ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ବିଶ୍ବବ୍ୟାପୀ ହେଲ୍ଥ କଭରେଜ୍ ଦିବସ(Universal Health Coverage Day) ପ୍ରତିବର୍ଷ ଡିସେମ୍ବର 12 ରେ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଲୋକଙ୍କୁ ଭେଦଭାବ ବିନା ସମସ୍ତ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସୁବିଧା ଯୋଗାଇଦେବା ଏହି ଦିବସ ପାଳନର ମୁଖ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ । କେବଳ ଯେ, ଆର୍ଥିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ସୁବିଧା ଯୋଗାଇଦେବା ତାହା ନୁହେଁ ବରଂ ସେମାନଙ୍କୁ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାରରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବାକୁ ତଥା ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ ଏହି ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଏ ।
ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଲୋକ ଅଛନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବାର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସୁବିଧା ପାଇପାରୁ ନାହାନ୍ତି । ଯଦିଓ, ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅନେକ ବିକାଶ ଘଟିଛି, ତଥାପି ଅର୍ଥନୈତିକ, ସାମାଜିକ ତଥା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କାରଣରୁ କେବଳ ଭାରତରେ ନୁହେଁ ବିଶ୍ବସ୍ତରରେ, ବହୁ ସଂଖ୍ୟକ ଲୋକ ଏଥିରୁ ବଞ୍ଚିତ ହେଉଛନ୍ତି । ଚଳିତ ବର୍ଷ "ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ: ସମସ୍ତଙ୍କୁ ସୁରକ୍ଷା ଦିଅ"(Health for All: Protect Everyone) ଥିମ୍ ଉପରେ ଏହି ଦିନ ପାଳନ କରାଯାଉଛି(Universal Health Coverage Day Theme) ।
ଇତିହାସ ଏବଂ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ(Universal Health Coverage Day History And Aim):-
ୟୁନିଭର୍ସାଲ୍ ହେଲଥ୍ କଭରେଜ୍(UHC) ଦିବସ ଆୟୋଜନ କରିବାର ମୂଳ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ କେବଳ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଉନ୍ନତ ତଥା ଉପଲବ୍ଧ କରାଇବା ନୁହେଁ ବରଂ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଆର୍ଥିକ ନିରାପତ୍ତା ସହିତ ସମାନ ତଥା ଉତ୍ତମ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବା ଯୋଗାଇବା ପାଇଁ ପ୍ରୟାସ କରିବା । 12 ଡିସେମ୍ବର 2012 ରେ ମିଳିତ ଜାତିସଂଘ ଦ୍ବାରା ଏକ ଐତିହାସିକ ସଂକଳ୍ପ ସର୍ବସମ୍ମତି କ୍ରମେ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବିକାଶ ପାଇଁ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରାଥମିକତା ଭାବରେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କଭରେଜ୍ ଦିଗରେ ପ୍ରୟାସକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବାକୁ ସମସ୍ତ ଦେଶକୁ ଅନୁରୋଧ କରାଯାଇଥିଲା ।
ଏହା ପରେ, 2014 ମସିହାରେ, ୟୁନିଭର୍ସାଲ୍ ହେଲଥ୍ କଭରେଜ୍ ଆଲାଏନ୍ସ ଡିସେମ୍ବର 12 କୁ ୟୁନିଭର୍ସାଲ୍ ହେଲଥ୍ କଭରେଜ୍ ଡେ ଭାବରେ ପାଳନ କରିବା ଆରମ୍ଭ କଲା । 2017 ମସିହାରେ, ମିଳିତ ଜାତିସଂଘ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବରେ 12 ଡିସେମ୍ବରକୁ ସାର୍ବଭୌମିକ ହେଲ୍ଥ କଭରେଜ୍ ଡେ ଭାବରେ ମନୋନୀତ କରିଥିଲା ।
ସାର୍ବଭୌମିକ ହେଲ୍ଥ କଭରେଜ୍ କ’ଣ(What is Universal Health Coverage Day) ?
ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଯେ, ସମସ୍ତ ନାଗରିକଙ୍କ ଆୟ ସ୍ତର, ସାମାଜିକ ସ୍ଥିତି, ଲିଙ୍ଗ, ଜାତି କିମ୍ବା ଧର୍ମ ନିର୍ବିଶେଷରେ ସମାନ ସୁବିଧା ଯୋଗାଇଦେବା । ଏଥିରେ ଚିକିତ୍ସା ସୁବିଧା, ଚିକିତ୍ସା, ପୁନର୍ବାସ, ଯତ୍ନ ଏବଂ ପ୍ରତିରୋଧ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ଏହି ସମସ୍ତ ସୁବିଧା କିପରି ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ସୁବିଧାରେ, ସହଜରେ ଏବଂ ସମାନ ଭାବରେ ପାଇପାରିବେ ତାହା ୟୁନିଭର୍ସାଲ୍ ହେଲ୍ଥ କଭରେଜ୍ ଚିନ୍ତା କରିଥାଏ ।
ଭାରତରେ ସାର୍ବଭୌମିକ ହେଲ୍ଥ କଭରେଜ୍ ପ୍ରୟାସ:-
ଭାରତରେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ, ସମାନ ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ କରିବା ପାଇଁ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ ଦ୍ୱାରା ବହୁ ବର୍ଷ ଧରି ଉଦ୍ୟମ ଚାଲିଛି । ଏଥି ସହିତ, ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ ବ୍ୟତୀତ ଦେଶ ତଥା ବିଦେଶର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ତଥା ଜାତୀୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ ଦ୍ୱାରା ଏହି ଦିଗରେ ପ୍ରୟାସ କରାଯାଉଛି ।
ଭାରତ ସରକାର ମଧ୍ୟ ଜାତୀୟ ଗ୍ରାମୀଣ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ମିଶନ, ଜାତୀୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ମିଶନ, ଜନନୀ ସୁରକ୍ଷ ଯୋଜନା, ମିଶନ ଇନ୍ଦ୍ରଧନୁଷ, ଜାତୀୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ନୀତି-2017, ଜାତୀୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବୀମା ଯୋଜନା, କର୍ମଚାରୀ ରାଜ୍ୟ ବୀମା ଯୋଜନା, କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରୀ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଯୋଜନା(CGHS), ଆୟୁଷ୍ମାନ ଭାରତ-ଜାତୀୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପ୍ରୟାସ ସୁରକ୍ଷା ମିଶନ ଏବଂ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଜନ ଆରୋଗ୍ୟ ଯୋଜନା ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଯୋଜନା ମାଧ୍ୟମରେ ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ଆର୍ଥିକ ସୁରକ୍ଷା ତଥା ଆବଶ୍ୟକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସୁବିଧା ଯୋଗାଇବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଉଛି ।
ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ ଯେ, ଚଳିତ ବର୍ଷ କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଓ ପରିବାର କଲ୍ୟାଣ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶର ବାରାଣାସୀ ସହରରେ ଡିସେମ୍ବର 10 ଏବଂ 11 ରେ "ସାର୍ବଭୌମିକ ହେଲ୍ଥ କଭରେଜ୍ ଡେ' 2022" ଉପରେ ଦୁଇ ଦିନିଆ ସମ୍ମିଳନୀ ଆୟୋଜନ କରୁଛି । ଯାହାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି, ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କୁ ସେହି ପ୍ରୋତ୍ସାହନମୂଳକ, ପ୍ରତିଷେଧକ, ଆରୋଗ୍ୟକାରୀ ଏବଂ ପୁନଃ ଥଇଥାନ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବା ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଉପଲବ୍ଧ କରାଇବା ।