ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਤੁਸੀਂ ATM ਗਏ, ਪੈਸੇ ਕੱਢਵਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਟ੍ਰਾਂਜੈਕਸ਼ਨ ਅਸਫਲ ਹੋ ਗਿਆ। ਖਾਤੇ ਵਿੱਚੋਂ ਪੈਸੇ ਕੱਟ ਲਏ ਗਏ। ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਪੈਸੇ ਭੇਜ ਰਹੇ ਸੀ, ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੁਬਾਰਾ ਅਸਫਲ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਪੈਸੇ ਕੱਟ ਲਏ ਗਏ, ਅਜਿਹੀ ਸਮੱਸਿਆ ਅਕਸਰ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਇਸ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਨਿਯਮ ਬਣਾਏ ਹਨ।
ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਦਾ ਪੈਸਿਆਂ ਦਾ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਅਸਫਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਬੈਂਕ ਸੀਮਤ ਸਮੇਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਿਫੰਡ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਰ, ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਹੋਣ 'ਤੇ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਜੁਰਮਾਨਾ ਭਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਫੇਲ ਟ੍ਰਾਂਜੈਕਸ਼ਨ 'ਤੇ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਖ਼ਾਤੇ ਤੋਂ ਕੱਟੇ ਗਏ ਪੈਸੇ ਵਾਪਸ ਕਰਨੇ ਪੈਣਗੇ। ਜੇਕਰ ਬੈਂਕ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 100 ਰੁਪਏ ਜੁਰਮਾਨਾ ਭਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਬੈਂਕਿੰਗ ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਆਫ ਇੰਡੀਆ (ਆਰਬੀਆਈ) ਦੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੀ ਸਖ਼ਤ ਨਿਯਮ ਹਨ?
RBI ਦਾ TAT ਹਾਰਮੋਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਨਿਯਮ
ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ 20 ਸਤੰਬਰ 2019 ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਰਕੂਲਰ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਟੀਏਟੀ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰ ਕਰਨ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ ਯਾਨੀ ਸਮਾਂ ਬਦਲਣ ਅਤੇ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਦੇਣ ਲਈ। ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜੇਕਰ ਬੈਂਕ ਟ੍ਰਾਂਜੈਕਸ਼ਨ ਅਸਫਲ ਹੋਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਡੈਬਿਟ ਕੀਤੇ ਪੈਸੇ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਜੁਰਮਾਨਾ ਅਦਾ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਬੈਂਕ ਜਿੰਨੇ ਦਿਨ ਦੇਰੀ ਕਰੇਗਾ, ਜੁਰਮਾਨਾ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਵਧੇਗਾ।
ਜੁਰਮਾਨੇ ਦੀ ਰਕਮ ਕਦੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ?
ਬੈਂਕ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ਯਾਨੀ ਅਸਫਲ ਟ੍ਰਾਂਜੈਕਸ਼ਨ ਦੀ ਕਿਸਮ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਜੁਰਮਾਨਾ ਅਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਬੈਂਕ ਜੁਰਮਾਨਾ ਤਾਂ ਹੀ ਅਦਾ ਕਰੇਗਾ ਜੇਕਰ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਕੋਈ ਕਾਰਨ ਹੈ ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਤੁਹਾਡਾ ਕੋਈ ਕੰਟਰੋਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡਾ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਬਦਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਬੈਂਕ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਜੁਰਮਾਨੇ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਕਿਹੜੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ATM ਰਾਹੀਂ ਕੋਈ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਕਰਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚੋਂ ਪੈਸੇ ਕੱਟ ਲਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਨਕਦੀ ਨਹੀਂ ਕਢਵਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੇ ਦਿਨ ਤੋਂ 5 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇਸਨੂੰ ਵਾਪਸ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਕਰਨ 'ਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਤੋਂ ਰੁਪਏ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਵਸੂਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। 100 ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ।
ਜੇਕਰ ਕਾਰਡ-ਟੂ-ਕਾਰਡ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਅਸਫਲ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ...
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਾਰਡ-ਟੂ-ਕਾਰਡ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚੋਂ ਪੈਸੇ ਕੱਟ ਲਏ ਗਏ ਹਨ ਪਰ ਲਾਭਪਾਤਰੀ ਦੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਦੋ ਦਿਨਾਂ (T+1) ਦੇ ਅੰਦਰ ਡੈਬਿਟ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੇ ਦਿਨ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬੈਂਕ ਨੂੰ 100 ਰੁਪਏ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਦੇਣਾ ਪਵੇਗਾ।
ਜੇਕਰ PoS, IMPS ਭੁਗਤਾਨ ਅਸਫ਼ਲ ਹੋਵੇ
ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚੋਂ PoS, ਕਾਰਡ ਲੈਣ-ਦੇਣ, IMPS, UPI ਵਿੱਚ ਪੈਸੇ ਕੱਟੇ ਗਏ ਹਨ, ਪਰ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਤਾਂ RBI ਨੇ ਇਸਦੇ ਲਈ ਬੈਂਕ ਨੂੰ T+1 ਦਿਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਸ ਮਿਆਦ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪੈਸੇ ਟਰਾਂਸਫਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਤਾਂ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਤੋਂ ਬੈਂਕ 'ਤੇ 100 ਰੁਪਏ ਦਾ ਜ਼ੁਰਮਾਨਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ।