ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ 2024 ਆਖ਼ਰੀ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਸੱਤਵੇਂ ਅਤੇ ਆਖਰੀ ਪੜਾਅ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ 1 ਜੂਨ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਹੋਣੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਗੇੜ 'ਚ ਅੱਠ ਰਾਜਾਂ ਦੀਆਂ 57 ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਵੋਟਿੰਗ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 4 ਜੂਨ ਨੂੰ ਚੋਣ ਨਤੀਜੇ ਐਲਾਨੇ ਜਾਣਗੇ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਹਦਾਇਤਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਆਖਰੀ ਪੜਾਅ ਦੀ ਵੋਟਿੰਗ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੋਲ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੇ ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲ ਦੇ ਅਨੁਮਾਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੋਕ ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲ ਦੇ ਅੰਦਾਜ਼ਿਆਂ ਤੋਂ ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਚੋਣਾਂ 'ਚ ਕਿਸੇ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਕਿੰਨੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਮਿਲ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਜਾਂ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਕਿਸੇ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਬਣਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।
ਅਸੀਂ 2019 ਦੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਾਂਗੇ। ਅਸੀਂ ਇਹ ਵੀ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਾਂਗੇ ਕਿ ਪਿਛਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲ ਦੀਆਂ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀਆਂ ਕਿੰਨੀਆਂ ਸਹੀ ਸਾਬਤ ਹੋਈਆਂ। ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲ ਕਿਵੇਂ ਕਰਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲ ਕੀ ਹੈ? : ਚੋਣ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਝ ਨਿੱਜੀ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲ ਕਰਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਹਿਤ ਚੋਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਪੋਲਿੰਗ ਬੂਥ ਦੇ ਬਾਹਰ ਵੋਟਰਾਂ ਦੀ ਰਾਏ ਅਤੇ ਝੁਕਾਅ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ - ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸ ਨੂੰ ਵੋਟ ਪਾਈ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਵੋਟ ਕਿਉਂ ਪਾਈ ਆਦਿ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੋਟਰਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਚੋਣ ਨਤੀਜੇ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਪੋਲ ਏਜੰਸੀਆਂ ਇੱਕ ਨਿਰਧਾਰਤ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੁਆਰਾ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਇਸਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲ ਅੰਤਿਮ ਚੋਣ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੀ ਝਲਕ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲ ਦੀਆਂ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀਆਂ ਸਹੀ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਰ ਕਈ ਵਾਰ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਵੀ ਗਲਤ ਸਾਬਤ ਹੋਏ ਹਨ।
ਆਮ ਚੋਣਾਂ 2019 ਦੇ ਨਤੀਜੇ : ਪਿਛਲੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ 2019 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਲਗਾਤਾਰ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਭਾਰੀ ਬਹੁਮਤ ਨਾਲ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਈ ਸੀ। ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ 303 ਸੀਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ 52, ਡੀਐਮਕੇ ਅਤੇ ਟੀਐਮਸੀ ਨੂੰ 24-24, ਵਾਈਐਸਆਰਸੀਪੀ ਨੂੰ 22, ਸ਼ਿਵ ਸੈਨਾ 18, ਜੇਡੀਯੂ 16, ਬੀਜੇਡੀ 12, ਬਸਪਾ 10, ਟੀਆਰਐਸ (ਹੁਣ ਬੀਆਰਐਸ) ਨੂੰ 10, ਐਲਜੇਪੀ 6, ਸਪਾ ਅਤੇ ਐਨਸੀਪੀ ਨੂੰ 5.-5 ਅਤੇ 39 ਸੀਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ।
- ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਸਮੇਂ ਮਿਲੇਗਾ ਪਾਣੀ, ਆਤਿਸ਼ੀ ਨੇ ਕਿਹਾ- ਹਰਿਆਣਾ ਪਾਣੀ ਘੱਟ ਦੇ ਰਿਹਾ... - Water Crisis In Delhi
- ਪ੍ਰੇਮੀ ਨੇ ਪ੍ਰੇਮਿਕਾ 'ਤੇ ਛੱਡੇ ਹਵਸੀ ਦਰਿੰਦੇ, ਅਸ਼ਲੀਲ ਵੀਡੀਓ ਬਣਾ ਕੇ ਕੀਤਾ ਸਮੂਹਿਕ ਬਲਾਤਕਾਰ, 3 ਨਾਬਾਲਗ ਸਮੇਤ 6 ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ - Gandraped By Lovers Friend
- ਲੁਧਿਆਣਾ ਪਹੁੰਚੇ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ: ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ, ਬੋਲੇ- ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗੁੰਮਰਾਹ, ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਸੁਧਾਰ ਭਾਜਪਾ ਹੀ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ - Nirmala Sitharaman in Punjab
2019 ਲਈ ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲ ਅਨੁਮਾਨ : 2019 ਦੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਹੌਲ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਜਾਪਦਾ ਹੈ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਖਿੰਡ ਗਈ। 2019 ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲ ਨੇ ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ ਐਨਡੀਏ ਦੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਜਿੱਤ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ ਐਨਡੀਏ ਨੂੰ 300 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੀਟਾਂ ਮਿਲਣ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਜਦਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਯੂਪੀਏ ਗਠਜੋੜ ਨੂੰ 100 ਦੇ ਕਰੀਬ ਸੀਟਾਂ ਮਿਲਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਸੀ। ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ 2019 ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਕ-ਦੋ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲ ਦੀਆਂ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀਆਂ ਸਹੀ ਸਾਬਤ ਹੋਈਆਂ।
| ਪੋਲ ਏਜੰਸੀ | ਭਾਜਪਾ+ | ਕਾਂਗਰਸ+ | ਸਪਾ-ਬਸਪਾ+ | ਹੋਰ |
| ਇੰਡੀਆ ਟੂਡੇ-ਐਕਸਿਸ ਮਾਈ ਇੰਡੀਆ | 339-365 | 77-108 | 10-16 | 59-79 |
| ਟਾਈਮਜ਼ ਨਾਓ-VMR | 306 | 132 | 20 | 84 |
| ਸੀ-ਵੋਟਰ | 287 | 128 | 40 | 87 |
| ਏਬੀਪੀ-ਨੀਲਸਨ | 277 | 130 | 45 | 90 |
| ਨਿਊਜ਼ 24-ਚਾਣਕਯ | 350 | 95 | -- | 97 |
ਸਾਲ 2019 ਵਿੱਚ ਵੀ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਸੱਤ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕਰਵਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਭਾਰੀ ਨਕਦੀ ਬਰਾਮਦ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੀ ਵੇਲੋਰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ ਲਈ ਚੋਣ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੁੱਲ 543 ਵਿਚੋਂ 542 ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਚੋਣਾਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਚੋਣ ਨਤੀਜੇ 23 ਮਈ 2019 ਨੂੰ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਪਿਛਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਔਸਤਨ 67.09 ਫੀਸਦੀ ਵੋਟਿੰਗ ਹੋਈ ਸੀ।
