ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ସଙ୍ଗୀତ... ଆମ ଜୀବନର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶ । ଯାହା କେବଳ ମାନସିକ ଶାନ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରେ ନାହିଁ ବରଂ ଆମକୁ ଖୁସି ରଖିବାରେ ମଧ୍ୟ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ । ଯେଉଁ ଶବ୍ଦ ଖୁସିରେ କନ୍ଦେଇ ପାରେ, ଦୁଃଖରେ ହସେଇ ପାରେ ତାହା ହିଁ ସଙ୍ଗୀତ । ଜୀବନର ଅବିଚ୍ଛେଦ୍ୟ ଅଙ୍ଗ ସଙ୍ଗୀତ କହିଲେ ମଧ୍ୟ ଅତ୍ୟୁକ୍ତି ହେବ ନାହିଁ । ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ବିଶ୍ୱ ସଙ୍ଗୀତ ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଏହି ଦିନ 21 ଜୁନ୍ରେ ପାଳନ କରାଯାଏ। ବିଶ୍ବ ସଙ୍ଗୀତ ଦିବସ ପାଳନ କରିବାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ସଙ୍ଗୀତର ମହତ୍ତ୍ୱ ବିଷୟରେ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଅବଗତ କରାଇବା। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଏହି ଦିନ ସହିତ ଜଡିତ ଇତିହାସ ଏବଂ ମହତ୍ତ୍ୱ ଜାଣିବା ଆବଶ୍ୟକ।
ବିଶ୍ବ ସଙ୍ଗୀତ ଦିବସର ଇତିହାସ: ବିଶ୍ୱ ସଙ୍ଗୀତ ଦିବସ ପ୍ରଥମେ ଫ୍ରାନ୍ସରେ 21 ଜୁନ୍ 1982ରେ ପାଳନ କରାଯାଇଥିଲା । ଫ୍ରାନ୍ସର ସଂସ୍କୃତି ମନ୍ତ୍ରୀ ମରିସ ଫ୍ଲେରେଟ ସମସ୍ତଙ୍କ ସାମ୍ନାରେ ବିଶ୍ୱ ସଙ୍ଗୀତ ଦିବସ ପାଳନ କରିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲେ, ଯାହା 1981ରେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥିଲା । ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ, ଫ୍ରାନ୍ସର ପରବର୍ତ୍ତୀ ସଂସ୍କୃତି ମନ୍ତ୍ରୀ ଜ୍ୟାକ୍ ଲାଙ୍ଗେ 1982 ମସିହାରେ ବିଶ୍ୱ ସଙ୍ଗୀତ ଦିବସର ବାର୍ଷିକ ଉତ୍ସବ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ । ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ 21 ଜୁନ୍ 1981ରେ ବିଶ୍ୱ ସଙ୍ଗୀତ ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଇଥିଲା । କହି ରଖୁଛୁ କି 21 ଜୁନ୍ ସବୁଠାରୁ ଲମ୍ବା ଦିନ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ । 21 ଜୁନରେ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଯୋଗ ଦିବସ ମଧ୍ୟ ପାଳନ କରାଯାଏ ।
ଗାୟକ ଏବଂ ସଙ୍ଗୀତଜ୍ଞମାନଙ୍କୁ କାହିଁକି ସମ୍ମାନିତ କରାଯାଏ: ଖୁବ୍ କମ୍ ଲୋକ ଜାଣନ୍ତି ଯେ 'ବିଶ୍ୱ ସଙ୍ଗୀତ ଦିବସ'ର ବିଷୟବସ୍ତୁ କଣ ? ବାସ୍ତବରେ, ଏହି ଦିନ ସଙ୍ଗୀତ କ୍ଷେତ୍ର ସହିତ ଜଡିତ ମହାନ ଗାୟକ ଏବଂ ରଚୟତାମାନଙ୍କୁ ସମ୍ମାନିତ କରାଯାଇଥାଏ। ଏଥିପାଇଁ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ବଡ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ମଧ୍ୟ ଆୟୋଜିତ କରାଯାଏ । ଲୋକମାନେ ସଙ୍ଗୀତ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଇଭେଣ୍ଟରେ ସକ୍ରିୟ ଭାବରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି । ଏହି ସମୟରେ ସଙ୍ଗୀତଜ୍ଞ ଏବଂ ଗାୟକମାନଙ୍କୁ ସମ୍ମାନିତ କରାଯାଏ । ପ୍ରତିବର୍ଷ ଏହି ଦିନ ପାଇଁ ଏକ ଭିନ୍ନ ଥିମ୍ ସ୍ଥିର କରାଯାଏ ।
ବିଶ୍ବ ସଙ୍ଗୀତ ଦିବସର ମହତ୍ତ୍ବ: ସଙ୍ଗୀତର ସଠିକ ପରିଭାଷା ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଭିନ୍ନଭିନ୍ନ ହୋଇଥାଏ । ଯଦିଓ ଏହା ସମସ୍ତ ମାନବ ସମାଜର ଏକ ଦିଗ, ଏକ ସାଂସ୍କୃତିକ ସର୍ବଭାରତୀୟ । ସାମାଜିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ, ରୀତିନୀତି, ପର୍ବ ଏବଂ ସାଂସ୍କୃତିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପରେ ସଙ୍ଗୀତ ପ୍ରାୟତଃ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ । ତେଣୁ ସଂଗୀତକୁ ଯେକୌଣସି ମାନବ ସମାଜର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଉପାଦାନ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ଅଧିକାଂଶ ଲୋକପ୍ରିୟ ସଂଗୀତ ଏପରି ଅନେକ ସଂଗୀତ ଯାହା କଳାକାରମାନେ ବ୍ୟବସାୟିକ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ତିଆରି କରିଛନ୍ତି। କାରଣ ଲୋକମାନେ ଏହାକୁ ଭଲ ପାଆନ୍ତି ଏବଂ ସଂଗୀତରେ ଅନେକ ଧାରା ଅଛି, ଲୋକମାନଙ୍କ ପସନ୍ଦ ମୁତାବକ ଏହି ସଙ୍ଗୀତ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଥାଏ । କେତେକ ଲୋକପ୍ରିୟ ସଂଗୀତ ଧାରା ମଧ୍ୟରେ ପପ୍, ଜାଜ୍, ହିପପ୍, ଇଡିଏମ୍, ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ, ବାଦ୍ୟଯନ୍ତ୍ର, ଲୋକଗୀତ ଇତ୍ୟାଦି ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ତେଣୁ ସଂଗୀତ ହେଉଛି ଏପରି କିଛି ଧାରା ଯାହା ସମସ୍ତଙ୍କୁ ନିଜ ପସନ୍ଦ ଏବଂ ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁଯାୟୀ ସୁଖର ଅନୁଭୂତି ଦେଇପାରେ ।
ମ୍ୟୁଜିକ୍ ଇଣ୍ଡଷ୍ଟ୍ରି ଆଜି ବିଶ୍ୱରେ ବହୁତ ବଡ଼ କାରଣ ଏହା ଏକ ବିଲିୟନ ଡଲାର ଶିଳ୍ପ । ଯାହା ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ଲକ୍ଷଲକ୍ଷ ଲୋକଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତି ଦେଇଥାଏ। ମ୍ୟୁଜିକ୍ ଇଣ୍ଡଷ୍ଟ୍ରି ବହୁତ ବିବିଧ ଏବଂ ଏଥିରେ ବିଭିନ୍ନ ବୃତ୍ତି ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଯେପରିକି କଳାକାର, ଅଭିନେତା, ଗାୟକ, କୋରିଓଗ୍ରାଫର୍, ଡିଜେ, ସଂଗୀତଜ୍ଞ ଏବଂ ଯେଉଁମାନେ ବାଦ୍ୟଯନ୍ତ୍ରକୁ ଜୀବିକାର ମାଧ୍ୟମ ଭାବରେ ତିଆରି କରନ୍ତି। ତେଣୁ ଏହାର ଅର୍ଥନୈତିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ଏହା ଆମ ଦୁନିଆ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ଲୋକଙ୍କୁ ଏକାଠି କରିବା ପାଇଁ ଏକ ଥିମ ସହିତ ଏହି ଦିନ ପାଳନ କରାଯାଏ। କାରଣ ସଂସ୍କୃତି, ଭାଷା, ଜାତି କିମ୍ବା ଧର୍ମର ପାର୍ଥକ୍ୟକୁ ଖାତିର ନକରି ସମସ୍ତ ମଣିଷ ସଂଗୀତର ସ୍ୱରକୁ ଭଲ ପାଆନ୍ତି ଏବଂ ଏହା କେବଳ ସଙ୍ଗୀତ ମାଧ୍ୟମରେ ହାସଲ ହୋଇପାରିବ । ସମସ୍ତଙ୍କ ଜୀବନରେ ସଙ୍ଗୀତର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକାକୁ ସମ୍ମାନ ଦେବା ଚଳିତ ବର୍ଷର ଥିମ୍ ରହିଛି ।
ବ୍ୟୁରୋ ରିପୋର୍ଟ, ଇଟିଭି ଭାରତ
