ETV Bharat / bharat

ਜਦੋਂ ਟਰੇਨ ਤੈਅ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੁਕ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਖਾਤੇ 'ਚ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋ ਜਾਉਗਾ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਸਾਰਾ ਪੈਸਾ, ਜਾਣੋ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ - IRCTC Ticket Refund Rules - IRCTC TICKET REFUND RULES

IRCTC ticket refund rules : ਰੇਲਵੇ ਵਿਭਾਗ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਹਰ ਸਹੂਲਤ ਦਾ ਖਿਆਲ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਟਰੇਨ 'ਚ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਨਾ ਹੈ। ਅਕਸਰ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਟਰੇਨ ਨੂੰ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਰੇਲਵੇ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਟਰੇਨ ਆਪਣੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੱਕ ਅੱਗੇ ਨਹੀਂ ਚੱਲ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਰੇਲਵੇ ਦੁਆਰਾ ਟਿਕਟ ਦੀ ਬਾਕੀ ਰਕਮ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

IRCTC TICKET REFUND RULES
IRCTC ਟਿਕਟ ਰਿਫੰਡ ਨਿਯ (ETV Bharat)
author img

By ETV Bharat Punjabi Team

Published : May 17, 2024, 3:12 PM IST

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਰੇਲਵੇ ਦੁਆਰਾ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਟਰੇਨ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬਾਕੀ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਰਿਫੰਡ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਯਾਤਰੀ ਨੂੰ ਸਟੇਸ਼ਨ ਮਾਸਟਰ ਕੋਲ ਜਾ ਕੇ ਆਪਣੀ ਟਿਕਟ ਦੀ ਤਰੀਕ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਾਕੀ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਕਿਰਾਏ ਦੀ ਰਿਫੰਡ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇਣੀ ਪਵੇਗੀ। ਸਟੇਸ਼ਨ ਮਾਸਟਰ ਦੁਆਰਾ ਟਿਕਟ ਜਮ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਸੀਦ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਦਫ਼ਤਰ ਨੂੰ ਭੇਜੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੈਸੇ ਯਾਤਰੀ ਦੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਰੇਲਵੇ ਕਾਊਂਟਰ ਦੇ ਟਿਕਟ ਧਾਰਕਾਂ ਲਈ ਇਹ ਹੈ ਇੰਤਜ਼ਾਮ : ਰੇਲਵੇ ਦੀ ਖਿੜਕੀ ਤੋਂ ਟਿਕਟ ਬੁੱਕ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਰੇਲਗੱਡੀ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ 'ਤੇ ਰੁਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਯਾਤਰੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਮਾਸਟਰ ਕੋਲ ਜਾਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਸਟੇਸ਼ਨ ਮਾਸਟਰ ਨੂੰ ਟਿਕਟ, ਬੈਂਕ ਖਾਤਾ ਨੰਬਰ, ਨਾਮ, ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ ਆਦਿ ਦੇਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਟੇਸ਼ਨ ਮਾਸਟਰ ਦੀ ਤਰਫ਼ੋਂ ਟਿਕਟ ਜਮ੍ਹਾਂ ਰਸੀਦ ਤਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਰਸੀਦ ਵਪਾਰਕ ਦਫ਼ਤਰ ਨੂੰ ਭੇਜੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪੈਸੇ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਯਾਤਰੀ ਦੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਭੇਜ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਗ੍ਰੀਨ ਪੇ ਆਰਡਰ ਬਣਾ ਕੇ ਡਾਕ ਰਾਹੀਂ ਯਾਤਰੀ ਦੇ ਪਤੇ 'ਤੇ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਪੈਸੇ ਸਿੱਧੇ ਯਾਤਰੀ ਦੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ 'ਚ ਭੇਜੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਆਨਲਾਈਨ ਟਿਕਟਾਂ ਬੁੱਕ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਇਹ ਹੈ ਵਿਵਸਥਾ: ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ IRCTC ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਤੋਂ ਆਨਲਾਈਨ ਟਿਕਟਾਂ ਬੁੱਕ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਟਿਕਟਾਂ ਵਾਲੇ ਯਾਤਰੀ, ਜੇਕਰ ਟਰੇਨ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੁਕਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ IRCTC ਲੌਗਇਨ ਆਈਡੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਟਿਕਟ ਬੁੱਕ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਸ ਤੋਂ TDR (ਟਿਕਟ ਜਮ੍ਹਾਂ ਰਸੀਦ) ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਦਿਓ। ਟਰੇਨ ਰੱਦ ਹੋਣ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਭਰੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੇਲਵੇ ਵੱਲੋਂ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਰੇਲਗੱਡੀ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਟਿਕਟ ਦੇ ਪੈਸੇ ਯਾਤਰੀ ਨੂੰ ਉਸਦੇ IRCTC ਵਾਲੇਟ ਜਾਂ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੁਕੀਆਂ 17 ਟਰੇਨਾਂ: ਅੰਬਾਲਾ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦੇ ਸ਼ੰਭੂ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ 'ਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਅੰਦੋਲਨ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਈ ਟਰੇਨਾਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਮੋੜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦੋਲਨ ਕਾਰਨ 17 ਟਰੇਨਾਂ ਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਟਰੇਨਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਾਪਸੀ 'ਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਮੁੜ ਉਸੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਹ ਹਿੱਸਾ ਜੋ ਯਾਤਰੀ ਦੁਆਰਾ ਸਫ਼ਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਪੈਸੇ ਵਾਪਸ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਰੇਲਵੇ ਦੁਆਰਾ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਟਰੇਨ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬਾਕੀ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਰਿਫੰਡ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਯਾਤਰੀ ਨੂੰ ਸਟੇਸ਼ਨ ਮਾਸਟਰ ਕੋਲ ਜਾ ਕੇ ਆਪਣੀ ਟਿਕਟ ਦੀ ਤਰੀਕ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਾਕੀ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਕਿਰਾਏ ਦੀ ਰਿਫੰਡ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇਣੀ ਪਵੇਗੀ। ਸਟੇਸ਼ਨ ਮਾਸਟਰ ਦੁਆਰਾ ਟਿਕਟ ਜਮ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਸੀਦ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਦਫ਼ਤਰ ਨੂੰ ਭੇਜੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੈਸੇ ਯਾਤਰੀ ਦੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਰੇਲਵੇ ਕਾਊਂਟਰ ਦੇ ਟਿਕਟ ਧਾਰਕਾਂ ਲਈ ਇਹ ਹੈ ਇੰਤਜ਼ਾਮ : ਰੇਲਵੇ ਦੀ ਖਿੜਕੀ ਤੋਂ ਟਿਕਟ ਬੁੱਕ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਰੇਲਗੱਡੀ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ 'ਤੇ ਰੁਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਯਾਤਰੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਮਾਸਟਰ ਕੋਲ ਜਾਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਸਟੇਸ਼ਨ ਮਾਸਟਰ ਨੂੰ ਟਿਕਟ, ਬੈਂਕ ਖਾਤਾ ਨੰਬਰ, ਨਾਮ, ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ ਆਦਿ ਦੇਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਟੇਸ਼ਨ ਮਾਸਟਰ ਦੀ ਤਰਫ਼ੋਂ ਟਿਕਟ ਜਮ੍ਹਾਂ ਰਸੀਦ ਤਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਰਸੀਦ ਵਪਾਰਕ ਦਫ਼ਤਰ ਨੂੰ ਭੇਜੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪੈਸੇ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਯਾਤਰੀ ਦੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਭੇਜ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਗ੍ਰੀਨ ਪੇ ਆਰਡਰ ਬਣਾ ਕੇ ਡਾਕ ਰਾਹੀਂ ਯਾਤਰੀ ਦੇ ਪਤੇ 'ਤੇ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਪੈਸੇ ਸਿੱਧੇ ਯਾਤਰੀ ਦੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ 'ਚ ਭੇਜੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਆਨਲਾਈਨ ਟਿਕਟਾਂ ਬੁੱਕ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਇਹ ਹੈ ਵਿਵਸਥਾ: ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ IRCTC ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਤੋਂ ਆਨਲਾਈਨ ਟਿਕਟਾਂ ਬੁੱਕ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਟਿਕਟਾਂ ਵਾਲੇ ਯਾਤਰੀ, ਜੇਕਰ ਟਰੇਨ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੁਕਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ IRCTC ਲੌਗਇਨ ਆਈਡੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਟਿਕਟ ਬੁੱਕ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਸ ਤੋਂ TDR (ਟਿਕਟ ਜਮ੍ਹਾਂ ਰਸੀਦ) ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਦਿਓ। ਟਰੇਨ ਰੱਦ ਹੋਣ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਭਰੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੇਲਵੇ ਵੱਲੋਂ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਰੇਲਗੱਡੀ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਟਿਕਟ ਦੇ ਪੈਸੇ ਯਾਤਰੀ ਨੂੰ ਉਸਦੇ IRCTC ਵਾਲੇਟ ਜਾਂ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੁਕੀਆਂ 17 ਟਰੇਨਾਂ: ਅੰਬਾਲਾ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦੇ ਸ਼ੰਭੂ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ 'ਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਅੰਦੋਲਨ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਈ ਟਰੇਨਾਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਮੋੜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦੋਲਨ ਕਾਰਨ 17 ਟਰੇਨਾਂ ਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਟਰੇਨਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਾਪਸੀ 'ਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਮੁੜ ਉਸੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਹ ਹਿੱਸਾ ਜੋ ਯਾਤਰੀ ਦੁਆਰਾ ਸਫ਼ਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਪੈਸੇ ਵਾਪਸ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.