ਜੇਕਰ 45-55 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੀ ਔਰਤ ਨੂੰ ਆਖਰੀ ਪੀਰੀਅਡਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੱਕ ਪੀਰੀਅਡਸ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੇ, ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਮੇਨੋਪਾਜ਼ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਔਰਤ ਦੇ ਸਰੀਰ 'ਚ ਹਾਰਮੋਨਸ 'ਚ ਬਦਲਾਅ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਅੰਡਕੋਸ਼ ਬਣਾਉਣਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਉਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲੇ follicles ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ, ਪ੍ਰਜਨਨ ਹਾਰਮੋਨ ਐਸਟ੍ਰੋਜਨ ਦਾ ਪੱਧਰ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਨ ਘਟਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜਦੋਂ follicles, ਐਸਟ੍ਰੋਜਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਜੇਸਟ੍ਰੋਨ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਪੀਰੀਅਡਸ ਚੱਕਰ ਵੀ ਰੁਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਦੌਰਾਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ
ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਕੋਈ ਬਿਮਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਕੁਦਰਤੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੀ ਮਿਆਦ ਇੱਕ ਔਰਤ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਨੂੰ ਕਈ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸ ਦੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਰੁਕਾਵਟ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ।
- ਅਕਸਰ ਮੂਡ ਸਵਿੰਗ
- ਵਧੀ ਹੋਈ ਭੁੱਖ
- ਅਚਾਨਕ ਵਾਲ ਝੜਨਾ
- ਚਮੜੀ ਦਾ ਰੰਗੀਨ ਹੋਣਾ
- ਰਾਤ ਨੂੰ ਪਸੀਨਾ ਆਉਣਾ
- ਸਰੀਰ ਦੇ ਭਾਰ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ
- ਪਾਚਨ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ
- ਜੋੜਾਂ ਦਾ ਦਰਦ
- ਤਣਾਅ, ਚਿੰਤਾ, ਉਦਾਸੀ
- ਚਿੜਚਿੜਾਪਨ
ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਨਜਿੱਠਣਾ ਹੈ?
ਪੋਸ਼ਣ ਵਿਗਿਆਨੀ ਰੁਜੁਤਾ ਦਿਵੇਕਰ ਦੁਆਰਾ ਸੁਝਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਕੁਝ ਚੀਜ਼ਾਂ ਇਸ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘ ਰਹੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ:-
- ਸਹੀ ਖੁਰਾਕ ਖਾਓ: ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਖੁਰਾਕ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਨਾ ਰਹੋ, ਕਿਉਂਕਿ ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਬਦਲਾਅ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ ਰਾਹੀਂ ਸਾਰੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸੂਖਮ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰੋ। ਇਸ ਲਈ ਤੁਹਾਡੀ ਖੁਰਾਕ ਸਥਾਨਕ, ਮੌਸਮੀ ਅਤੇ ਰਵਾਇਤੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਰਵਾਇਤੀ ਭਾਰਤੀ ਖੁਰਾਕ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਵਰਤ ਨਾ ਰੱਖੋ ਜਾਂ ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਨਾ ਕਰੋ। ਇੱਕ ਟਿਕਾਊ ਖੁਰਾਕ ਖਾਓ।
- ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਸਰਤ ਕਰੋ: ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਦੌਰਾਨ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਊਰਜਾ ਦੀ ਕਮੀ, ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਅਤੇ ਥਕਾਵਟ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਲਈ ਕਸਰਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਦਿਵੇਕਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਸਰਤਾਂ ਕਰਨੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਸਰੀਰ ਦੀ ਤਾਕਤ, ਸਟੈਮਿਨਾ, ਲਚਕਤਾ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਯੋਗਾ ਇਸ ਸਭ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ। ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 3 ਘੰਟੇ ਕਸਰਤ ਕਰੋ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤਾਕਤ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ, ਕਾਰਡੀਓ ਅਤੇ ਯੋਗਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
- ਸਹੀ ਆਰਾਮ ਕਰੋ: ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਦੁਪਹਿਰ ਨੂੰ 20 ਮਿੰਟ ਦੀ ਝਪਕੀ ਲੈਂਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਰਾਤ 9:30-11 ਵਜੇ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸੌਣ ਲਈ ਜਾਂਦੇ ਹੋ। ਇਹ ਥਕਾਵਟ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ, ਜੋ ਅਕਸਰ ਇਸ ਸਮੇਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਹਾਰਮੋਨ ਰਿਪਲੇਸਮੈਂਟ ਥੈਰੇਪੀ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸਿਹਤ ਖਤਰੇ ਹਨ।
- ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਮਿਲੋ ਅਤੇ ਸਲਾਹ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰੋ।
- ਕਾਫ਼ੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਪੀਓ।
- ਉੱਚ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਅਤੇ ਉੱਚ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਭੋਜਨ ਖਾਓ
- ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਬੰਦ ਕਰੋ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਭਾਰ ਕੰਟਰੋਲ ਵਿੱਚ ਰੱਖੋ।
ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਨ ਏਜਿੰਗ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਔਰਤਾਂ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ, ਸਟ੍ਰੋਕ ਅਤੇ ਓਸਟੀਓਪੋਰੋਸਿਸ ਸਮੇਤ ਕੁਝ ਸਿਹਤ ਸਥਿਤੀਆਂ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਹੱਡੀਆਂ ਦੀ ਸਰਵੋਤਮ ਸਿਹਤ ਲਈ ਸਿਹਤਮੰਦ ਭੋਜਨ ਖਾਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣਾ, ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਰਹਿਣਾ ਅਤੇ ਕਾਫ਼ੀ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਅਤੇ ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-
