ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਕੋਰੋਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੰਕੀਪੌਕਸ (Monkeypox) ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਡਰਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਂਗ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਵੀ ਇੱਕ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਬਣਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਫਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਕਾਰਨ ਹੁਣ ਤੱਕ 100 ਦੇ ਕਰੀਬ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗੁਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਅਜੇ ਅਫਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਹੋਰਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਵੀ ਫੈਲ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਫਰੀਕਾ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਪੀੜਿਤ ਇੱਕ ਮਰੀਜ਼ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ WHO ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਗਲੋਬਲ ਹੈਲਥ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (ਡਬਲਯੂਐਚਓ) ਨੇ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਰੀਪਬਲਿਕ ਆਫ ਕਾਂਗੋ (ਡੀਆਰਸੀ) ਅਤੇ ਹੋਰ ਅਫਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦੇ ਵਧਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਖ਼ਤਰਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। WHO ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਚਿੰਤਾ ਦੀ PHEIC ਜਾਂ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ, ਜੋ WHO ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਪੱਧਰ ਹੈ।
Learn about #mpox and how WHO is working with partners to contain the current mpox outbreak in #DRC.🔽 pic.twitter.com/tCytC2bgty
— World Health Organization (WHO) (@WHO) August 17, 2024
ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਕੀ ਹੈ?: ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਇੱਕ ਜ਼ੂਨੋਸਿਸ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ, ਜੋ ਜਾਨਵਰਾਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਛੂਤ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਪਛਾਣ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਾਲ 1970 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦੇ ਦੋ ਉਪ ਰੂਪ ਹਨ- Clade-1 ਅਤੇ Clade-2। ਇਹ ਇੱਕ ਸੰਕਰਮਣ ਹੈ ਜੋ ਬਾਂਦਰਾਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਲਾਗ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਫੈਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਕੁਦਰਤ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਗਿਲਹਰੀਆਂ, ਗੈਂਬੀਅਨ ਪਾਊਚਡ ਚੂਹੇ, ਡੋਰਮਾਈਸ, ਬਾਂਦਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜਾਨਵਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਰੀਜ਼ ਅਕਸਰ ਗਰਮ ਖੰਡੀ ਮੀਂਹ ਦੇ ਜੰਗਲਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਲਾਗ ਵੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਫਰੀਕਾ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਸੀ।
ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਕਿਵੇਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ?: ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਇੱਕ ਵਾਇਰਸ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਜਿਨਸੀ ਸੰਬੰਧ, ਚਮੜੀ ਤੋਂ ਚਮੜੀ ਦਾ ਸੰਪਰਕ ਅਤੇ ਲਾਗ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਨੇੜਿਓਂ ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਚਮੜੀ ਰਾਹੀਂ ਅੱਖਾਂ, ਨੱਕ, ਸਾਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਜਾਂ ਮੂੰਹ ਰਾਹੀਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਨਾਲ ਵੀ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੇ ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਵਰਤੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਿਸਤਰਾ, ਕੱਪੜੇ ਅਤੇ ਤੌਲੀਏ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਸੰਕਰਮਿਤ ਜਾਨਵਰਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਾਂਦਰ, ਚੂਹੇ ਅਤੇ ਗਿਲਹਰੀਆਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਨਾਲ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਾਲ 2022 ਵਿੱਚ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਵਾਇਰਸ ਜਿਨਸੀ ਸੰਪਰਕ ਰਾਹੀਂ ਵਧੇਰੇ ਫੈਲਿਆ ਸੀ।
ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦੇ ਲੱਛਣ ਕੀ ਹਨ?: ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿੱਚ ਫਲੂ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨਾਲ ਬਿਮਾਰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦੇ ਲੱਛਣ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਲਕੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ 2 ਤੋਂ 4 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੱਛਣ: ਬੁਖਾਰ, ਸਿਰ ਦਰਦ, ਠੰਢ, ਜੋੜਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਪਿੱਠ ਦਰਦ, ਮਾਸਪੇਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਸੁੱਜੀਆਂ ਲਿੰਫ ਨੋਡਜ਼ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਥਕਾਵਟ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਲੱਛਣ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਤੋਂ 5 ਤੋਂ 21 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਮੰਕੀਪੌਕਸਦਾ ਵਾਇਰਸ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਿਸਮ ਦੇ ਧੱਫੜ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਈ ਵਾਰ ਵੱਡੇ ਚਿਕਨਪੌਕਸ ਦੇ ਛਾਲਿਆਂ ਵਰਗਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਬਿਮਾਰੀ ਵਧਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤੁਹਾਡੇ ਧੱਫੜ ਕਈ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਦਿੱਖ ਬਦਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੇ ਧੱਫੜ ਫਲੈਟ ਲਾਲ ਧੱਬਿਆਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਫਿਰ ਇਹ ਫਿਣਸੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਧੱਫੜ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਿੱਸੇ 'ਤੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੇ ਚਿਹਰੇ, ਤੁਹਾਡੇ ਮੂੰਹ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਛਾਤੀ, ਪਿੱਠ, ਬਾਹਾਂ, ਹੱਥਾਂ, ਪੈਰਾਂ, ਪੈਰਾਂ ਦੀਆਂ ਉਂਗਲਾਂ, ਜਣਨ ਅਤੇ ਗੁਦਾ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਧੱਫੜ ਦਰਦਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਸੰਭਾਵੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੰਭੀਰ ਬੀਮਾਰੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਿਆਣਿਆਂ, ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ, ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਜੋਖਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਇਲਾਜ: ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਲੱਛਣਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਹਲਕਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਖਾਸ ਇਲਾਜ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਡਾਕਟਰ ਲੱਛਣਾਂ ਜਾਂ ਜਟਿਲਤਾਵਾਂ ਲਈ ਇਲਾਜ ਦਾ ਨੁਸਖ਼ਾ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਧੱਫੜ ਤੋਂ ਚਮੜੀ ਦੀ ਲਾਗ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦਰਦ ਨਿਵਾਰਕ ਦਵਾਈਆਂ ਜਾਂ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਪੇਚੀਦਗੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਐਂਟੀਵਾਇਰਲ ਦਵਾਈਆਂ, ਨਾੜੀ (IV) ਤਰਲ ਪਦਾਰਥਾਂ, ਜਾਂ ਹੋਰ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੀ ਸਥਿਤੀ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਿਆਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਇਲਾਜ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਢੁਕਵੀਂ ਦੇਖਭਾਲ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਅਲੱਗ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਤੁਹਾਡੇ ਸਾਰੇ ਛਾਲੇ ਜਾਂ ਜ਼ਖ਼ਮ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਅਤੇ ਜ਼ਖ਼ਮ ਉੱਤੇ ਚਮੜੀ ਦੀ ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਪਰਤ ਨਹੀਂ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ।
- ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਕਿੰਨੇ ਕਦਮ ਚੱਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ? ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਕਰ ਲਓ ਨੋਟ, ਪੈਦਲ ਚੱਲਣ ਨਾਲ ਮਿਲਣਗੇ ਕਈ ਸਿਹਤ ਲਾਭ - Benefits of Walking
- ਮਨ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਉਦਾਸ ਅਤੇ ਭੁੱਖ ਵੀ ਲੱਗਦੀ ਹੈ ਘੱਟ, ਤਾਂ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਹੋ ਸਕਦੈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ, ਕਿਤੇ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਹੋ ਗਏ ਸ਼ਿਕਾਰ, ਜਾਣ ਲਓ ਲੱਛਣਾਂ ਬਾਰੇ - Symptoms Of Depression
- ਵੱਡੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਬੱਚੇ ਵੀ ਹੋ ਰਹੇ ਨੇ ਢਿੱਡ ਦੀ ਚਰਬੀ ਵਧਣ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ, ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ 'ਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਕੇ ਪਿਘਲ ਜਾਵੇਗੀ ਚਰਬੀ, ਜਾਣੋ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਡਾਕਟਰ - weight loss Tips
ਰੋਕਥਾਮ: ਹੱਥਾਂ ਦੀ ਚੰਗੀ ਸਫਾਈ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰੋ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਤੋਂ ਪੀੜਿਤ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਕਰਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦਸਤਾਨੇ, ਇੱਕ ਫੇਸਮਾਸਕ, ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਡਿਸਪੋਜ਼ੇਬਲ ਗਾਊਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ। ਖੰਘਣ ਜਾਂ ਛਿੱਕਣ ਵੇਲੇ ਆਪਣਾ ਨੱਕ ਅਤੇ ਮੂੰਹ ਢੱਕੋ। ਖੰਘਣ ਜਾਂ ਛਿੱਕਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰੀ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖੋ। ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮਾਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਟਿਸ਼ੂ, ਲਿਨਨ ਜਾਂ ਤੌਲੀਏ ਨਾਲ ਸਰੀਰਕ ਸੰਪਰਕ ਤੋਂ ਬਚੋ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੂਸ਼ਿਤ ਸਤ੍ਹਾ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਅਤੇ ਰੋਗਾਣੂ ਮੁਕਤ ਕਰੋ।
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਪੱਛਮੀ ਜਾਂ ਮੱਧ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਜੰਗਲੀ ਜਾਨਵਰਾਂ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਅਜਿਹੇ ਜਾਨਵਰ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਤੋਂ ਬਚੋ ਜੋ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੰਗਲੀ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਮਾਸ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਜਾਂ ਖਾਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦੌਰਾਨ ਜਿਨਸੀ ਸੰਪਰਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਕੰਡੋਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ।
ਡਬਲਯੂਐਚਓ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦੀ ਲਾਗ ਅਤੇ ਸੰਚਾਰ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਸਿਹਤ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਅਤ ਕਰਨ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਸੰਕਰਮਿਤ ਲੋਕਾਂ ਜਾਂ ਦੂਸ਼ਿਤ ਸਮੱਗਰੀ ਨਾਲ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸੰਪਰਕ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਦਸਤਾਨੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਨਿੱਜੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਾਲੇ ਕੱਪੜੇ ਅਤੇ ਉਪਕਰਣ ਵਰਤਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਬਿਮਾਰ ਜਾਂ ਮਰੇ ਹੋਏ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
