ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਤੀਜੀ ਵਾਰ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਆਪਣਾ ਖਾਤਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਖੋਲ੍ਹ ਸਕੀ। ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਕਈ ਨੇਤਾ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਸੱਤਾ 'ਚ ਵਾਪਸੀ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਨਤੀਜੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿੱਲੀ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਕਾਂਗਰਸ ਦਫਤਰ 'ਚ ਸੰਨਾਟਾ ਛਾ ਗਿਆ। ਦਿੱਲੀ ਦੀਆਂ 65 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਤੀਜੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਹੈ। ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਲਗਾਤਾਰ ਤੀਜੀ ਵਾਰ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਹਾਰ ਦੇ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹਨ? ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣੋ।
ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਧੜੇਬੰਦੀ:
ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਧੜੇਬੰਦੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੀ। ਨਵੇਂ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਆਗੂਆਂ ਵਿੱਚ ਤਾਲਮੇਲ ਦੀ ਘਾਟ ਸੀ। ਵੋਟਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚਾਂਦਨੀ ਚੌਕ ਤੋਂ ਕਾਂਗਰਸੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਮੁਦਿਤ ਅਗਰਵਾਲ ਨੇ ਕਾਂਗਰਸੀ ਆਗੂ ਸੰਦੀਪ ਦੀਕਸ਼ਿਤ 'ਤੇ ਕਈ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਏ।
ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਤੋਂ ਕੇਂਦਰੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਦੀ ਦੂਰੀ:
ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਕੇਂਦਰੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਦੇ ਕਈ ਨੇਤਾ ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ 'ਚ ਨਜ਼ਰ ਆਏ। ਵੱਡੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਘਰ-ਘਰ ਪ੍ਰਚਾਰ, ਰੋਡ ਸ਼ੋਅ ਅਤੇ ਜਨ ਸਭਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ, ਜਿਸ ਦਾ ਅਸਰ ਚੋਣ ਨਤੀਜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਸੀਮਤ ਜਾਪਦੀ ਸੀ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਕਈ ਵੱਡੇ ਚਿਹਰੇ ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਏ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੇ ਆਖਰੀ ਹਫਤੇ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਿਅੰਕਾ ਗਾਂਧੀ ਲੀਡ ਸੰਭਾਲਦੇ ਨਜ਼ਰ ਆਏ।
ਜਨਤਾ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਸਕੀ ਕਾਂਗਰਸ :
ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਪੰਜ ਗਾਰੰਟੀਆਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ 2100 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ, ਮੁਫ਼ਤ ਬਿਜਲੀ, ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ 8500 ਰੁਪਏ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਨ ਕਿੱਟ ਸਮੇਤ 500 ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਗੈਸ ਸਿਲੰਡਰ ਦੇਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਕਾਂਗਰਸ ਆਪਣੀਆਂ ਗਾਰੰਟੀ ਸਕੀਮਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕੀ। ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਵਰਕਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਘਰ-ਘਰ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਕੇ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ ਗਾਰੰਟੀ ਦਿੱਤੀ। ਕਾਂਗਰਸ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੀ।
ਮਾਈਕ੍ਰੋ ਲੈਵਲ ਬੂਥ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ 'ਚ ਅਸਫਲਤਾ:
ਵੋਟਿੰਗ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਇਕ ਪਾਸੇ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਵੱਡੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਪੋਲਿੰਗ ਏਜੰਟ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਕੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋ ਲੈਵਲ 'ਤੇ ਵਰਕਰਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਭਾਜਪਾ ਆਪਣੇ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਪੋਲਿੰਗ ਬੂਥ ਤੱਕ ਲਿਜਾਣ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਰਹੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਵੋਟਾਂ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਕਾਂਗਰਸੀ ਬੈਂਚਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਸੰਨਾਟਾ ਛਾ ਗਿਆ।
ਕਾਂਗਰਸ ਦੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਗਈਆਂ:
ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਹਾਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇਤਾ ਉਦਿਤ ਰਾਜ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੋਸਟ 'ਚ ਲਿਖਿਆ, 'ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੇ ਰੁਝਾਨਾਂ ਤੋਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।' ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਜਿਹੜੀ ਵੋਟ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਗਈ ਸੀ, ਉਹ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਲਈ ਸੀ ਪਰ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਜਾਂਦੀ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਲੋਕ ਨਾਇਕ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਸਮਝਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਚੋਣ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਨੇਤਾ ਉਹੀ ਸੰਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਉਸਨੇ ਕੀਤਾ। ਦਿੱਲੀ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਤੀਜੇ ਬਿਰਤਾਂਤ 'ਤੇ ਕੋਈ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ ਸੀ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਾਂਗਰਸ ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ 'ਆਪ' ਵਿਚਾਲੇ ਲਟਕਦੀ ਨਜ਼ਰ ਆਈ। ਪਾਰਟੀ ਦੀਆਂ ਗੁਆਚੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲਿਆਉਣ ਦਾ ਇਹ ਸੁਨਹਿਰੀ ਮੌਕਾ ਸੀ। ਸਿਖਰਲੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਵਿਚਲੇ ਪਾੜੇ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਦਲਿਤਾਂ ਅਤੇ ਪਿਛੜੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਬੀਜੇਪੀ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਵੋਟ:
ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਹਾਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ ਉਦਿਤ ਰਾਜ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ, ਦਲਿਤਾਂ ਅਤੇ ਪਿਛੜੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ ਬਦਲਾ ਲਿਆ ਹੈ। 2006 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਪਛੜੀਆਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਨੂੰ ਰਾਖਵਾਂਕਰਨ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਨੇ ਸਮਾਨਤਾ ਮੰਚ ਰਾਹੀਂ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ। ਗ੍ਰੰਥੀ ਅਤੇ ਪੁਜਾਰੀ ਨੂੰ 18000 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ਦੇਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਪਰ ਨਾ ਤਾਂ ਬੋਧੀ, ਵਾਲਮੀਕਿ ਅਤੇ ਰਵਿਦਾਸ ਪੁਜਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਤੀਰਥ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਲਾਭ ਮਿਲਿਆ। 11 ਰਾਜ ਸਭਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵੀ ਦਲਿਤ, ਮੁਸਲਿਮ ਜਾਂ ਪਿਛੜਾ ਵਰਗ ਨਹੀਂ ਬਣਿਆ। ਡਾ.ਅੰਬੇਦਕਰ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਲਗਾ ਕੇ ਵੋਟਾਂ ਲਈਆਂ ਪਰ ਵਿਚਾਰ ਨਾਲ ਨਫ਼ਰਤ ਕੀਤੀ। ਦਲਿਤਾਂ ਅਤੇ ਪਿਛੜੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ ਅਤੇ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਵੋਟ ਦਿੱਤੀ।
ਵੋਟਿੰਗ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੰਨੀ ਹਾਰ :
ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਵੋਟਿੰਗ 5 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਹੋਣੀ ਸੀ। ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਲਈ ਆਖਰੀ ਦਿਨ 18 ਜਨਵਰੀ 2025 ਸੀ। ਨਾਮਜ਼ਦਗੀਆਂ ਭਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਈ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੇ ਵੋਟਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਹਾਰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਈ ਅਤੇ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨੀ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਕੋਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਦੇ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਏ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਸਹੀ ਸੁਨੇਹਾ ਨਹੀਂ ਗਿਆ।
ਮਜ਼ਬੂਤ ਚਿਹਰਿਆਂ ਦੀ ਕਮੀ:
ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਅਤੇ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਚਿਹਰਿਆਂ ਨੂੰ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਉਤਾਰਿਆ ਸੀ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਕਾਂਗਰਸ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਚਿਹਰਿਆਂ ਨੂੰ ਚੋਣ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਉਤਾਰਨ ਵਿੱਚ ਦੋਵਾਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਤੋਂ ਪਛੜਦੀ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀ ਸੀ।
ਸੱਤਾ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇਲਾਕੇ 'ਚੋਂ ਆਗੂ ਵੀ ਰਹੇ ਗਾਇਬ :
10 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਕਾਂਗਰਸ ਤੋਂ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਕੋਲ ਸੱਤਾ ਆਈ ਸੀ, ਸੱਤਾ ਤੋਂ ਲਾਂਭੇ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਾਂਗਰਸੀ ਆਗੂ ਵੀ ਇਲਾਕੇ 'ਚੋਂ ਗਾਇਬ ਰਹੇ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਆਗੂ ਸੱਤਾ 'ਤੇ ਕਾਬਜ਼ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਸਰਗਰਮ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆ ਰਹੇ, ਇਸ ਨਾਲ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਸਿਆਸੀ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਰੱਦ:
ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਕਈ ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਜਦਕਿ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਕਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੇ। ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਸੰਦੀਪ ਦੀਕਸ਼ਿਤ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਪਦਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦਾ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਦੀਆਂ ਕਈ ਜਨਤਕ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਦੀਆਂ ਜਨਤਕ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਨ ਨਾਲ ਜਨਤਾ ਵਿੱਚ ਗਲਤ ਸੰਦੇਸ਼ ਗਿਆ ਹੈ।
