ବୌଦ୍ଧ: ଜିଲ୍ଲାର ସଂସ୍କୃତି ଓ ପରମ୍ପରା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନିଆରା । ଓଡ଼ିଶାର ସାଂସ୍କୃତିକ ନାଭିକେନ୍ଦ୍ର ଭାବେ ପରିଚିତ ବୌଦ୍ଧ ଅଞ୍ଚଳ । ଏଠାରେ ଚୂଡାଖାଇ ଯାତ୍ରା ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି କୈଳାଶୀ ଯାତ୍ରା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅଧିକାଂଶ ଉତ୍ସବକୁ ଜିଲ୍ଲାବାସୀ ଖୁବ ଉତ୍ସାହର ସହ ପାଳିଥାନ୍ତି ।
ଓଡ଼ିଶାର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ପଣାସଂକ୍ରାନ୍ତି ଦିନ ଭକ୍ତ ପ୍ରଭୁ ହନୁମାନଙ୍କ ଜୟନ୍ତୀ ପାଳନ କରାଯାଉଥିବା ବେଳେ ବୌଦ୍ଧ ମହାନଦୀ ଗର୍ଭରେ ଥିବା ସିଦ୍ଧ ହନୁମାନ ପୀଠରେ ଚୈତ୍ର ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଦିନ ମହାଆଡମ୍ବରରେ ହନୁମାନ ଜୟନ୍ତୀ ପାଳନ କରାଯାଇଥାଏ । ଶୁକ୍ରବାର ଚୈତ୍ର ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ତିଥିରେ ବୌଦ୍ଧ ସ୍ଥିତ ହନୁମାନଙ୍କ ପୀଠରେ ପାଳିତ ହୋଇଛି ହନୁମାନ ଜୟନ୍ତୀ । ସେଥିପାଇଁ ସକାଳୁ କଳସ ଶୋଭାଯାତ୍ରା ସହ ହନୁମାନ ଚାଳିଶା ପାଠ ହୋଇଥିଲା ।
ତଥ୍ୟ ଅନୁସାରେ, ୧୯୨୯ ମସିହାରେ ମହାନ ସାଧୁ ମୋହନ ଦାସଙ୍କ ଉଦ୍ୟମ କ୍ରମେ ମହାନଦୀ ଗର୍ଭରେ ଥିବା ଏକ ବିଶାଳ ପଥର ଖଣ୍ଡ ଉପରେ ଏହି ପ୍ରସିଦ୍ଧ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ । ଏକ ପ୍ରାକୃତିକ ପରିବେଶ ମଧ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏହି ପ୍ରସିଦ୍ଧ ସ୍ଥାନ ବୌଦ୍ଧ ଜିଲ୍ଲାର ଅନ୍ୟତମ ଆକର୍ଷଣ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ସ୍ଥାନ ପାଲଟିଛି ।
ବୌଦ୍ଧରୁ ସତ୍ୟ ନାରାୟଣ ପାଣି, ଈଟିଭି ଭାରତ
