କାଠମାଣ୍ଡୁ: ଧିରେ ଧିରେ ପୃଥିବୀ ପୃଷ୍ଠରୁ ବିଲୁପ୍ତ ହେବାରେ ଲାଗିଛନ୍ତି ଗୋଟିଏ ପରେ ଗୋଟିଏ ପଶୁ ସମ୍ପଦ । ହଜାର ହଜାର ବର୍ଷ ଧରି ପ୍ରକୃତି ଉପରେ ମଣିଷ ନିଜର ମନମାନି ଚଳାଇଥିବା ବେଳେ ପ୍ରାକୃତିକ ପରିବର୍ତ୍ତନରେ ଖାପଖୁଆଇ ନପାରି ବୁଡିଯାଇଛି ଅନେକ ବିରଳ ପ୍ରଜାତି । ଅନ୍ୟପଟେ ଅନେକ ପ୍ରଜାତିର ପଶୁ ଏବେ ଶେଷ ହେବାକୁ ବସିଥିବା ବେଳେ ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ରହିଛି ବିରଳ ଲାଲ ପାଣ୍ଡା । ଯାହା ଏବେ ନେପାଳର ପର୍ବତମାଳାରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁଛି । ତେବେ ଲୁପ୍ତ ହେବାକୁ ବସିଥିବା ଏହି ପ୍ରଜାତିର ଗତିବିଧିକୁ ଏବେ ସାଟେଲାଇଟରେ ଟ୍ରାକ କରୁଛନ୍ତି ସଂରକ୍ଷଣବାଦୀ ।
ପୂର୍ବ ହିମାଳୟ ଓ ଦକ୍ଷିଣ-ପଶ୍ଚିମ ଚୀନରେ ମୁଖ୍ୟତଃ ଦେଖାଯାଉଥିବା ଏହି ପ୍ରଜାତିରେ ପଶୁଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ବିଗତ କିଛି ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଦ୍ରୁତ ବେଗରେ ହ୍ରାସ ପାଉଥିବା ଦେଖାଯାଉଛି । ଏମାନଙ୍କ ଶାରିରୀକ ଗଠନକୁ ଦେଖି ଏମାନଙ୍କୁ ରାକୁନ ଶ୍ରେଣୀର ପଶୁଙ୍କ ସମ୍ପର୍କୀୟ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ହେଲେ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଏମାନଙ୍କ ହାବ ଭାବ ଦେଖି ଏମାନଙ୍କୁ ଭାଲୁ ଶ୍ରେଣୀୟ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଥିଲା ।
ତେବେ ଏମାନଙ୍କୁ ଟ୍ରାକ କରିବା ପାଇଁ ସଂରକ୍ଷଣବାଦୀମାନେ ବ୍ୟବହାର କରୁଥିବା ଜିପିଏସ କଲାରଗୁଡିକ ସଠିକ୍ ଭାବେ କାମ କରୁଛି ଓ ଏହା ଦ୍ବାରା ଭଲ ଫଳାଫଳ ମିଳୁଥିବା ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି । ଏଥିପାଇଁ ନେପାଳ ସରକାର, ବୈଜ୍ଞାନିକ ଓ ପଶୁ ଚିକିତ୍ସମାନେ ଭରପୂର ସହଯୋଗ କରୁଥିବା ବେଳେ ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ପାହାଡରେ ଥିବା 6ଟି ମାଇ ଓ 4ଟି ଅଣ୍ଡିରା ଲାଲ ପାଣ୍ଡାଙ୍କୁ ଦୈନିକ ଟ୍ରାକ କରାଯାଉଛି । ସେପଟେ ଆଶା ରହିଛି କି ବଳକା ଏହି ପାଣ୍ଡାଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ସହ କିପରି ଏମାନଙ୍କ ବଂଶ ବିସ୍ତାର ହୋଇପାରିବ ସେନେଇ ଟ୍ରାକିଂ ଦ୍ବାରା କିଛି ସୁଫଳ ମିଳିବ ।
@IANS
