)

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਇੱਕ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਪੌਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਗਠੀਆ, ਸ਼ੂਗਰ, ਆਮ ਕਮਜ਼ੋਰੀ, ਯੌਨ ਕਮਜ਼ੋਰੀ, ਥਾਇਰਾਇਡ, ਤਣਾਅ ਕੰਟਰੋਲ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਰਗਰ ਮੰਨੀ ਗਈ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪਾਊਡਰ ਅਤੇ ਕੈਪਸੂਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਆਯੂਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਨੂੰ 8 ਹਫ਼ਤੇ ਜਾਂ 60 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਦਵਾਈ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਰਤਣਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ। ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ 'ਤੇ ਬਰਾਬਰ ਦੀ ਖੋਜ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਦੀ ਸਹੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੇ ਕੋਈ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਹੀਂ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਾਮੂਲੀ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਲਟੀਆਂ, ਦਸਤ, ਆਲਸ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਉੱਪਰੀ ਗੈਸਟਰੋਇੰਟੇਸਟਾਈਨਲ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਦਾ ਅਸਰ ਦੇਖਣ 'ਚ ਕਈ ਵਾਰ ਸਮਾਂ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਜਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕੋਈ ਹੋਰ ਸਪਲੀਮੈਂਟ ਲੈਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਜ਼ਰੂਰ ਲਓ।

ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਡਾਕਟਰ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਦਵਾਈ ਵਿੱਚ ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੇਸ਼-ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮੈਡੀਕਲ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਕਾਰਗਰ ਸਾਬਤ ਹੋਈ ਹੈ।

  1. ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਲੈਵਲ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਦੀ ਹੈ।
  2. ਸੋਜ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਾਰਗਰ ਹੈ।
  3. ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਹੈ।
  4. ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ।
  5. ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮਾਨਸਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲਾਭਕਾਰੀ ਹੈ।
  6. ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਾਰਗਰ ਹੈ।

ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਪੌਦੇ ਦੇ ਲਾਭ: ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵੱਲੋਂ ਔਸ਼ਧੀ ਪੌਦਿਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਰਾਜ-ਵਾਰ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ, ਉੱਤਰਾਖੰਡ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ, ਰਾਜਸਥਾਨ, ਪੰਜਾਬ, ਉੜੀਸਾ, ਨਾਗਾਲੈਂਡ, ਮਿਜ਼ੋਰਮ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਕਰਨਾਟਕ, ਝਾਰਖੰਡ, ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ, ਗੁਜਰਾਤ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਉਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿਚ ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਹੈਲਥ ਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਸਨ ਦੁਆਰਾ ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ 'ਤੇ ਇੱਕ ਖੋਜ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਖੋਜ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਰਸਾਇਣ ਦਵਾਈ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਮਾਵਾਂ ਦੀ ਤਾਕਤ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਧਿਐਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਆਮ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖੁਰਾਕ-ਸਬੰਧਤ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਫਾਰਮੂਲੇ ਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨਾ ਸੀ।

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਇੱਕ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਪੌਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਗਠੀਆ, ਸ਼ੂਗਰ, ਆਮ ਕਮਜ਼ੋਰੀ, ਯੌਨ ਕਮਜ਼ੋਰੀ, ਥਾਇਰਾਇਡ, ਤਣਾਅ ਕੰਟਰੋਲ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਰਗਰ ਮੰਨੀ ਗਈ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪਾਊਡਰ ਅਤੇ ਕੈਪਸੂਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਆਯੂਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਨੂੰ 8 ਹਫ਼ਤੇ ਜਾਂ 60 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਦਵਾਈ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਰਤਣਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ। ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ 'ਤੇ ਬਰਾਬਰ ਦੀ ਖੋਜ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਦੀ ਸਹੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੇ ਕੋਈ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਹੀਂ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਾਮੂਲੀ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਲਟੀਆਂ, ਦਸਤ, ਆਲਸ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਉੱਪਰੀ ਗੈਸਟਰੋਇੰਟੇਸਟਾਈਨਲ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਦਾ ਅਸਰ ਦੇਖਣ 'ਚ ਕਈ ਵਾਰ ਸਮਾਂ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਜਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕੋਈ ਹੋਰ ਸਪਲੀਮੈਂਟ ਲੈਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਜ਼ਰੂਰ ਲਓ।

ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਡਾਕਟਰ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਦਵਾਈ ਵਿੱਚ ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੇਸ਼-ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮੈਡੀਕਲ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਕਾਰਗਰ ਸਾਬਤ ਹੋਈ ਹੈ।

  1. ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਲੈਵਲ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਦੀ ਹੈ।
  2. ਸੋਜ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਾਰਗਰ ਹੈ।
  3. ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਹੈ।
  4. ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ।
  5. ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮਾਨਸਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲਾਭਕਾਰੀ ਹੈ।
  6. ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਾਰਗਰ ਹੈ।

ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਪੌਦੇ ਦੇ ਲਾਭ: ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵੱਲੋਂ ਔਸ਼ਧੀ ਪੌਦਿਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਰਾਜ-ਵਾਰ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ, ਉੱਤਰਾਖੰਡ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ, ਰਾਜਸਥਾਨ, ਪੰਜਾਬ, ਉੜੀਸਾ, ਨਾਗਾਲੈਂਡ, ਮਿਜ਼ੋਰਮ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਕਰਨਾਟਕ, ਝਾਰਖੰਡ, ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ, ਗੁਜਰਾਤ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਉਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿਚ ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਹੈਲਥ ਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਸਨ ਦੁਆਰਾ ਅਸ਼ਵਗੰਧਾ 'ਤੇ ਇੱਕ ਖੋਜ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਖੋਜ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਰਸਾਇਣ ਦਵਾਈ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਮਾਵਾਂ ਦੀ ਤਾਕਤ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਧਿਐਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਆਮ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖੁਰਾਕ-ਸਬੰਧਤ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਫਾਰਮੂਲੇ ਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨਾ ਸੀ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.