ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ଆଜି ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ଜାତୀୟ କର୍କଟ ସଚେତନତା ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଉଛି । କର୍କଟ ଭଳି ମାରାତ୍ମକ ରୋଗ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସତର୍କତା ଅବଲମ୍ବନ କରାଯିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ନଭେମ୍ବର 7 ରେ ଜାତୀୟ କର୍କଟ ସଚେତନତା ଦିବସ(National Cancer Awareness Day 2022) ପାଳନ କରାଯାଏ । ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ (WHO) ଅନୁଯାୟୀ, କର୍କଟ ମୃତ୍ୟୁର ଦ୍ୱିତୀୟ ପ୍ରମୁଖ କାରଣ ଅଟେ ।
କର୍କଟ ରୋଗରେ ମୃତ୍ୟୁ ସଂଖ୍ୟା ଭାରତ ପାଇଁ ଗୁରୁତର ବିପଦ । 2018ରେ, ଭାରତରେ 1.5 ମିଲିୟନ ଲୋକେ କର୍କଟରେ ପୀଡିତ ହୋଇ ପ୍ରାଣ ହରାଇଥିଲେ । ଠିକ୍ ସମୟରେ ରୋଗ ଚିହ୍ନଟ ଓ ଚିକିତ୍ସା ହୋଇପାରିଲେ ଜଣେ ରୋଗୀ ସୁସ୍ଥ ହୋଇପାରିବେ । ତେଣୁ ଲୋକଙ୍କୁ ସତର୍କ ଓ ସଚେତନ ରହିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି । ଏହାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଭାରତର ପୂର୍ବତନ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଓ ପରିବାର କଲ୍ୟାଣ ମନ୍ତ୍ରୀ ଡକ୍ଟର ହର୍ଷ ବର୍ଦ୍ଧନ ସେପ୍ଟେମ୍ବର 2014ରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଜାତୀୟ କର୍କଟ ସଚେତନତା ଦିବସ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ । ସେହି ଦିନଠାରୁ ପ୍ରତିଟି ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ରୋଗର କାରଣ, ଲକ୍ଷଣ ସେମାନଙ୍କୁ ରୋଗ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସଚେତନ ରଖିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଏହି ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଉଛି ।
ପୂର୍ବତନ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରୀ(Former Union Minister of Health and Family Welfare) କର୍କଟ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଉପରେ ଏକ ରାଜ୍ୟସ୍ତରୀୟ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଲୋକଙ୍କୁ ମାଗଣା ପରୀକ୍ଷା ପାଇଁ ମ୍ୟୁନିସିପାଲିଟି କ୍ଲିନିକ୍କୁ ରିପୋର୍ଟ କରିବାକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିଥିଲେ । ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ କର୍କଟ ରୋଗର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଲକ୍ଷଣ ଏବଂ ପ୍ରତିଷେଧକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଉପରେ ଏକ ବୁକଲେଟ୍ ମଧ୍ୟ ବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଥିଲା ।
ଏହି ଜାତୀୟ କର୍କଟ ସଚେତନତା ଦିବସରେ, ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା କ୍ୟାନସର ହେବାର ଆଶଙ୍କା କମାଇବା, ରୋଗ ମାରାତ୍ମକ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ଚିହ୍ନଟ କରିବା ଏବଂ ନିଜକୁ ତଥା ଆମର ପ୍ରିୟ ଲୋକଙ୍କୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବା ପାଇଁ ଆମେ କଣ କରିପାରିବା ।
କର୍କଟ ଲକ୍ଷଣ(Cancer Symptoms):-
କେତେକ ପ୍ରକାରର କର୍କଟ ପାଇଁ ଲକ୍ଷଣଗୁଡିକର ଶୀଘ୍ର ଚିହ୍ନଟ ରୋଗୀଙ୍କୁ ଏହି ମାରାତ୍ମକ ରୋଗରୁ ରକ୍ଷା କରିପାରିବ । ପ୍ରଭାବିତ ଅଙ୍ଗ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି ବିଭିନ୍ନ କର୍କଟ ରୋଗର ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଲକ୍ଷଣ ଥାଏ । ତଥାପି, ଏଠାରେ କିଛି ସାଧାରଣ ଲକ୍ଷଣ ଅଛି ଯାହାକୁ ଅଣଦେଖା କରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ ଏବଂ ଯଦି ଏହି ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ କୌଣସିଟି ଘଟେ ତେବେ ତୁରନ୍ତ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ନେବା ଉଚିତ୍ ।
- ଶରୀରର ଯେକୌଣସି ଅଙ୍ଗରେ ଯନ୍ତ୍ରଣା, ଯାହା ସ୍ଥିର ଏବଂ ବିନା କାରଣରେ ହୋଇଥାଏ ।
- ବିନା କାରଣରେ ହଠାତ୍ ଓଜନ ହ୍ରାସ ।
- ସବୁବେଳେ କ୍ଳାନ୍ତ ଅନୁଭବ କରିବା ।
- କମ୍ କିମ୍ବା ବାରମ୍ବାର ଜ୍ୱର ।
- ଚର୍ମର ରଙ୍ଗ କିମ୍ବା ଗଠନରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ।
- ଶରୀରର ଯେକୌଣସି ଅଙ୍ଗରେ, ଗୋଟିଏ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଲାଗି ରହିବା ।
- କୌଣସି ଅଙ୍ଗରୁ ଅସ୍ୱାଭାବିକ ରକ୍ତସ୍ରାବ ।
- ଚର୍ମ କିମ୍ବା ମୁଖର କ୍ଷତ, ଯାହା କେବେ ଭଲ ନ ହେବା ।
ଯଦି ଏହିପରି ଲକ୍ଷଣଗୁଡିକ ଅନୁଭବ କରନ୍ତି, ତେବେ ଅନ୍ୟ ସମୟ ନଷ୍ଟ ନକରି ତୁରନ୍ତ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ନିଅନ୍ତୁ । ଏହି ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକ ଯେ, ସର୍ବଦା କର୍କଟର ଲକ୍ଷଣ ହୋଇଥିବ ତାହା ନୁହେଁ । ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ରୋଗର ମଧ୍ୟ କାରଣ ହୋଇଥାଇପାରେ, ତେଣୁ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ନେବା ସୁବୁଠୁ ବୁଦ୍ଧିମାନର ବିଷୟ ।
କର୍କଟ ସ୍କ୍ରିନିଂ ନିଅନ୍ତୁ:-
ଯଦି କ୍ୟାନ୍ସରର ପାରିବାରିକ ଇତିହାସ ଅଛି, ଅର୍ଥାତ୍ ଯଦି ପରିବାରର କୌଣସି ସଦସ୍ୟ ପୂର୍ବରେ କର୍କଟରେ ପୀଡିତ ହୋଇଛନ୍ତି କିମ୍ବା ଯଦି ଆପଣ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ଧରି ତମାଖୁ ସେବନ କରୁଛନ୍ତି, ତେବେ ଅନ୍ୟ ଲୋକଙ୍କ ତୁଳନାରେ କର୍କଟ ରୋଗ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ଅଧିକ ହୋଇପାରେ । କେଉଁ ସ୍କ୍ରିନିଂ ପରୀକ୍ଷା ଆପଣଙ୍କ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ତାହା ବିଷୟରେ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ସହ କଥାବାର୍ତ୍ତା କରନ୍ତୁ, ଯାହା ଦ୍ବାରା କର୍କଟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବା ପୂର୍ବରୁ ଚିହ୍ନଟ କରିପାରିବେ ।
ସ୍ତନ କର୍କଟ ପାଇଁ, 40 ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର କର୍କଟ ବିପଦ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି ପ୍ରତିବର୍ଷ କିମ୍ବା ପ୍ରତ୍ୟେକ ବିକଳ୍ପ ବର୍ଷରେ ମ୍ୟାମୋଗ୍ରାଫି କରିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯାଇଛି । ସେହିଭଳି, ଗର୍ଭାଶୟ କର୍କଟ ପାଇଁ, ପ୍ୟାପ୍ ସ୍ମାର୍ସ ଏକ ଉନ୍ନତ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ପହଞ୍ଚିବା ପୂର୍ବରୁ ରୋଗ ଚିହ୍ନଟ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ । ସମସ୍ତ ପ୍ରକାରର କର୍କଟରେ ସ୍କ୍ରିନିଂ ପରୀକ୍ଷା ନାହିଁ । ବାର୍ଷିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଯାଞ୍ଚ କରନ୍ତୁ, ଯାହା ଦ୍ବାରା କୌଣସି ଅସ୍ୱାଭାବିକତା ଶୀଘ୍ର ଚିହ୍ନଟ ହୋଇପାରିବ ।
ଟୀକାକରଣ
ଟୀକାକରଣ ସହିତ କେତେକ କର୍କଟ ରୋଗକୁ ଅନେକ ଥର ରୋକାଯାଇପାରିବ । ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, 13 ବର୍ଷ ବୟସରେ ଟୀକାକରଣ ଦ୍ୱାରା କିମ୍ବା ଯୌନ ସଂକ୍ରମିତ HPV ଭୂତାଣୁ ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସିବା ପୂର୍ବରୁ ଗର୍ଭାଶୟ କର୍କଟକୁ ଅଧିକାଂଶ କ୍ଷେତ୍ରରେ ରୋକାଯାଇପାରିବ । ଯକୃତ କର୍କଟ ଭଳି କର୍କଟ ପାଇଁ କୌଣସି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଟିକା ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ହେପାଟାଇଟିସ୍ ଜୀବାଣୁ ଟୀକାକରଣ ଯକୃତ କର୍କଟ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ହ୍ରାସ କରିଥାଏ ।
ଧୂମପାନରୁ ଦୂରେଇ ରୁହନ୍ତୁ:-
ତମାଖୁ କର୍କଟ ରୋଗର ଏକ ପ୍ରମୁଖ କାରଣ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ଏହା ଫୁସଫୁସ, ପାଟି ଏବଂ ଗର୍ଭାଶୟ କର୍କଟ ସହିତ ଅନେକ କର୍କଟ ରୋଗର ଆଶଙ୍କା ବଢାଇଥାଏ । ତେଣୁ ଏହିସବୁ ନିଶା ସେବନଠାରୁ ଯଥା ସମ୍ଭବ ଦୂରେଇ ରହିବା ଉଚିତ୍ ।
ଶାରୀରିକ ଭାବରେ ସକ୍ରିୟ ରୁହନ୍ତୁ:-
ଏକ ସୁସ୍ଥ ଜୀବନଶୈଳୀ ସହିତ ମେଦବହୁଳତାକୁ ରୋକାଯାଇପାରିବ, ଯାହା ମଧ୍ୟ କର୍କଟ ରୋଗର ଏକ ପ୍ରମୁଖ କାରଣ । ମେଦବହୁଳତା ଅନେକ ରୋଗ ସହିତ ଜଡିତ ଏବଂ କର୍କଟ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ । ଏକ ସୁସ୍ଥ ଓଜନ ବଜାୟ ରଖିବା ଏବଂ ଶାରୀରିକ ଭାବରେ ସକ୍ରିୟ ରହିବା ଦ୍ୱାରା ଅନେକ ପ୍ରକାରର କର୍କଟ ରୋଗ ହେବାର ଆଶଙ୍କା କମିଯାଏ । ଏହା ସହ କର୍କଟ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ହେଲେ ଏଥିରୁ ଉପଶମ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ଥାଏ । ଏପରିକି ମଧ୍ୟମ ବ୍ୟାୟାମ, ଯେପରିକି 30 ମିନିଟ୍ ଏରୋବିକ୍ ବ୍ୟାୟାମ, ସପ୍ତାହରେ ପାଞ୍ଚ ଥର ବିଭିନ୍ନ ରୋଗର ଆଶଙ୍କା ଯଥେଷ୍ଟ ହ୍ରାସ କରିପାରେ ।
ଏକ ସନ୍ତୁଳିତ, ସୁସ୍ଥ ଖାଦ୍ୟ ଖାଆନ୍ତୁ:-
ବିଶୋଧିତ କାର୍ବୋହାଇଡ୍ରେଟ୍, ଚିନି, ପ୍ରକ୍ରିୟାକୃତ ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ ଲାଲ୍ ମାଂସରେ ଅଧିକ ଖାଦ୍ୟ ଆପଣଙ୍କ କର୍କଟ ରୋଗର ଆଶଙ୍କା ବଢାଇଥାଏ । ଏହିପରି ଖାଦ୍ୟ ହଜମ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ କ୍ରନିକ୍ ପ୍ରଦାହ ସୃଷ୍ଟି କରେ, ଯାହା ଟାଇପ୍-୨ ମଧୁମେହ, ହୃଦ ରୋଗ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ରୋଗର କାରଣ ହୋଇଥାଏ । ଅଲିଭ୍ ତେଲ ସହିତ ସବୁଜ ପନିପରିବା, ତାଜା ଫଳ ଏବଂ ଚର୍ବିମୁକ୍ତ ମାଂସ ଗ୍ରହଣ କରିପାରିବେ । ଏହିସବୁ ସଚେତନତା ସହ ସଠିକ୍ ସମୟରେ ଡାକ୍ତରୀ ପରିକ୍ଷା କରିପାରିଲେ କର୍କଟକୁ ମୁକାବିଲା କରାଯାଇପାରିବ ।
