ETV Bharat / health

ਕੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੁੱਸਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਦਾ ਖਤਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਜਾਣੋ ਗੁੱਸੇ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦੈ - Anger Heart Attack Risk

Anger Heart Attack Risk: ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੁੱਸਾ ਮਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਸਰੀਰਕ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਵੀ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਗੁੱਸਾ ਇੱਕ ਮਨੁੱਖੀ ਭਾਵਨਾ ਹੈ, ਪਰ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੁੱਸਾ ਕਈ ਵਾਰ ਅਸਹਿਜ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨਾਲ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

Anger Heart Attack Risk
Anger Heart Attack Risk (Getty Images)
author img

By ETV Bharat Health Team

Published : Sep 20, 2024, 4:16 PM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੁੱਸਾ ਕਰਨਾ ਸਿਹਤ ਲਈ ਖਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਕਈ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਬੇਲੋੜਾ ਗੁੱਸਾ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹੀ ਗੁੱਸਾ ਕਈ ਵਾਰ ਜਾਨਲੇਵਾ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਲੋਕ ਹਮੇਸ਼ਾ ਗੁੱਸਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਖੁਲਾਸਾ: ਕੋਲੰਬੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਇਰਵਿੰਗ ਮੈਡੀਕਲ ਸੈਂਟਰ, ਯੇਲ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਸਨ ਡਾ. ਇਆਨ ਐਮ ਕਰੋਨਿਸ਼, ਡਾ. ਕਰੀਨਾ ਡਬਲਯੂ ਡੇਵਿਡਸਨ ਦੀ ਖੋਜ ਨੇ ਕਈ ਕਾਰਕਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਖੋਜ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ 18 ਤੋਂ 73 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ 280 ਸਿਹਤਮੰਦ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ। 280 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ 4 ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੁੱਸੇ, ਦਰਦ, ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਾਉਦੀਆਂ ਸਨ। ਹਰ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ 'ਤੇ ਲਗਭਗ 8 ਮਿੰਟ ਤੱਕ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਫਿਰ ਸਬੰਧਤ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਖੂਨ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਲਏ ਗਏ ਅਤੇ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਹਰੇਕ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ। ਦੁਖੀ, ਚਿੰਤਤ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਸਮੂਹ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਆਏ ਸਮੂਹ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਪਾਈਆਂ ਗਈਆਂ।

ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਗੁੱਸੇ ਵਾਲੇ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਕਾਫ਼ੀ ਘੱਟ ਗਈ ਸੀ। ਸਿਰਫ ਕੁਝ ਮਿੰਟਾਂ ਲਈ ਗੁੱਸੇ 'ਚ ਰਹਿਣ ਨਾਲ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੱਧ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਧਿਐਨਾਂ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਤੀਬਰ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਦਿਲ 'ਤੇ ਡੂੰਘਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਖੋਜ ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਿੱਧੇ ਸਬੰਧ 'ਤੇ ਰੌਸ਼ਨੀ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੇਰਵੇ 2017 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਜਰਨਲ ਸਾਈਕੋਸੋਮੈਟਿਕ ਮੈਡੀਸਨ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਐਨਆਈਐਚ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਡਾ. ਰੇਣੁਕਾ ਸ਼ਰਮਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਗੁੱਸੇ ਨਾਲ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਗੁੱਸਾ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਸਰੀਰਕ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਵੀ ਅਸਰ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਗੁੱਸੇ ਕਾਰਨ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਅਤੇ ਸਿਰ ਦਰਦ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਆਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੇ ਰੋਗ, ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਗੁੱਸੇ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਾਬੂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।-ਡਾ. ਰੇਣੁਕਾ ਸ਼ਰਮਾ

ਗੁੱਸੇ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਕਿਵੇਂ ਪਾਇਆ ਜਾਵੇ?: ਡਾ: ਰੇਣੁਕਾ ਸ਼ਰਮਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਸਰਤ, ਯੋਗਾਸਨ ਅਤੇ ਮੈਡੀਟੇਸ਼ਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਗੁੱਸੇ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਮਨਪਸੰਦ ਸ਼ੌਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਨੂੰ ਚੁਣੋ ਅਤੇ ਇਸ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਤ ਕਰੋ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਡਾਂਸ ਕਰਨਾ, ਕਿਤਾਬ ਪੜ੍ਹਨਾ, ਸੰਗੀਤ ਸੁਣਨਾ ਜਾਂ ਪੇਂਟਿੰਗ ਕਰਨਾ ਆਦਿ। ਡਾ: ਰੇਣੁਕਾ ਨੇ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੁੱਸਾ ਕਰਨਾ ਸਿਹਤ ਲਈ ਖਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਕਈ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਬੇਲੋੜਾ ਗੁੱਸਾ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹੀ ਗੁੱਸਾ ਕਈ ਵਾਰ ਜਾਨਲੇਵਾ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਲੋਕ ਹਮੇਸ਼ਾ ਗੁੱਸਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਖੁਲਾਸਾ: ਕੋਲੰਬੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਇਰਵਿੰਗ ਮੈਡੀਕਲ ਸੈਂਟਰ, ਯੇਲ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਸਨ ਡਾ. ਇਆਨ ਐਮ ਕਰੋਨਿਸ਼, ਡਾ. ਕਰੀਨਾ ਡਬਲਯੂ ਡੇਵਿਡਸਨ ਦੀ ਖੋਜ ਨੇ ਕਈ ਕਾਰਕਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਖੋਜ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ 18 ਤੋਂ 73 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ 280 ਸਿਹਤਮੰਦ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ। 280 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ 4 ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੁੱਸੇ, ਦਰਦ, ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਾਉਦੀਆਂ ਸਨ। ਹਰ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ 'ਤੇ ਲਗਭਗ 8 ਮਿੰਟ ਤੱਕ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਫਿਰ ਸਬੰਧਤ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਖੂਨ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਲਏ ਗਏ ਅਤੇ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਹਰੇਕ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ। ਦੁਖੀ, ਚਿੰਤਤ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਸਮੂਹ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਆਏ ਸਮੂਹ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਪਾਈਆਂ ਗਈਆਂ।

ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਗੁੱਸੇ ਵਾਲੇ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਕਾਫ਼ੀ ਘੱਟ ਗਈ ਸੀ। ਸਿਰਫ ਕੁਝ ਮਿੰਟਾਂ ਲਈ ਗੁੱਸੇ 'ਚ ਰਹਿਣ ਨਾਲ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੱਧ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਧਿਐਨਾਂ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਤੀਬਰ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਦਿਲ 'ਤੇ ਡੂੰਘਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਖੋਜ ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਿੱਧੇ ਸਬੰਧ 'ਤੇ ਰੌਸ਼ਨੀ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੇਰਵੇ 2017 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਜਰਨਲ ਸਾਈਕੋਸੋਮੈਟਿਕ ਮੈਡੀਸਨ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਐਨਆਈਐਚ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਡਾ. ਰੇਣੁਕਾ ਸ਼ਰਮਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਗੁੱਸੇ ਨਾਲ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਗੁੱਸਾ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਸਰੀਰਕ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਵੀ ਅਸਰ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਗੁੱਸੇ ਕਾਰਨ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਅਤੇ ਸਿਰ ਦਰਦ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਆਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੇ ਰੋਗ, ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਗੁੱਸੇ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਾਬੂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।-ਡਾ. ਰੇਣੁਕਾ ਸ਼ਰਮਾ

ਗੁੱਸੇ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਕਿਵੇਂ ਪਾਇਆ ਜਾਵੇ?: ਡਾ: ਰੇਣੁਕਾ ਸ਼ਰਮਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਸਰਤ, ਯੋਗਾਸਨ ਅਤੇ ਮੈਡੀਟੇਸ਼ਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਗੁੱਸੇ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਮਨਪਸੰਦ ਸ਼ੌਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਨੂੰ ਚੁਣੋ ਅਤੇ ਇਸ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਤ ਕਰੋ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਡਾਂਸ ਕਰਨਾ, ਕਿਤਾਬ ਪੜ੍ਹਨਾ, ਸੰਗੀਤ ਸੁਣਨਾ ਜਾਂ ਪੇਂਟਿੰਗ ਕਰਨਾ ਆਦਿ। ਡਾ: ਰੇਣੁਕਾ ਨੇ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.