ਪੁਰੀ (ਓਡੀਸ਼ਾ) : ਓਡੀਸ਼ਾ ਦੇ ਪੁਰੀ ਜਗਨਨਾਥ ਧਾਮ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦ ਜਗਨਨਾਥ ਮਹਾਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਲੀਲਾ ਅਨੋਖੀ ਅਤੇ ਵਿਲੱਖਣ ਹੈ। ਭਗਵਾਨ ਜਗਨਨਾਥ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਦੇ ਅਨਸਾਰ ਠਹਿਰ ਦੌਰਾਨ ਪੁਰੀ ਜਗਨਨਾਥ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸੇ ਸਿਲਸਿਲੇ 'ਚ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਅੰਸਾਰ ਪੰਚਮੀ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਮਹਾਪ੍ਰਭੂ ਜਗਨਨਾਥ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਭਗਵਾਨ ਬਲਭੱਦਰ ਅਤੇ ਦੇਵੀ ਸੁਭਦਰਾ ਨੂੰ 'ਫਲੂਰੀ' ਤੇਲ ਚੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਨੂੰ ਫੁਲੂਰੀ ਆਇਲ ਸਰਵਿਸ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਫੁਲੂਰੀ ਤੇਲ (ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਜੜੀ-ਬੂਟੀਆਂ ਦੇ ਤੇਲ) ਦੇ ਇਲਾਜ ਦੀ ਇਹ ਸਦੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀ ਪ੍ਰਥਾ ਪੁਰੀ ਦੇ ਸ਼੍ਰੀਮੰਦਿਰ ਵਿੱਚ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੇ ਅਨਸਾਰ ਠਹਿਰਨ ਦੌਰਾਨ ਰਸਮਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ 1000 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਇੱਕ ਗੁਪਤ ਰਸਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਇਸ ਰਸਮ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ: ਪਵਿੱਤਰ ਤ੍ਰਿਏਕ ਦੀ 'ਫਲੂਰੀ ਤੀਲਾ ਸੇਵਾ' ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਮਾਨਤਾ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰਸਮ ਭਗਵਾਨ ਜਗਨਨਾਥ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭੈਣਾਂ-ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ 'ਸੰਨ ਯਾਤਰਾ' ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਬੁਖਾਰ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਨਾਨ ਪੂਰਨਿਮਾ ਦੇ ਦਿਨ, ਪਵਿੱਤਰ ਤ੍ਰਿਏਕ ਹਰਬਲ ਅਤੇ ਸੁਗੰਧਿਤ ਪਾਣੀ ਦੇ 108 ਘੜੇ ਨਾਲ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਜੜੀ-ਬੂਟੀਆਂ ਦੇ ਤੇਲ ਦਾ ਇਲਾਜ ਟ੍ਰਿਨਿਟੀ ਨੂੰ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਾਲਾਨਾ ਪ੍ਰਵਾਸ 'ਰਥ ਯਾਤਰਾ' ਲਈ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਜਲਦੀ ਠੀਕ ਹੋਣ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਹਾਈਬਰਨੇਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਪਵਿੱਤਰ ਤ੍ਰਿਏਕ ਉੱਤੇ ਫੁਲੂਰੀ ਤੇਲ ਲਗਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਕਿਵੇਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਫੁਲੂਰੀ ਤੇਲ ?
ਪਰੰਪਰਾ ਅਨੁਸਾਰ, ਹਰ ਸਾਲ ਵੱਡਾ ਉੜੀਆ ਮੱਠ ਦੁਆਰਾ 'ਫਲੂਰੀ' ਤੇਲ ਨੂੰ ਕਈ ਖੁਸ਼ਬੂਦਾਰ ਫੁੱਲਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕੇਤਕੀ, ਮੱਲੀ, ਬਾਉਲਾ ਅਤੇ ਚੰਪਾ, ਜੜ੍ਹਾਂ, ਚੰਦਨ ਪਾਊਡਰ, ਕਪੂਰ, ਚਾਵਲ, ਅਨਾਜ ਅਤੇ ਜੜੀ ਬੂਟੀਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤਿਲ ਦਾ ਸ਼ੁੱਧ ਤੇਲ, ਬੇਨਾ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ, ਖੁਸ਼ਬੂਦਾਰ ਫੁੱਲ ਜਿਵੇਂ ਚਮੇਲੀ, ਜੂਈ, ਮੱਲੀ ਅਤੇ ਚੰਦਨ ਦਾ ਪਾਊਡਰ ਫੁਲੂਰੀ ਤੇਲ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ 24 ਤੱਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹਨ। ਹਰ ਸਾਲ ਰੱਥ ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਪੰਜਵੇਂ ਦਿਨ 'ਹੀਰਾ ਪੰਚਮੀ' ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਤਿਆਰੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਲਗਭਗ ਇਕ ਸਾਲ ਤੱਕ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਨੂੰ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਮੰਦਰ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੇਵੀ, ਜੋ ਇਸ ਸਮੇਂ ਮੰਦਿਰ ਵਿੱਚ 15 ਦਿਨਾਂ ਦੇ 'ਅੰਸਾਰ' ਠਹਿਰਾਅ 'ਤੇ ਹਨ, ਰੱਥ ਯਾਤਰਾ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ 'ਨਵ ਜੌਬਾਨਾ ਦਰਸ਼ਨ' ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਫੁਲੂਰੀ ਤੇਲ ਦੇ ਇਲਾਜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਣਗੇ।
