ਦੇਹਰਾਦੂਨ: ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਚਾਰਧਾਮ ਯਾਤਰਾ 10 ਮਈ ਨੂੰ ਗੰਗੋਤਰੀ-ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਅਤੇ ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਧਾਮ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਖੋਲ੍ਹਣ ਨਾਲ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ। ਆਖਿਰਕਾਰ ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ 12 ਮਈ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹਣਗੇ। ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਚਾਰ ਧਾਮ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਨੂੰ ਮੁਕਤੀ ਦਾ ਸਥਾਨ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਇਸ ਸਾਲ ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਆ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਹ ਖਬਰ ਜ਼ਰੂਰ ਪੜ੍ਹੋ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਖਬਰ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਹੋਰ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਸਥਾਨਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਬਾਰੇ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਵਾਂਗੇ।
ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਨਤਾ ਅਨੁਸਾਰ ਉਤਰਾਖੰਡ ਚਾਰਧਾਮ ਯਾਤਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਧਾਮ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਧਾਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੰਗੋਤਰੀ ਧਾਮ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਧਾਮ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੀ ਚਾਰਧਾਮ ਯਾਤਰਾ ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਬਦਰੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੰਪੂਰਨ ਹੋਈ।
ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ: ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ। ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਭਗਵਾਨ ਬਦਰੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਹੀ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਮੁਕਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਨਾਰਾਇਣ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਿੰਡ ਦਾਨ ਲਈ ਵੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਲੋਕ ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ।
ਮੰਦਰ ਨੌਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ: ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਸਮੁੰਦਰ ਤਲ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 10200 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਹੈ, ਜੋ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਚਮੋਲੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ 'ਚ ਸਾਲ ਦੇ 6 ਮਹੀਨੇ ਬਰਫ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਭਗਵਾਨ ਬਦਰੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਇੱਥੇ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 6 ਮਹੀਨੇ ਹੀ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਮੰਦਰ ਨੌਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਬਣਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਆਦਿ ਗੁਰੂ ਸ਼ੰਕਰਾਚਾਰੀਆ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਨਾਰਾਇਣ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਆਦਿ ਗੁਰੂ ਸ਼ੰਕਰਾਚਾਰੀਆ 814 ਤੋਂ 820 ਤੱਕ ਬਦਰੀਨਾਥ ਮੰਦਰ ਵਿਚ ਰਹੇ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੇਰਲਾ ਦੇ ਨੰਬੂਦਿਰੀ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਵਿਚ ਮੰਦਰ ਦਾ ਮੁੱਖ ਪੁਜਾਰੀ ਬਣਾਇਆ, ਜਿਸ ਦੀ ਪ੍ਰਥਾ ਅੱਜ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਹੈ।
ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਕਿਵੇਂ ਪਹੁੰਚਣਾ ਹੈ: ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਸਿੱਧੇ ਸੜਕ ਦੁਆਰਾ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਰਿਸ਼ੀਕੇਸ਼ ਹੈ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਦਾ ਜੌਲੀਗਰਾਡ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਥਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਦੀ ਦੂਰੀ ਕਰੀਬ 300 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੈ। ਪਹਾੜੀ ਰਸਤਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸਫ਼ਰ ਕਰੀਬ 10 ਤੋਂ 12 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਰਿਸ਼ੀਕੇਸ਼ ਤੋਂ ਤੁਸੀਂ ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਲਈ ਬੱਸ ਅਤੇ ਟੈਕਸੀ ਦੋਵੇਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰੋਗੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਤੁਸੀਂ ਹਰਿਦੁਆਰ ਤੋਂ ਟੈਕਸੀ ਵੀ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਹਰਿਦੁਆਰ ਤੋਂ ਰਿਸ਼ੀਕੇਸ਼ ਦੀ ਦੂਰੀ ਸਿਰਫ 20 ਤੋਂ 25 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਤੁਸੀਂ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਦੇ ਸਹਸਤ੍ਰਧਾਰਾ ਹੈਲੀਪੈਡ ਤੋਂ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਬੁੱਕ ਕਰਵਾ ਕੇ ਸਿੱਧੇ ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਵੀ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਪਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਟੂਰ ਆਪਰੇਟਰ ਤੋਂ ਪੁੱਛ-ਪੜਤਾਲ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ।
ਦੇਵਪ੍ਰਯਾਗ ਸੰਗਮ: ਤੁਹਾਨੂੰ ਰਿਸ਼ੀਕੇਸ਼ ਜਾਂ ਹਰਿਦੁਆਰ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 5,000 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਕਿਰਾਏ 'ਤੇ ਕਾਰ ਮਿਲੇਗੀ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਕਾਰ ਦੀ ਕੀਮਤ ਲਗਭਗ 8 ਤੋਂ 9000 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਹੋਵੇਗੀ। ਰਿਸ਼ੀਕੇਸ਼ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਵਪ੍ਰਯਾਗ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਹ ਥਾਂ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਅਲਕਨੰਦਾ ਅਤੇ ਭਾਗੀਰਥੀ ਦਾ ਸੰਗਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸੰਗਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਨਦੀ ਦਾ ਨਾਂ ਗੰਗਾ ਪੈ ਗਿਆ। ਇੱਥੇ ਦੋਵਾਂ ਨਦੀਆਂ ਦਾ ਵਹਾਅ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਫ਼ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਦੇਵਪ੍ਰਯਾਗ ਸੰਗਮ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਨੇ ਵੀ ਇੱਥੇ ਆਪਣੇ ਪੂਰਵਜਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਰੁਕ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਮਾਂ ਗੰਗਾ ਦੇ ਸੰਗਮ 'ਤੇ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਧਾਰੀ ਦੇਵੀ: ਦੇਵਪ੍ਰਯਾਗ ਸੰਗਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਸੀਂ ਮਾਤਾ ਧਾਰੀ ਦੇਵੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਮਾਤਾ ਧਾਰੀ ਦੇਵੀ ਦਾ ਮੰਦਰ ਰਿਸ਼ੀਕੇਸ਼-ਬਦਰੀਨਾਥ ਹਾਈਵੇ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਮਾਤਾ ਧਾਰੀ ਦੇਵੀ ਨੂੰ ਚਾਰਧਾਮ ਦੀ ਰਖਵਾਲਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੇਵਪ੍ਰਯਾਗ ਸੰਗਮ ਤੋਂ ਧਾਰੀ ਦੇਵੀ ਮੰਦਿਰ ਤੱਕ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਘੰਟਾ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਨਤਾ ਅਨੁਸਾਰ ਚਾਰਧਾਮ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਮਾਤਾ ਧਾਰੀ ਦੇਵੀ ਦੇ ਮੰਦਰ 'ਚ ਮੱਥਾ ਟੇਕਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਮਾਂ ਧਾਰੀ ਦੇਵੀ ਸਵੈ-ਅਵਤਾਰ ਹੈ।
ਧਾਰੀ ਦੇਵੀ ਮੰਦਿਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਹੋਰ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਵੀ ਪੌਰਾਣਿਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਉਹ ਸਥਾਨ ਹੈ ਕਰਨਾਪ੍ਰਯਾਗ। ਅਲਕਨੰਦਾ ਅਤੇ ਪਿੰਦਰ ਨਦੀਆਂ ਕਰਨਾਪ੍ਰਯਾਗ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਮਹਾਭਾਰਤ ਕਾਲ ਦਾ ਮੰਦਰ ਵੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਸੀਂ ਸਿੱਧੇ ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੁਸੀਂ ਜੋਸ਼ੀਮਠ ਵਿੱਚ ਰਾਤ ਵੀ ਰੁਕ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਜੋਸ਼ੀਮਠ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੋ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਚੰਗੇ ਕਮਰੇ ਮਿਲਣਗੇ। ਜੋਸ਼ੀਮਠ ਤੋਂ ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਦੀ ਦੂਰੀ ਲਗਭਗ 45 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੋ ਤੋਂ ਢਾਈ ਘੰਟੇ ਲੱਗਣਗੇ।
ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਦੀ ਚੱਟਾਨ ਅਤੇ ਵਸੁੰਧਰਾ ਫਾਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਨਾ ਨਾ ਭੁੱਲੋ: ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਦੀ ਚੱਟਾਨ ਅਤੇ ਵਸੁੰਧਰਾ ਫਾਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਨਾ ਨਾ ਭੁੱਲੋ। ਤੁਸੀਂ ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਤੋਂ ਲਗਭਗ ਤਿੰਨ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਨਰਾਇਣ ਪਰਵਤ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਚਰਨ ਪਾਦੁਕਾ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਆ ਕੇ ਲਾਇਲਾਜ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਜਾਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਸ਼ਾਮ ਪੰਜ ਵਜੇ ਤੱਕ ਹੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਪਿੰਡ: ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਤੁਸੀਂ ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਤੋਂ ਕਰੀਬ 6 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਮਾਨਾ ਪਿੰਡ ਵੀ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਮਾਨਾ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਪਿੰਡ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਤੁਸੀਂ ਚਾਹ ਅਤੇ ਮੈਗੀ ਦਾ ਮਜ਼ਾ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਵਿਆਸ ਗੁਫਾ ਮਾਨਾ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਸਰਸਵਤੀ ਨਦੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਹੈ। ਵਿਆਸ ਗੁਫਾ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਹੀ ਰਿਸ਼ੀ ਵਿਆਸ ਨੇ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਤੁਸੀਂ ਵਿਆਸ ਗੁਫਾ ਦੇ ਪਿਤਾ ਵਸੁੰਧਰਾ ਫਾਲਸ ਵੀ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਵਸੁੰਧਰਾ ਫਾਲ : ਵਸੁੰਧਰਾ ਫਾਲ ਦੀ ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਤ ਕਰੇਗੀ। ਲਗਭਗ 400 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ ਤੋਂ ਡਿੱਗਦੀ ਵਸੁੰਧਰਾ ਫਾਲ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਧਾਰਾ ਮੋਤੀਆਂ ਵਾਂਗ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਬਦਰੀਨਾਥ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਲੋਕ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਜਲ ਧਾਰਾ ਬਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹਨ। ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇੱਥੇ ਪੰਚ ਪਾਂਡਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਹਿਦੇਵ ਨੇ ਆਪਣਾ ਪ੍ਰਣਾਮ ਛੱਡਿਆ ਸੀ।
ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਘਾਟੀ: ਬਦਰੀਨਾਥ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦੇ ਸਮੇਂ, ਤੁਸੀਂ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਘਾਟੀ ਦਾ ਦੌਰਾ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਘਾਟੀ ਜੋਸ਼ੀਮਠ ਅਤੇ ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਗੋਵਿੰਦਘਾਟ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਗੋਵਿੰਦਘਾਟ ਤੋਂ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਘਾਟੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਲਗਭਗ 13 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੈਲਾਨੀ ਲਗਭਗ ਤਿੰਨ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਬੀ ਅਤੇ ਅੱਧਾ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਚੌੜੀ ਵੈਲੀ ਆਫ ਫਲਾਵਰਜ਼ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਜ਼ਰੂਰੀ ਗੱਲ: ਉਤਰਾਖੰਡ ਦੀ ਚਾਰਧਾਮ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਕ ਗੱਲ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ, ਉਹ ਹੈ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ। ਚਾਰਧਾਮ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣਾ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਕਰਵਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਤੁਸੀਂ ਘਰ ਬੈਠੇ ਆਨਲਾਈਨ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਵੀ ਕਰਵਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਆਨਲਾਈਨ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ registrationandtourisht.uk.gov.in 'ਤੇ ਜਾਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਰਿਸ਼ੀਕੇਸ਼ ਅਤੇ ਹਰਿਦੁਆਰ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਆਫਲਾਈਨ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਹਰਿਦੁਆਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਲਗਭਗ 206 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੈ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ੀਕੇਸ਼ ਤੋਂ 230 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੈ। ਰਿਸ਼ੀਕੇਸ਼ ਤੋਂ ਦੇਵਪ੍ਰਯਾਗ ਤੱਕ 74 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੈਅ ਕਰਨ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ 2 ਘੰਟੇ ਲੱਗਣਗੇ। ਨਾਲ ਹੀ, ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਤੋਂ ਤੁਸੀਂ 33 ਕਿਲੋਮੀਟਰ 2 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰੁਦਰਪ੍ਰਯਾਗ ਪਹੁੰਚੋਗੇ, ਰੁਦਰਪ੍ਰਯਾਗ ਤੋਂ ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 4 ਘੰਟੇ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਪਹਾੜੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਸਮ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਹੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰੋ।
