ਨਾਲੰਦਾ/ਬਿਹਾਰ: ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਗਰਮੀਆਂ ਦੀਆਂ ਛੁੱਟੀਆਂ ਹੋਣ ਬਾਰੇ ਤਾਂ ਹਰ ਕੋਈ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਸੁਣਨ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹਾ ਅਜੀਬ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬਰਸਾਤ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਛੁੱਟੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਨੇ, ਇਹ ਇੱਕ ਕੌੜਾ ਸੱਚ ਹੈ। ਡਿਜੀਟਲ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਦੌਰ 'ਚ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਇਸ ਪਿੰਡ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਦੇਖ ਕੇ ਕੋਈ ਵੀ ਸ਼ਰਮ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰੇਗਾ। ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਦਰਿਆ ਉੱਤੇ ਪੁਲ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਬਰਸਾਤ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀ 6 ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕੈਦ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
6 ਮਹੀਨੇ ਸਕੂਲ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੇ ਬੱਚੇ
ਇਸ ਕਾਰਨ ਪਿੰਡ ਦੇ 35 ਤੋਂ 50 ਬੱਚੇ 6 ਮਹੀਨੇ ਪੜ੍ਹਾਈ ਤੋਂ ਵਾਂਝੇ ਰਹਿ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਹੀ ਬਸ ਨਹੀਂ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਦੀ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਘਰੇਲੂ ਜੁਗਾੜ ਲਗਾ ਕੇ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਦਾਅ 'ਤੇ ਲਗਾਉਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰਾ ਮਾਮਲਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਖੇਤਰ ਨਾਲੰਦਾ ਦੇ ਅਕੂਨਾ ਪੰਚਾਇਤ ਦੇ ਪਿੰਡ ਟੋਡਲ ਬੀਘਾ ਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ 7 ਵਾਰ ਵਿਧਾਇਕ ਅਤੇ ਬਿਹਾਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਪੇਂਡੂ ਵਿਕਾਸ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ਰਵਨ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕਾ ਹੈ।
ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਫਸੇ ਲੋਕ
100 ਤੋਂ 150 ਘਰਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਇਸ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ 500 ਦੇ ਕਰੀਬ ਲੋਕ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਰਸਾਤ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜਿੱਥੇ 7 ਨਿਸ਼ਕਾਮ ਯੋਜਨਾ ਤਹਿਤ ਪਿੰਡ ਦਾ ਸੁੰਦਰੀਕਰਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਗਲੀ ਤੋਂ ਪੱਕੀ ਸੜਕ ਤੱਕ ਨਾਲੀਆਂ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਮਤਰੇਈ ਮਾਂ ਵਾਲਾ ਸਲੂਕ ਕਿਉਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ?
ਪੁਲ ਲਈ ਤਰਸ ਰਹੇ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀ
ਇਸ ਪਿੰਡ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਕਈ ਦਹਾਕੇ ਬੀਤ ਜਾਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀ ਪੁਲ ਨੂੰ ਤਰਸ ਰਹੇ ਹਨ। ਟੋਡਲ ਬੀਘਾ ਪਿੰਡ ਪੈਮਾਰ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਵਸਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਦਰਿਆ ’ਤੇ ਪੁਲ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਬਰਸਾਤ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਹਰ ਕੋਈ 6 ਮਹੀਨੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕੈਦ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਿੰਡ ਦੇ 35 ਤੋਂ 50 ਬੱਚੇ 6 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਸਿੱਖਿਆ ਤੋਂ ਵਾਂਝੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਪਤੀਲਿਆਂ ਦੀ ਕਿਸ਼ਤੀ ਹੀ ਸਹਾਰਾ
ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਘਰੇਲੂ ਜੁਗਾੜ ਵਰਤ ਕੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਵਸਤਾਂ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਦਾਅ 'ਤੇ ਲਾਉਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।ਪਿੰਡੇ ਵਾਲੇ ਪਤੀਲਿਆਂ ਦੇ ਜੁਗਾੜ ਤੋਂ ਬਣੀ ਕਿਸ਼ਤੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਵਿਅਕਤੀ ਹੀ ਪਾਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਗਲਤੀ ਵੀ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਡੂੰਘੇ ਪਾਣੀ 'ਚ ਡੁੱਬ ਕੇ ਮੌਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਕੋਈ ਸਿਹਤ ਕੇਂਦਰ ਵੀ ਨਹੀਂ
ਟੋਡਲ ਬੀਘਾ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਯਾਦਵ, ਕੇਵਟ, ਤੇਲੀ ਅਤੇ ਠਾਕੁਰ ਜਾਤੀਆਂ ਦੇ ਲੋਕ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੀ ਸਿਹਤ ਕੇਂਦਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਪਿੰਡ ਦਾ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਲਈ ਸਥਾਨਕ ਕਿਸ਼ਤੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਕੋਈ ਰਸਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦਿਆਂ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵੀ ਚੋਣ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਆਗੂ ਵੋਟਾਂ ਮੰਗਣ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਭਰੋਸਾ ਦੇ ਕੇ ਚਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
"ਜਿੱਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਜਨ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਝਾਕਣ ਵੀ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ। ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਸਰਕਾਰੀ ਸਹੂਲਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ। ਦਰਿਆ 'ਤੇ ਪੁਲ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਸਕੂਲੀ ਬੱਚੇ ਪੜ੍ਹਾਈ ਤੋਂ ਵਾਂਝੇ ਹਨ।"- ਪਿੰਡ ਵਾਸੀ
ਪੰਚਾਇਤ ਮੁਖੀ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ?
ਪੰਚਾਇਤ ਦੇ ਮੁਖੀ ਅਭੈ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੁਲ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਲੋੜੀਂਦੇ ਫੰਡ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਬਾਂਸ ਦਾ ਪੁਲ ਬਣਾਉਣ 'ਤੇ 30 ਤੋਂ 40 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਦਾ ਖਰਚਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਸਿਰਫ਼ 7 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਹੀ ਮਿਲਦੇ ਹਨ।
"ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਦਾ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਰਸਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਬਰਸਾਤ ਦੌਰਾਨ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਭਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਮੰਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸਿਰਫ਼ ਭਰੋਸਾ ਹੀ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀ ਮੁੱਢਲੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜਿਊਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਹਨ। ਅਭੈ ਸਿੰਘ, ਪੰਚਾਇਤ ਮੁਖੀ
ਦਰਿਆਵਾਂ 'ਚ ਤੇਜ਼ੀ
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਪਿਛਲੇ 3-4 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਬਾਰਿਸ਼ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ-ਵੱਡੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਸੁੱਕ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਤੋਂ ਰੁਕ-ਰੁਕ ਕੇ ਹੋ ਰਹੀ ਬਾਰਸ਼ ਅਤੇ ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਤਿਲਈਆ ਡੈਮ ਤੋਂ ਪਾਣੀ ਛੱਡੇ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ-ਵੱਡੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਰਸਾਤ ਹੈ। ਕਈ ਥਾਵਾਂ ’ਤੇ ਬੰਨ੍ਹ ਟੁੱਟ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ’ਤੇ ਪੇਂਡੂ ਸੜਕਾਂ ਅਤੇ ਪੁਲ ਰੁੜ੍ਹ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਆਵਾਜਾਈ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਡੀਐਮ ਸ਼ਸ਼ਾਂਕ ਸ਼ੁਭੰਕਰ ਖੁਦ ਆਪਣੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਵਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਕਦੋਂ ਬਣੇਗਾ ਪੁਲ?
ਹੁਣ ਦੇਖਣਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਟੋਡਲ ਬੀਘਾ ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰਨਾਂ ਪਿੰਡਾਂ ਵਾਂਗ ਦਰਿਆ 'ਤੇ ਪੁਲ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਿੰਨਾ ਸਮਾਂ ਲੱਗੇਗਾ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਲਾਪ੍ਰਵਾਹੀ ਦਾ ਖਾਮਿਆਜ਼ਾ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਮਾਸੂਮ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਭੁਗਤਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ।