କେନ୍ଦୁଝର: ଖଣି ଖାଦାନ ଭରା କେନ୍ଦୁଝର ଜିଲ୍ଲାରେ ଖଣିଜ ସମ୍ପଦ ଯେତିକି ମହଜୁଦ ରହିଛି, ସେତିକି ପ୍ରାକୃତିକ ପରିବେଶ ମଧ୍ୟ ଘେରି ରହିଛି । ହେଲେ ବିଡମ୍ବନାର ବିଷୟ ଯେ ବଣ ଜଙ୍ଗଲ ଘେରା ଏହି ଜିଲ୍ଲାରେ ସ୍ବାଧୀନତାର ଦୀର୍ଘ ବର୍ଷ ପରେ ବି ଅନେକ ଗ୍ରାମରେ ଆଜି ବି ଅପହଞ୍ଚ ସାଧାରଣ ସୁବିଧା । ଜିଲ୍ଲାରେ ଏବେ ବି ଏପରି ଅନେକ ଗ୍ରାମ ରହିଛି ଯେଉଁଠାରେ ନା ରହିଛି ଗମନାଗମନ ପାଇଁ ସୁବିଧା ନା ରହିଛି ପାନୀୟ ଜଳ ସୁବିଧା । ଆଉ ଦେହ ଖରାପ ହେଲେ ଡାକ୍ତରଖାନାରେ ପହଞ୍ଚିବା ପାଇଁ ଖଟିଆ ହିଁ ଏକମାତ୍ର ଭରସା ।
ଏହିପରି ଏକ ଆଦିବାସୀ ଅଧ୍ୟୁଷିତ ଗାଁ ହେଉଛି ବାଂଶପାଳ ବ୍ଲକ ଅନ୍ତର୍ଗତ ତରମାକାନ୍ତ ପଞ୍ଚାୟତର ରୁଗୁଡି ସାହି । ଏହି ଗ୍ରାମରେ 50ରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ବ ପରିବାର ବସବାସ କରୁଥିଲେ ସୁଦ୍ଧା ଯାତାୟତ ପାଇଁ ରାସ୍ତାଟିଏ ନାହିଁ । ସେପଟେ ଆଉ ଏକ ମୁଖ୍ୟ ସମସ୍ୟା ହେଉଛି ପାନୀୟ ଜଳ । ଗାଁରେ ନଳକୂପ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏହା ଅଚଳ । ଏଥିରୁ ବାହାରୁଥିବା ପାଣି ପିଇବା ଯୋଗ୍ୟ ନୁହେଁ । ଫଳରେ ଗ୍ରାମବାସୀଙ୍କ ଏକମାତ୍ର ଭରସା ଗ୍ରାମ ନିକଟରୁ 1 କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ଥିବା ଜଙ୍ଗଲୀ ନଦୀ । ଖରା ହେଉ କି ବର୍ଷା, ସବୁଦିନ ଏହି ନଦୀର ପାଣି ହିଁ ଗ୍ରାମବାସୀଙ୍କର ପାନୀୟ ଜଳର ଅଭାବ ମେଣ୍ଟାଇଥାଏ ।
ଏହି ନଦୀ କେବଳ ପାନୀୟ ଜଳ ନୁହେଁ ନିତିଦିନିଆ କର୍ମରେ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହାର ହୋଇଥାଏ। ଏହି ନଦୀ ଗ୍ରାମଠାରୁ ବହୁ ଦୂରରେ ଥିବା ଯୋଗୁଁ ପାଣି ନେବା ପାଇଁ ଗ୍ରାମର ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ବନ୍ୟଜନ୍ତୁ ଭୟ ମଧ୍ୟ ଲାଗି ରହିଥାଏ । ତେଣେ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଉପାୟ ନଥିବାରୁ ଏହି ନଦୀର ଦୂଷିତ ଜଳ ପିଇବା ପାଇଁ ବାଧ୍ୟ ହେଉଛନ୍ତି ଗ୍ରାମବାସୀ । ଏହି ନିତିଦିନିଆ ସମସ୍ୟା ପାଇଁ ଗ୍ରାମବାସୀମାନେ ପ୍ରଶାସନକୁ ବାରମ୍ବାର ଗୁହାରି କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏହାର ସୁଫଳ ମିଳୁନଥିବା ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି । ଏହିଭଳି ଚିତ୍ର ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମର ହୋଇନଥିବା ବେଳେ ଏହି ଆଦିବାସୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ଅନେକ ଗ୍ରାମରେ ଏବେ ଲୋକେ ଚୁଆ ପାଣି ଭରସାରେ ଜୀବନ ବିତାଉଥିବା ଦେଖାଯାଇଛି ।
କେନ୍ଦୁଝରରୁ ସନ୍ତୋଷ ମହାପାତ୍ର, ଇଟିଭି ଭାରତ