ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਧਰਮਾਂ 'ਚ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕਰਨ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕੇ ਹਨ। ਹਰ ਧਰਮ ਦੇ ਲੋਕ ਆਪਣੀ-ਆਪਣੀ ਮਾਨਤਾ ਅਨੁਸਾਰ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇਹ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਦਫ਼ਨਾਉਣਾ ਜਾਂ ਸਾੜਨਾ ਹੈ।
ਹਿੰਦੂ, ਸਿੱਖ ਅਤੇ ਬੋਧੀ ਧਰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇਹ ਨੂੰ ਲੱਕੜ ਦੀ ਅਰਥੀ ਉੱਤੇ ਰੱਖ ਕੇ ਸਾੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਤਿੰਨਾਂ ਧਰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਦਫ਼ਨਾਉਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ। ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿਚ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦਫਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਲਾਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਨਦੀਆਂ ਵਿਚ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸਲਾਮਿਕ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰ ਦਫ਼ਨਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਥਾ
ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਸਲਾਮ, ਈਸਾਈ ਅਤੇ ਮੁਸਲਿਮ ਧਰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦਫ਼ਨਾਉਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇਹ ਨੂੰ ਦਫ਼ਨਾਉਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਪਣਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇਸਲਾਮ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਮਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿੱਚ ਦੱਬ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਅਸਮਾਨ ਹੇਠ ਛੱਡਦੇ ਹਨ ਪਾਰਸੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਲੋਕ
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪਾਰਸੀ ਧਰਮ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਬਿਲਕੁਲ ਵੱਖਰਾ ਹੈ। ਪਾਰਸੀ ਧਰਮ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨਾ ਤਾਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਾੜਦੇ ਹਨ, ਨਾ ਹੀ ਦਫ਼ਨਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਦਰਿਆ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟਦੇ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਉਹ ਲਾਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਗਿਰਝਾਂ ਵੱਲੋਂ ਨੋਚਣ ਦੇ ਲਈ ਖੁੱਲ੍ਹੀਆਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਛੱਡ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਨੂੰ 'ਟਾਵਰ ਆਫ ਸਾਇਲੈਂਸ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਗਿਰਝਾਂ ਦੀ ਘਾਟ
ਦ ਹਿੰਦੂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਦੋ 'ਟਾਵਰ ਆਫ਼ ਸਾਈਲੈਂਸ' ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇੱਕ 'ਟਾਵਰ ਆਫ਼ ਸਾਈਲੈਂਸ' ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਹੁਣ ਗਿਰਝਾਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚੋਂ ਲਗਭਗ ਅਲੋਪ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਕਿਸੇ ਗਿਰਝ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਲਾਸ਼ 'ਤੇ ਝਪਟਦੇ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ। 'ਟਾਵਰ ਆਫ਼ ਸਾਈਲੈਂਸ' ਨੂੰ ਪਾਰਸੀਆਂ ਦਾ ਕਬਰਿਸਤਾਨ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਗੋਲਾਕਾਰ ਖੋਖਲੀ ਇਮਾਰਤ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਪਾਰਸੀ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਮਰੇ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਵਰਣਨਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਪਾਰਸੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਲੋਕ ਧਰਤੀ, ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਅੱਗ ਨੂੰ ਪਵਿੱਤਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਜਦੋਂ ਸਮਾਜ ਦਾ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਮਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸੌਂਪੀ ਜਾਂਦੀ। ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਅਸਮਾਨ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
