ETV Bharat / sukhibhava

ଅଧିକ ଚାପରେ ରହୁଛନ୍ତି କି ? ଦୁର୍ବଳ ହୋଇପାରେ ଆପଣଙ୍କ Immune System

ଏକ ନୂତନ ଅଧ୍ୟୟନରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ, ଆଘାତଜନିତ ଘଟଣା, ଚାକିରିର ଚାପ କିମ୍ପା ଦୈନନ୍ଦିନ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଚାପ କାରଣରୁ ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟ ଅବସ୍ଥାକୁ ଗତିକରେ(Stress Can Accelerate Immune System Ageing) । ଅଧିକ ପଢନ୍ତୁ

author img

By

Published : Jan 4, 2023, 10:00 AM IST

stress
stress

ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ଦୀର୍ଘ ସମୟର ଚାପ ଲୋକଙ୍କ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ସାମଗ୍ରିକ ସୁସ୍ଥତା ଉପରେ ନକାରାତ୍ମକ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ । ଏକ ନୂତନ ଅଧ୍ୟୟନରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ, ଆଘାତଜନିତ ଘଟଣା, ଚାକିରିର ଚାପ, ଦୈନନ୍ଦିନ ଚାପ କାରଣରୁ ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟ ଅବସ୍ଥାକୁ ଗତିକରେ(Stress Can Accelerate Immune System Ageing), ଯାହା ଦ୍ବାରା ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କର କର୍କଟ, ହୃଦ୍ ରୋଗ ଏବଂ ସଂକ୍ରମଣ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ରୋଗ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ବଢିଥାଏ । ସାଉଥ୍ କାଲିଫର୍ନିଆ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଦ୍ୱାରା ଏହି ଅଧ୍ୟୟନ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ପ୍ରୋସିଡିଙ୍ଗସ୍ ଅଫ୍ ନ୍ୟାସନାଲ୍ ଏକାଡେମୀ ଅଫ୍ ସାଇନ୍ସ (PNAS) ରେ ଜୁନ୍ 13ରେ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା ।

ଏହି ଅଧ୍ୟୟନ ମହାମାରୀର ପ୍ରକୋପ ସମେତ ବୟସ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟରେ ଥିବା ପାର୍ଥକ୍ୟକୁ ବୁଝାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରେ । ଅଧ୍ୟୟନର ଜଣେ ଲେଖକ କୁହନ୍ତି, "ବିଶ୍ବର ବୟସ୍କ ବୟସ୍କଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ବଢିବା ସହିତ ବୟସ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ବୁଝିବା ଜରୁରୀ । ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତିରେ ବୟସ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଅବନତିରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ । ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ସ୍ବାଭାବିକ ଭାବରେ ହ୍ରାସ ହୁଏ, ବିଜ୍ଞାନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହି ଅବସ୍ଥାକୁ ଇମ୍ୟୁନୋସିନେସେନ୍ସ(Immunosenescence) କୁହାଯାଏ । ସରଳ ଭାବରେ କହିବାକୁ ଗଲେ ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ବୟସ ସହିତ ଆମ ଶରୀରରେ ଶ୍ବେତ ରକ୍ତ କଣିକା(White Blood Count, WBC) କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହୁଏ ଏବଂ ନୂତନ କୋଷର ଉତ୍ପାଦନ କମ୍ ହୋଇପାରେ, ଫଳରେ ଶରୀର ସଂକ୍ରମଣ ସହିତ କମ୍ ଲଢିଥାଏ ।

ଅଧ୍ୟୟନରୁ ଏହା ମଧ୍ୟ ଜଣାପଡିଛି ଯେ, ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ହ୍ରାସ ପାଇବା କେବଳ କର୍କଟ ନୁହେଁ ଏବା ହୃଦ୍‌ରୋଗ ଏବଂ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ନିମୋନିଆ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ମଧ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ । ସମାନ ବୟସର ବୟସ୍କମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟଗତ ପାର୍ଥକ୍ୟର କାରଣ କ’ଣ ଜାଣିବାକୁ ଏହି ଅଧ୍ୟୟନ କରାଯାଇଥିଲା । 50 ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ 5,744 ବୟସ୍କଙ୍କୁ ନେଇ ଏହି ସର୍ଭେ କରାଯାଇଥିଲା । ଅଧ୍ୟୟନରେ ଭାଗ ନେଇଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ସାମାଜିକ ଚାପ ସହିତ ସେମାନଙ୍କ ଅଭିଜ୍ଞତାକୁ ଆକଳନ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଏକ ପ୍ରଶ୍ନପତ୍ର ସମାପ୍ତ କରିଥିଲେ, ଯେଉଁଥିରେ ଚାପଗ୍ରସ୍ତ ଜୀବନ, ଆଘାତ ଦେଇଥିବା କିଛି ଘଟଣା ଘଟଣା, କ୍ରନିକ୍ ଚାପ ଇତ୍ୟାଦି ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଥିଲା ।

ଫଳାଫଳରୁ ଏହା ଜଣାପଡିଲା ଯେ, ଅଧିକ ଚାପ ଥିବା ଲୋକମାନଙ୍କର ପୁରୁଣା ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରୋଫାଇଲ୍(older immune profiles) ଅଛି, ଯେଉଁଥିରେ କମ୍ ଶତକଡ଼ା ତାଜା WBC ଏବଂ ଅଧିକ ଶତକଡ଼ା ଅତ୍ୟଧିକ କ୍ଲାନ୍ତ(worn-out) WBC ଥାଏ । ଗବେଷକମାନେ ମତ ଦିଅନ୍ତି ଯେ, ବୟସ୍କମାନଙ୍କରେ ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ ବ୍ୟାୟାମ ଅଭ୍ୟାସକୁ ଉନ୍ନତ କରିବା ଦ୍ୱାରା ଚାପ କାରଣରୁ ପ୍ରଭାବିତ ହେଉଥିବା ଇମ୍ୟୁନୋ ପ୍ରଣାଳୀକୁ ରୋକାଯାଇ ପାରିବ ।

ଅଧିକନ୍ତୁ, ଅଧ୍ୟୟନରେ ସାଇଟୋମେଗାଲୋଭାଇରସ୍(CMV) ବିଷୟରେ ମଧ୍ୟ ଆଲୋଚନା କରାଯାଇଥାଏ, ଯାହା ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟ(Immune ageing)ର କାରଣ ହୋଇପାରେ । CMV ହେଉଛି ଏକ ସାଧାରଣ, ଏହା ସାଧାରଣତ ମାନବ ଶରୀରରେ ଅସ୍ୱାଭାବିକ ଭୂତାଣୁ ଯାହା ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ବୃଦ୍ଧାବସ୍ଥା ସହିତ ଜଡିତ । CMV ଅଧିକାଂଶ ସମୟରେ ସୁପ୍ତ ରହିଥାଏ କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଚାପଗ୍ରସ୍ତ ହୁଏ, ସେତେବେଳେ ଏହା ସକ୍ରିୟ ହୋଇଯାଏ ।

ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ଦୀର୍ଘ ସମୟର ଚାପ ଲୋକଙ୍କ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ସାମଗ୍ରିକ ସୁସ୍ଥତା ଉପରେ ନକାରାତ୍ମକ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ । ଏକ ନୂତନ ଅଧ୍ୟୟନରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ, ଆଘାତଜନିତ ଘଟଣା, ଚାକିରିର ଚାପ, ଦୈନନ୍ଦିନ ଚାପ କାରଣରୁ ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟ ଅବସ୍ଥାକୁ ଗତିକରେ(Stress Can Accelerate Immune System Ageing), ଯାହା ଦ୍ବାରା ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କର କର୍କଟ, ହୃଦ୍ ରୋଗ ଏବଂ ସଂକ୍ରମଣ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ରୋଗ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ବଢିଥାଏ । ସାଉଥ୍ କାଲିଫର୍ନିଆ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଦ୍ୱାରା ଏହି ଅଧ୍ୟୟନ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ପ୍ରୋସିଡିଙ୍ଗସ୍ ଅଫ୍ ନ୍ୟାସନାଲ୍ ଏକାଡେମୀ ଅଫ୍ ସାଇନ୍ସ (PNAS) ରେ ଜୁନ୍ 13ରେ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା ।

ଏହି ଅଧ୍ୟୟନ ମହାମାରୀର ପ୍ରକୋପ ସମେତ ବୟସ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟରେ ଥିବା ପାର୍ଥକ୍ୟକୁ ବୁଝାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରେ । ଅଧ୍ୟୟନର ଜଣେ ଲେଖକ କୁହନ୍ତି, "ବିଶ୍ବର ବୟସ୍କ ବୟସ୍କଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ବଢିବା ସହିତ ବୟସ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ବୁଝିବା ଜରୁରୀ । ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତିରେ ବୟସ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଅବନତିରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ । ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ସ୍ବାଭାବିକ ଭାବରେ ହ୍ରାସ ହୁଏ, ବିଜ୍ଞାନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହି ଅବସ୍ଥାକୁ ଇମ୍ୟୁନୋସିନେସେନ୍ସ(Immunosenescence) କୁହାଯାଏ । ସରଳ ଭାବରେ କହିବାକୁ ଗଲେ ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ବୟସ ସହିତ ଆମ ଶରୀରରେ ଶ୍ବେତ ରକ୍ତ କଣିକା(White Blood Count, WBC) କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହୁଏ ଏବଂ ନୂତନ କୋଷର ଉତ୍ପାଦନ କମ୍ ହୋଇପାରେ, ଫଳରେ ଶରୀର ସଂକ୍ରମଣ ସହିତ କମ୍ ଲଢିଥାଏ ।

ଅଧ୍ୟୟନରୁ ଏହା ମଧ୍ୟ ଜଣାପଡିଛି ଯେ, ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ହ୍ରାସ ପାଇବା କେବଳ କର୍କଟ ନୁହେଁ ଏବା ହୃଦ୍‌ରୋଗ ଏବଂ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ନିମୋନିଆ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ମଧ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ । ସମାନ ବୟସର ବୟସ୍କମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟଗତ ପାର୍ଥକ୍ୟର କାରଣ କ’ଣ ଜାଣିବାକୁ ଏହି ଅଧ୍ୟୟନ କରାଯାଇଥିଲା । 50 ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ 5,744 ବୟସ୍କଙ୍କୁ ନେଇ ଏହି ସର୍ଭେ କରାଯାଇଥିଲା । ଅଧ୍ୟୟନରେ ଭାଗ ନେଇଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ସାମାଜିକ ଚାପ ସହିତ ସେମାନଙ୍କ ଅଭିଜ୍ଞତାକୁ ଆକଳନ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଏକ ପ୍ରଶ୍ନପତ୍ର ସମାପ୍ତ କରିଥିଲେ, ଯେଉଁଥିରେ ଚାପଗ୍ରସ୍ତ ଜୀବନ, ଆଘାତ ଦେଇଥିବା କିଛି ଘଟଣା ଘଟଣା, କ୍ରନିକ୍ ଚାପ ଇତ୍ୟାଦି ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଥିଲା ।

ଫଳାଫଳରୁ ଏହା ଜଣାପଡିଲା ଯେ, ଅଧିକ ଚାପ ଥିବା ଲୋକମାନଙ୍କର ପୁରୁଣା ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରୋଫାଇଲ୍(older immune profiles) ଅଛି, ଯେଉଁଥିରେ କମ୍ ଶତକଡ଼ା ତାଜା WBC ଏବଂ ଅଧିକ ଶତକଡ଼ା ଅତ୍ୟଧିକ କ୍ଲାନ୍ତ(worn-out) WBC ଥାଏ । ଗବେଷକମାନେ ମତ ଦିଅନ୍ତି ଯେ, ବୟସ୍କମାନଙ୍କରେ ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ ବ୍ୟାୟାମ ଅଭ୍ୟାସକୁ ଉନ୍ନତ କରିବା ଦ୍ୱାରା ଚାପ କାରଣରୁ ପ୍ରଭାବିତ ହେଉଥିବା ଇମ୍ୟୁନୋ ପ୍ରଣାଳୀକୁ ରୋକାଯାଇ ପାରିବ ।

ଅଧିକନ୍ତୁ, ଅଧ୍ୟୟନରେ ସାଇଟୋମେଗାଲୋଭାଇରସ୍(CMV) ବିଷୟରେ ମଧ୍ୟ ଆଲୋଚନା କରାଯାଇଥାଏ, ଯାହା ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟ(Immune ageing)ର କାରଣ ହୋଇପାରେ । CMV ହେଉଛି ଏକ ସାଧାରଣ, ଏହା ସାଧାରଣତ ମାନବ ଶରୀରରେ ଅସ୍ୱାଭାବିକ ଭୂତାଣୁ ଯାହା ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ବୃଦ୍ଧାବସ୍ଥା ସହିତ ଜଡିତ । CMV ଅଧିକାଂଶ ସମୟରେ ସୁପ୍ତ ରହିଥାଏ କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଚାପଗ୍ରସ୍ତ ହୁଏ, ସେତେବେଳେ ଏହା ସକ୍ରିୟ ହୋଇଯାଏ ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.