ETV Bharat / bharat

'ਜੈ ਫਲਸਤੀਨ' ਕਹਿਣ 'ਤੇ ਖੋਹੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਓਵੈਸੀ ਦੀ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ? ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਰਜ - Asaduddin Owaisi Jai Palestine Row

author img

By ETV Bharat Punjabi Team

Published : Jun 26, 2024, 5:48 PM IST

Asaduddin Owaisi Jai Palestine Row: ਏਆਈਐਮਆਈਐਮ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਸਦੁਦੀਨ ਓਵੈਸੀ ਦੀ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪੈ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜੇਕਰ ਉਹ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ‘ਜੈ ਫਲਸਤੀਨ’ ਬੋਲਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਕੋਲ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਰਜ ਕਰਵਾਈ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਓਵੈਸੀ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਰਾਜ 'ਫ਼ਲਸਤੀਨ' ਪ੍ਰਤੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਜਾਂ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਧਾਰਾ 102 (4) ਤਹਿਤ ਅਯੋਗ ਠਹਿਰਾਉਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਜਾਣੋ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਨਿਯਮ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ।

Asaduddin Owaisi Jai Palestine Row
Asaduddin Owaisi Jai Palestine Row (Etv Bharat)

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: AIMIM ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਸਦੁਦੀਨ ਓਵੈਸੀ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਣ ਦੌਰਾਨ ‘ਜੈ ਫਲਸਤੀਨ’ ਕਹਿਣ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਵਿਵਾਦ ਵਿੱਚ ਘਿਰ ਗਏ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਇਤਰਾਜ਼ ਉਠਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਵਧ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਫਲਸਤੀਨ ਦੀ ਤਾਰੀਫ ਕਰਨ 'ਤੇ ਓਵੈਸੀ ਖਿਲਾਫ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਰਜ ਕਰਵਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਓਵੈਸੀ ਨੂੰ 'ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਰਾਜ ਪ੍ਰਤੀ ਵਫਾਦਾਰੀ ਦਿਖਾਉਣ' ਲਈ ਸੰਸਦ ਦੀ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਤੋਂ ਅਯੋਗ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਐਡਵੋਕੇਟ ਵਿਨੀਤ ਜਿੰਦਲ ਨੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਧਾਰਾ 103 ਤਹਿਤ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਕੋਲ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਰਜ ਕਰਵਾਈ। ਜਿੰਦਲ ਨੇ ਐਕਸ 'ਤੇ ਇਕ ਪੋਸਟ 'ਚ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਜਿੰਦਲ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਧਾਰਾ 103 ਦੇ ਤਹਿਤ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਅਸਦੁਦੀਨ ਓਵੈਸੀ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਰਾਜ 'ਫਲਸਤੀਨ' ਪ੍ਰਤੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਜਾਂ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਅਯੋਗ ਠਹਿਰਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਾਇਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।

ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਤੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਪੰਜਵੀਂ ਵਾਰ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੇ ਗਏ ਓਵੈਸੀ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਲੋਕ ਸਭਾ 'ਚ ਉਰਦੂ 'ਚ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੈ ਤੇਲੰਗਾਨਾ, ਜੈ ਭੀਮ ਅਤੇ ਜੈ ਫਲਸਤੀਨ (ਹੇਲ ਫਲਸਤੀਨ) ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਲਾਏ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਿਵਾਦ ਛਿੜ ਗਿਆ। ਸੰਸਦੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਮੰਤਰੀ ਕਿਰਨ ਰਿਜਿਜੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫਲਸਤੀਨ 'ਤੇ ਓਵੈਸੀ ਦੀ ਟਿੱਪਣੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੁਝ ਮੈਂਬਰਾਂ ਤੋਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ। ਸਾਡੀ ਫਲਸਤੀਨ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਕੋਈ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮੁੱਦਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਦੇ ਸਮੇਂ ਕਿਸੇ ਮੈਂਬਰ ਵੱਲੋਂ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਵਿੱਚ ਨਾਅਰੇ ਲਾਉਣੇ ਉਚਿਤ ਹੈ? ਸਾਨੂੰ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ।

ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਆਈਟੀ ਸੈੱਲ ਦੇ ਮੁਖੀ ਅਮਿਤ ਮਾਲਵੀਆ ਨੇ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਧਾਰਾ 102 ਦਾ ਇੱਕ ਅੰਸ਼ ਅਤੇ ਓਵੈਸੀ ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਦੀ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਕਲਿੱਪ ਪੋਸਟ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਸਦੁਦੀਨ ਓਵੈਸੀ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਰਾਜ ਪ੍ਰਤੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੀ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਤੋਂ ਵਾਂਝਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। , ਯਾਨੀ ਫਲਸਤੀਨ ਤੋਂ ਅਯੋਗ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਓਵੈਸੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਬਚਾਅ ਕੀਤਾ...

ਹਾਲਾਂਕਿ ਸੰਸਦ ਦੇ ਬਾਹਰ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਓਵੈਸੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਬਚਾਅ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੋਰ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੀ ਗੱਲ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ... ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਗਲਤ ਹੈ? ਮੈਨੂੰ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਦੱਸੋ। ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਜੋ ਕਹਿਣਾ ਸੀ। ਪੜ੍ਹੋ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਫਲਸਤੀਨ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਇਹ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ 'ਤੇ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਲਸਤੀਨ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਿਉਂ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਓਵੈਸੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਦੱਬੇ-ਕੁਚਲੇ ਲੋਕ ਹਨ।

ਧਾਰਾ 102 ਵਿੱਚ ਕੀ ਉਪਬੰਧ: ਆਰਟੀਕਲ 102 ਵਿੱਚ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਨੂੰ ਅਯੋਗ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਧਾਰਾ 102 ਅਯੋਗਤਾ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੀ ਹੈ:-

1. ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਚੁਣੇ ਜਾਣ ਅਤੇ ਸੰਸਦ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਦਨ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਬਣਨ ਲਈ ਅਯੋਗ ਨਹੀਂ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ- (ਏ) ਜੇਕਰ ਉਹ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਰਾਜ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕੋਈ ਲਾਭ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਸੰਸਦ ਦੁਆਰਾ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਜੋ ਉਸਦੀ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਨੂੰ ਅਯੋਗ ਨਹੀਂ ਠਹਿਰਾਉਂਦਾ। (ਬੀ) ਜੇਕਰ ਉਹ ਦਿਮਾਗੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਸਮਰੱਥ ਅਦਾਲਤ ਦੁਆਰਾ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। (c) ਜੇਕਰ ਉਸਨੂੰ ਦੀਵਾਲੀਆ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। (d) ਜੇਕਰ ਉਹ ਭਾਰਤ ਦਾ ਨਾਗਰਿਕ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਾਂ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਜਾਂ ਪਾਲਣਾ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। (e) ਜੇਕਰ ਉਹ ਸੰਸਦ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਗਏ ਕਿਸੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੁਆਰਾ ਜਾਂ ਅਧੀਨ ਅਯੋਗ ਹੈ।

2- ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਦਸਵੀਂ ਅਨੁਸੂਚੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਅਯੋਗ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਸੰਸਦ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਦਨ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਹੋਣ ਲਈ ਅਯੋਗ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।

ਦਸਵੀਂ ਅਨੁਸੂਚੀ (ਜਿਸ ਨੂੰ ਦਲ-ਬਦਲ ਵਿਰੋਧੀ ਐਕਟ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਇੱਕ ਪਾਰਟੀ ਛੱਡਣ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ (ਐਮਪੀਜ਼) ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਾਰਟੀ ਵਿਚ ਦਲ ਬਦਲੀ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਚੁਣੇ ਗਏ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਅਯੋਗ ਠਹਿਰਾਉਣ ਲਈ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: AIMIM ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਸਦੁਦੀਨ ਓਵੈਸੀ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਣ ਦੌਰਾਨ ‘ਜੈ ਫਲਸਤੀਨ’ ਕਹਿਣ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਵਿਵਾਦ ਵਿੱਚ ਘਿਰ ਗਏ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਇਤਰਾਜ਼ ਉਠਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਵਧ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਫਲਸਤੀਨ ਦੀ ਤਾਰੀਫ ਕਰਨ 'ਤੇ ਓਵੈਸੀ ਖਿਲਾਫ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਰਜ ਕਰਵਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਓਵੈਸੀ ਨੂੰ 'ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਰਾਜ ਪ੍ਰਤੀ ਵਫਾਦਾਰੀ ਦਿਖਾਉਣ' ਲਈ ਸੰਸਦ ਦੀ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਤੋਂ ਅਯੋਗ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਐਡਵੋਕੇਟ ਵਿਨੀਤ ਜਿੰਦਲ ਨੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਧਾਰਾ 103 ਤਹਿਤ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਕੋਲ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਰਜ ਕਰਵਾਈ। ਜਿੰਦਲ ਨੇ ਐਕਸ 'ਤੇ ਇਕ ਪੋਸਟ 'ਚ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਜਿੰਦਲ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਧਾਰਾ 103 ਦੇ ਤਹਿਤ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਅਸਦੁਦੀਨ ਓਵੈਸੀ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਰਾਜ 'ਫਲਸਤੀਨ' ਪ੍ਰਤੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਜਾਂ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਅਯੋਗ ਠਹਿਰਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਾਇਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।

ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਤੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਪੰਜਵੀਂ ਵਾਰ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੇ ਗਏ ਓਵੈਸੀ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਲੋਕ ਸਭਾ 'ਚ ਉਰਦੂ 'ਚ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੈ ਤੇਲੰਗਾਨਾ, ਜੈ ਭੀਮ ਅਤੇ ਜੈ ਫਲਸਤੀਨ (ਹੇਲ ਫਲਸਤੀਨ) ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਲਾਏ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਿਵਾਦ ਛਿੜ ਗਿਆ। ਸੰਸਦੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਮੰਤਰੀ ਕਿਰਨ ਰਿਜਿਜੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫਲਸਤੀਨ 'ਤੇ ਓਵੈਸੀ ਦੀ ਟਿੱਪਣੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੁਝ ਮੈਂਬਰਾਂ ਤੋਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ। ਸਾਡੀ ਫਲਸਤੀਨ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਕੋਈ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮੁੱਦਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਦੇ ਸਮੇਂ ਕਿਸੇ ਮੈਂਬਰ ਵੱਲੋਂ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਵਿੱਚ ਨਾਅਰੇ ਲਾਉਣੇ ਉਚਿਤ ਹੈ? ਸਾਨੂੰ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ।

ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਆਈਟੀ ਸੈੱਲ ਦੇ ਮੁਖੀ ਅਮਿਤ ਮਾਲਵੀਆ ਨੇ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਧਾਰਾ 102 ਦਾ ਇੱਕ ਅੰਸ਼ ਅਤੇ ਓਵੈਸੀ ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਦੀ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਕਲਿੱਪ ਪੋਸਟ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਸਦੁਦੀਨ ਓਵੈਸੀ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਰਾਜ ਪ੍ਰਤੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੀ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਤੋਂ ਵਾਂਝਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। , ਯਾਨੀ ਫਲਸਤੀਨ ਤੋਂ ਅਯੋਗ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਓਵੈਸੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਬਚਾਅ ਕੀਤਾ...

ਹਾਲਾਂਕਿ ਸੰਸਦ ਦੇ ਬਾਹਰ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਓਵੈਸੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਬਚਾਅ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੋਰ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੀ ਗੱਲ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ... ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਗਲਤ ਹੈ? ਮੈਨੂੰ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਦੱਸੋ। ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਜੋ ਕਹਿਣਾ ਸੀ। ਪੜ੍ਹੋ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਫਲਸਤੀਨ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਇਹ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ 'ਤੇ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਲਸਤੀਨ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਿਉਂ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਓਵੈਸੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਦੱਬੇ-ਕੁਚਲੇ ਲੋਕ ਹਨ।

ਧਾਰਾ 102 ਵਿੱਚ ਕੀ ਉਪਬੰਧ: ਆਰਟੀਕਲ 102 ਵਿੱਚ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਨੂੰ ਅਯੋਗ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਧਾਰਾ 102 ਅਯੋਗਤਾ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੀ ਹੈ:-

1. ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਚੁਣੇ ਜਾਣ ਅਤੇ ਸੰਸਦ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਦਨ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਬਣਨ ਲਈ ਅਯੋਗ ਨਹੀਂ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ- (ਏ) ਜੇਕਰ ਉਹ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਰਾਜ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕੋਈ ਲਾਭ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਸੰਸਦ ਦੁਆਰਾ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਜੋ ਉਸਦੀ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਨੂੰ ਅਯੋਗ ਨਹੀਂ ਠਹਿਰਾਉਂਦਾ। (ਬੀ) ਜੇਕਰ ਉਹ ਦਿਮਾਗੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਸਮਰੱਥ ਅਦਾਲਤ ਦੁਆਰਾ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। (c) ਜੇਕਰ ਉਸਨੂੰ ਦੀਵਾਲੀਆ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। (d) ਜੇਕਰ ਉਹ ਭਾਰਤ ਦਾ ਨਾਗਰਿਕ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਾਂ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਜਾਂ ਪਾਲਣਾ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। (e) ਜੇਕਰ ਉਹ ਸੰਸਦ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਗਏ ਕਿਸੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੁਆਰਾ ਜਾਂ ਅਧੀਨ ਅਯੋਗ ਹੈ।

2- ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਦਸਵੀਂ ਅਨੁਸੂਚੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਅਯੋਗ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਸੰਸਦ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਦਨ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਹੋਣ ਲਈ ਅਯੋਗ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।

ਦਸਵੀਂ ਅਨੁਸੂਚੀ (ਜਿਸ ਨੂੰ ਦਲ-ਬਦਲ ਵਿਰੋਧੀ ਐਕਟ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਇੱਕ ਪਾਰਟੀ ਛੱਡਣ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ (ਐਮਪੀਜ਼) ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਾਰਟੀ ਵਿਚ ਦਲ ਬਦਲੀ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਚੁਣੇ ਗਏ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਅਯੋਗ ਠਹਿਰਾਉਣ ਲਈ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.