ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਿਲਾਮੀ ਹੋਈ ਅਤੇ ਇਸ ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਨੋਟ ਨੇ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਨੋਟ 100 ਰੁਪਏ ਦੇ ਸਾਧਾਰਨ ਨੋਟ ਵਰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦੀ ਕੀਮਤ ਜਾਣ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਜਾਓਗੇ। ਇਹ ਨੋਟ 56 ਲੱਖ 49 ਹਜ਼ਾਰ 650 ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਵਿਕਿਆ। ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਸੋਚ ਰਹੇ ਹੋਵੋਗੇ ਕਿ ਇਸ ਨੋਟ ਵਿੱਚ ਇੰਨਾ ਖਾਸ ਕੀ ਸੀ? ਦਰਅਸਲ, ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ ਵਿਕਿਆ ਨੋਟ 1950 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (ਆਰਬੀਆਈ) ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਇਹ ਕੋਈ ਆਮ ਨੋਟ ਨਹੀਂ ਸੀ।
ਦੁਰਲੱਭ ਹੈ ਇਹ ਨੋਟ
ਇਸ ਨੂੰ 'ਹੱਜ ਨੋਟ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿੱਚ, ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਲਈ ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਨੋਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜੋ ਹੱਜ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਖਾੜੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਦਾ ਮਕਸਦ ਸੋਨੇ ਦੀ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਸੀ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੋਟਾਂ ਦੇ ਨੰਬਰ ਦੇ ਅੱਗੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਗੇਤਰ 'HA' ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨਾ ਆਸਾਨ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਨੋਟ ਆਮ ਭਾਰਤੀ ਨੋਟਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖਰੇ ਰੰਗ ਦੇ ਸਨ। ਇਹ ਨੋਟ ਕੁਝ ਖਾੜੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੈਧ ਸਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ, ਕਤਰ, ਬਹਿਰੀਨ, ਕੁਵੈਤ ਅਤੇ ਓਮਾਨ, ਜਿੱਥੇ ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਿਆ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਨੋਟ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੈਧ ਨਹੀਂ ਸਨ।
ਕੁਵੈਤ ਨੇ 1961 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਖੁਦ ਦੀ ਮੁਦਰਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਖਾੜੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਅਨੁਸਰਣ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਕਾਰਨ 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ 'ਚ ਹੱਜ ਨੋਟ ਜਾਰੀ ਕਰਨ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਅੱਜ ਇਹ ਨੋਟ ਦੁਰਲੱਭ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮੁਦਰਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਕੀਮਤੀ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਮੁੱਲ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਦੁਰਲੱਭਤਾ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ.
6.90 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਵਿਕੇ 10 ਰੁਪਏ ਦੇ 2 ਦੁਰਲੱਭ ਨੋਟ
ਅਤੇ ਇਹ ਤਾਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸੀ, ਉਸੇ ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ 10 ਰੁਪਏ ਦੇ ਦੋ ਹੋਰ ਪੁਰਾਣੇ ਨੋਟ ਵਿਕ ਗਏ। ਇੱਕ ਨੋਟ 6 ਲੱਖ 90 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਦੂਜਾ 5 ਲੱਖ 80 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਵਿਕਿਆ। ਉਹ ਇਤਿਹਾਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹਨ। 25 ਮਈ 1918 ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੋਟਾਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮਹੱਤਵ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਆਖਰੀ ਸਾਲ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹਨ। ਇਹ ਨੋਟ ਬਰਤਾਨਵੀ ਜਹਾਜ਼ ਐਸਐਸ ਸ਼ਿਰਾਲਾ ਨਾਲ ਵੀ ਸਬੰਧਿਤ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ 2 ਜੁਲਾਈ 1918 ਨੂੰ ਇੱਕ ਜਰਮਨ ਯੂ-ਬੋਟ ਦੁਆਰਾ ਟਾਰਪੀਡੋ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਨੋਟ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤ ਖਾਸ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।