ଖରାପ ଅର୍ଥନୀତିକ ପରିସ୍ଥିତି ଓ ବାହ୍ୟ ପରିବେଶରେ ଆର୍ଥିକ ସମ୍ଭାବନା ଅସ୍ପଷ୍ଟ ରହିଥାଏ । ଅକ୍ଟୋବର-ଡିସେମ୍ବର ତ୍ରୟମାସିକ ସାମଗ୍ରିକ ଉତ୍ପାଦ (ଜିଡିପି) ହାର ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ତଥ୍ୟ ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି। ଶୁକ୍ରବାରର ଦିନ ପ୍ରକାଶିତ ଏହି ତଥ୍ୟରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ଯେ, ଗତ ତ୍ରୟମାସରେ ଜିଡିପି 4.7% ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ଅର୍ଥାତ୍ ଏହି ତିନିମାସ ଭିତରେ ଜିଡିପି ହାର ନୈରାଶ୍ୟଜନକ ରହିବ ବୋଲି ଯେଉଁ ଆଶଙ୍କା କରାଯାଇଥିଲା, ତାହା ଏହି ରିପୋର୍ଟରେ ପ୍ରକାଶିତ ତଥ୍ୟ ଦ୍ଵାରା ଟାଳି ଯାଇଛି । ଅବଶ୍ୟ ଅର୍ଥନୀତିକ ବିକାଶକୁ ଆଖିରେ ରଖି ବାସ୍ତବିକ ବିକାଶ ହାର ୪.୭ ପ୍ରତିଶତ ରହିବ ବୋଲି ପୂର୍ବରୁ ଆକଳନ କରାଯାଇଥିଲା। କିନ୍ତୁ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଏହି ହାର ଯଥେଷ୍ଟ ହ୍ରାସ ପାଇବ ବୋଲି ଆାଶଙ୍କା ବ୍ୟକ୍ତ ହୋଇଥିଲା। ଏଥିପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ କାରଣକୁ ଅର୍ଥନୀତିକ ବିଷାରଦମାନେ ସାମ୍ନାକୁ ଆଣିଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ଅକ୍ଟୋବରରୁ ଡିସେମ୍ବର ତ୍ରୟମାସିକ ଜିଡିପି ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଆକଳନକୁ ଏହି ପରିସ୍ଥିତି ପ୍ରଭାବିତ କରି ନପାରିବା ଆସନ୍ତା କ୍ଵାର୍ଟର ଗୁଡ଼ିକରେ ମଧ୍ୟ ସକାରାତ୍ମକ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଏ । ଅର୍ଥାତ୍ ଏହି କ୍ଵାର୍ଟରରେ ଜିଡିପି ବୃଦ୍ଧି ପାଇବା ଆଶା କରାଯାଇଛି । ବର୍ତ୍ତମାନର ସ୍ଥିତି ଅନୁସାରେ ଯେଉଁ ଆକଳନ ହୋଇଛି ସେହି ଅନୁସାରେ ଏପ୍ରିଲ-ଜୁନ୍ ତ୍ରୟମାସିକରେ ଜିଡିପି ହାର ୫.୬% ଏବଂ ଜୁଲାଇ-ସେପ୍ଟେମ୍ବରରେ ୫.୧% ରହିବ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଛି। କିନ୍ତୁ ଏହି ହାର ପୂର୍ବରୁ ଯଥାକ୍ରମେ 5% ଏବଂ ୪.୫ % ବୃଦ୍ଧି ହେବ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଥିଲା । ଆଶା କରାଯାଉଛି ଗତ ବର୍ଷର ଜାତୀୟ ଆୟ ଆକଳନର ପଛୁଆ ହିସାବ ଚଳିତ ବର୍ଷର ତ୍ରୟମାସିକ ଜିଡିପି ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବ। ଏହି ଅନୁସାରେ 2019-2020 ପାଇଁ ବାର୍ଷିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧି 5% ପୂର୍ବାନୁମାନ କରାଯାଇଛି, ଯାହା ଦର୍ଶାଏ ଯେ ଜାନୁୟାରୀ-ମାର୍ଚ୍ଚ ତ୍ରୈମାସିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧି 4.7% ସ୍ଥିର ରହିବ। ଏହା ସମ୍ଭବତଃ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଆକଳନ ପରେ ପୁଣିଥରେ ସଂଶୋଧିତ ହେବ |
ଗତ ତ୍ରୟମାସିକରେ ଅର୍ଥନୀତିକ ପ୍ରଦର୍ଶନ ଜୁଲାଇ-ସେପ୍ଟେମ୍ବର ତ୍ରୟମାସିକ ପ୍ରଦର୍ଶନ ତୁଳନାରେ ଖରାପ ଥିଲା। ଏହି ଅତ୍ୟନ୍ତ ଖରାପ ଗ୍ରାହକଙ୍କ ଆତ୍ମବିଶ୍ବାସ ଏବଂ ବ୍ୟବସାୟିକ ଭାବନାକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥିଲା। କାର ବିକ୍ରିରେ ଗଭୀର ସଂକୋଚନ, କର୍ପୋରେଟ୍ କାର୍ଯ୍ୟଦକ୍ଷତା ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବିଷୟ ପ୍ରଭୃତି ବିଶେଷ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥିଲା। ସଂଶୋଧିତ ତଥ୍ୟ ମଧ୍ୟ 2019-20 ବର୍ଷରେ ଘରୋଇ ଚାହିଦା ଅଧିକ ରହିବ ବୋଲି ଆକଳନ କରିଛି, ଯାହା ଗତ ତ୍ରୟମାସରେ 5.9% ରହିଥିଲା। ଘରୋଇ ଉପଭୋକ୍ତା ଖର୍ଚ୍ଚ ସଂଶୋଧିତ ଆକଳନରେ ପୂର୍ବ ଦୁଇ ତ୍ରୟମାସିକ ତୁଳନାରେ ତ୍ଵରାନ୍ବିତ ହୋଇ ୫.୬% ଓ ୫% ରହିବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଇଛି ।
ଅଭିବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଜରୁରୀ ଥିବା ବିଭିନ୍ନ ଉପାଦାନ ସବୁର ବିକାଶଶୀଳ ଗତିଶୀଳତା ଦିନକୁ ଦିନ ନିରାଶ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରୁଛି । ଏଠାରେ ସବୁଠାରୁ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ହେଉଛି ଯଦି ସରକାରୀ ଖର୍ଚ୍ଚରେ 12% ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହୋଇନଥାନ୍ତା, ଜିଡିପି 3.5% ରେ ମନ୍ଥର ହୋଇଥାନ୍ତା ! ଏହି ସର୍ବସାଧାରଣ ଖର୍ଚ୍ଚର ଢାଞ୍ଚା 2019-20 ବର୍ଷରେ ଅଭିବୃଦ୍ଧିକୁ ଆଗକୁ ବଢ଼ାଇବା ଦିଗରେ ସହାୟକ ହୋଇଥିବା ଲକ୍ଷ୍ୟ କରାଯାଇଛି। କିନ୍ତୁ ମିଶ୍ରଣରେ ବିଫଳ ହେଉଥିବା ସ୍ଵାଧୀନ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଡ୍ରାଇଭର ଗୁଡିକର ପ୍ରକାଶ କରିବା ବ୍ୟତୀତ ସରକାରଙ୍କ ଦୁର୍ବଳ ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତିରେ ଏହି ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଅସ୍ଥାୟୀ ଅଟେ। ଏହି ସ୍ଵାଧୀନ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଡ୍ରାଇଭର ଗୁଡ଼ିକ ଚାହିଦା ଉପାଦାନ ଗୁଡ଼ିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସ୍ପଷ୍ଟ ପରିଲକ୍ଷିତ ହେଉଛି, ଯାହା ଯଥେଷ୍ଟ ରୂପେ ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଛି। ଉଭୟ ଆମଦାନୀ ଏବଂ ନିବେଶ କମିବା ଦ୍ଵାରା ବିଗତ ଦୁଇ ଅର୍ଥନୀତିକ କ୍ଵାର୍ଟରରେ ନିର୍ମାଣ ଶିଳ୍ପ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଛି। ବାସ୍ତବରେ ଦେଖିବାକୁ ଗଲେ କୃଷି ଏବଂ ସାଧାରଣ ପ୍ରଶାସନକୁ ବାଦ ଦେଲେ ଅନ୍ୟ ସମସ୍ତ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଯୋଗାଣ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକରେ ବାରମ୍ବାର ମାନ୍ଦାବସ୍ଥାର ପ୍ରଭାବ ପରିଲକ୍ଷିତ ହୋଇଛି। ନିର୍ମାଣ ଶିଳ୍ପ ଯେଉଁ ପ୍ରକାର ବିପର୍ଯ୍ୟସ୍ତର ଶିକାର ହୋଇଛି ତାହାକୁ ଯେକେହି ଅନୁମାନ କରିପାରିବେ। ଚଳିତ ବର୍ଷର ପ୍ରତିଟି କ୍ଵାର୍ଟରରେ ନିର୍ମାଣ ଶିଳ୍ପ ୨.୬ ପ୍ରତିଶତ ଲେଖାଏଁ ଖସିବାରେ ଲାଗିଛି। ଏଯାଏ ଏହି ଅବସ୍ଥା ଜାରି ରହିଛି।
ବିଗତ କିଛିବର୍ଷ ହେଲା ଏହା ପରିଲକ୍ଷିତ ହେଉଛି ଯେ, ବେଳେବେଳେ ପୁନରୁଦ୍ଧାର କରିବାର ଆଶା ଆସନ୍ତା ପରବର୍ତ୍ତୀ କିମ୍ବା ଚଳିତ ତ୍ରୟମାସକୁ ଗଡ଼ିଥାଏ। ତଥାପି, ଅନେକ ବିଶ୍ଳେଷକ ଗତ ଡିସେମ୍ବର ତ୍ରୟମାସିକରେ ମୂଳ ବର୍ଣ୍ଣନାକୁ ଅଣ-କୃଷି, ଅଣ-ସରକାରୀ ଜିଡିପିରେ ଛୋଟ ତଥା କ୍ରମାଗତ ଉନ୍ନତି ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେଇଛନ୍ତି | କିନ୍ତୁ ପରବର୍ତ୍ତୀ ମାସରେ ଏହି ଧାରା ଧରିବ ଏବଂ ଶକ୍ତି ସଂଗ୍ରହ କରିବ କିମ୍ବା ଇନଭେଷ୍ଟୋରୀ ରିଷ୍ଟକିଂ ଦ୍ବାରା ଚାଳିତ ହେବ ତାହା କହିବା କଷ୍ଟକର | ଏହି ଚିହ୍ନଗୁଡିକ ଅସ୍ପଷ୍ଟ କିନ୍ତୁ ଆଶାବାଦୀ ହେବା ପାଇଁ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ସୁଯୋଗ ପ୍ରଦାନ କରେ | ଏବେ ଯେତେବଳେ ଜାନୁୟାରୀ ମାସରେ ଆମେ ଶିଳ୍ପ ଉତ୍ପାଦନ କେତେ ହୋଇଛି ସେ ତଥ୍ୟ ବାବଦରେ ଅବଗତ ହୋଇ ନଥିଲେ ମଧ୍ୟ ମୂଳ ଶିଳ୍ପ ଉତ୍ପାଦନରେ 2.2% ଅଭିବୃଦ୍ଧି ରେକର୍ଡ କରିଛୁ। ଅଗଷ୍ଟ-ନଭେମ୍ବର 2019 ରେ ଏହା ନକାରାତ୍ମକ ଅଭିବୃଦ୍ଧିରୁ ଏକ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ପ୍ରତିପାଦିତ କରୁଛି | ସେହିପରି ଦ୍ରବ୍ୟ ଏବଂ ସେବା ଟିକସ ( ଜିଏସଟି) ସଂଗ୍ରହ ତୁଳନାରେ ଏବର୍ଷ ଫେବୃଆରୀରେ 8.03% ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ଏହାର ସମୁଦାୟ ପରିମାଣ ହେଉଛି 1.05 ଟ୍ରିଲିୟନ ଟଙ୍କା।
ଅନ୍ୟ ପଟେ, ଆର୍ଥିକ ଦିଗର ସଙ୍କେତ ସବୁ ଉତ୍ସାହଜନକ ନୁହେଁ। ଉଦାହରଣ ଭାବେ ବ୍ୟାଙ୍କ ଗୁଡ଼ିକର ଋଣ କାରବାର ବାବଦକୁ ବିଚାରକୁ ଅଣାଯାଇପାରେ। ଦେଶର ଅର୍ଥନୀତିକ ଇଞ୍ଜିନ୍କୁ ଇନ୍ଧନ ଯୋଗାଉଥିବା ବ୍ୟାଙ୍କ କ୍ରେଡିଟ୍ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଉନ୍ନତି ଉତ୍ସାହଜନକ ନୁହେଁ। ଅଣ ଖାଦ୍ୟ ଋଣ ପ୍ରଦାନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଜାନୁୟାରୀରେ ୮,୫ ପ୍ରତିଶତ ଉନ୍ନତି ପରିଲକ୍ଷିତ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାହା ଫେବୃୟାରୀ ୨୦୨୦ର ପ୍ରଥମାର୍ଦ୍ଧରେ ୬.୩ ପ୍ରତିଶତକୁ ଖସି ଆସିଥିଲା। ସେହିପରି ଜାନୁୟାରୀ ମାସରେ ଗ୍ରାହକ ସାମଗ୍ରୀ, କ୍ରେଡିଟ୍କାର୍ଡ ବ୍ୟୟ ସମେତ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଋଣ ପରିମାଣରେ ୪୧ ପ୍ରତିଶତ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଦେଶରେ କାର୍ ଋଣ ଯଥେଷ୍ଟ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଛି। ଯେହେତୁ କାର ନିର୍ମାତାମାନେ ପୂର୍ବରୁ ତିଆରି କରିଥିବା ବିଏସ୍-୪ ଯାନକୁ ବିକ୍ରି କରିବାରେ ମନୋନିବେଶ କରିଛନ୍ତି ଫେବୃୟାରୀରେ ଏହି କ୍ଷେତ୍ର ଗ୍ରାହକଙ୍କ ଧ୍ୟାନ ଆକର୍ଷିତ କରିପାରୁନାହିଁ। ସେହିପରି ଫେବୃୟାରୀ ମାସରେ ପ୍ରକାଶିତ ପଚେ;ଜିଂ ମ୍ୟାନେଜସ; ଇଣ୍ଡେକ୍ସରେ ଜାନୁୟାରୀ ମାସ ଅପେକ୍ଷା ନିର୍ମାଣ କ୍ଷେତ୍ର ୧ ପଏଣ୍ଟ ତଳକୁ ଖସିଥିବା ଲକ୍ଷ୍ୟ କରାଯାଇଛି। ଏଥିପାଇଁ ଉଭୟ ଚାହିଦା ଏବଂ ଉତ୍ପାଦ କ୍ଷେତ୍ର ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଛି।
ଏବେ ଦେଖିବାକୁ ବାକି ରହିଲା ଯେ, ବଜାରରେ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିବା ଦର ବୃଦ୍ଧି ( ଅପ୍ଟିକ୍) ପୁନଃ ଷ୍ଟକିଂ ଯୋଗୁ ହୋଇଛଇ ନା ଏହା ଆଉ ଅଧିକ ସ୍ଥାୟୀ କାରଣରୁ ହୋଇଛି। କିନ୍ତୁ ଆଗାମୀ ଭବିଷ୍ୟତ, ଅତି କମରେ ସ୍ବଳ୍ପ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ, ହଠାତ୍ ଅନ୍ଧାର ହୋଇଯାଇଛି। ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ ଚାଇନାର କରୋନା ଭାଇରସ୍ ଆତଙ୍କ ଦ୍ବାରା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିବା ଅସାଧାରଣ ଅନିଶ୍ଚିତତା ହେତୁ ହୋଇଛି। COVID-19 ହେତୁ ଫାର୍ମାସ୍ୟୁଟିକାଲ୍ସ, ଅଟୋ ଏବଂ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ସ ଶିଳ୍ପ ପାଇଁ କଞ୍ଚାମାଲ୍ ଅଭାବ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ଏହା ବିଶ୍ଵର ଉତ୍ପାଦନ ଅଭିବୃଦ୍ଧିକୁ ଯଥେଷ୍ଟ ପ୍ରଭାବିତ କରିଛି, ଯାହାର ପ୍ରଭାବରେ ଭାରତୀୟ ରପ୍ତାନି ଅଭିବୃଦ୍ଧି ମଧ୍ୟ ହ୍ରାସ ପାଇବା ଆଶଙ୍କା ରହିଛି। COVID-19 ପ୍ରଭାବ ବର୍ତ୍ତମାନ ଅତି କମରେ ଆଉ କିଛି ମାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିବ ବୋଲି ଆଶଙ୍କା କରାଯାଉଛି। ଏହି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଆତଙ୍କକୁ ଘେରି ରହିଥିବା ଭବିଷ୍ୟତରେ ଅନିଶ୍ଚିତତା ଅଧିକ; ଏହା ବିଶ୍ଵବ୍ୟାପୀ ବଜାର କାରବାରରେ ପ୍ରତିଫଳିତ ହୋଇଛି ଏବଂ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଅସ୍ଥିରତା ଅର୍ଥନୀତିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପରେ ଅନ୍ତରାୟ ହେବା ଆଶଙ୍କା ରହିଛି।
ଅଭିବୃଦ୍ଧି ପୁନରୁଦ୍ଧାର ପାଇଁ ଚାଲିଥିବା ପ୍ରୟାସ ସରକାରୀ ଖର୍ଚ୍ଚରେ ହ୍ରାସ ହୋଇପାରେ | ପ୍ରତିବର୍ଷ ଗତ ତ୍ରୟମାସରେ ଏହା ଯେକୌଣସି ସରକାରଙ୍କର ଏକ ସାଧାରଣ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ହୋଇ ରହି ଆସିଛି, କିନ୍ତୁ ବୃହତ ରାଜସ୍ବ କ୍ଷତି ହେତୁ ଏହା ଚଳିତ ବର୍ଷ ବିଶେଷ ଭାବରେ ଚିହ୍ନିତ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି | ନିକଟରେ ସରକାର ଏହାର ବିଭାଗ ଏବଂ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟକୁ ମାର୍ଚ୍ଚରେ ସେମାନଙ୍କର 2019-20 ବଜେଟ୍ ଆବଣ୍ଟନର 10% ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିବାବେଳେ ଡିସେମ୍ବରରେ 15% ସୀମାରେ ଖର୍ଚ ସୀମିତ ରଖିବାକୁ କହିଥିବା ଜଣାଯାଇଛି। ଏହାଦ୍ଵାରା ଅର୍ଥନୀତିକ ଅବନତୀକୁ କିଛି ପରିମାଣରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରାଯାଇପାରିବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଇଛି।
ସାମଗ୍ରିକ ଭାବରେ, ସ୍ବଳ୍ପ ମିଆଦି ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ପୁନରୁଦ୍ଧାର ଆଶା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦୁଃଖଦାୟକ ବା ଅପ୍ରାକୃତିକ ଅଟେ | ଅଣପାରମ୍ପରିକ କ୍ଷେତ୍ର ଏବଂ କିଛି ନିର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଟ ପଦକ୍ଷେପ ମାଧ୍ୟମରେ ସାମାନ୍ୟ ଲାଘବ ଆରବିଆଇ ଆଶା ରଖିଛି। ଏହିପରି ପ୍ରତିକୂଳ ପରିବେଶରେ କମ୍ ସୁଧ ହାର ଏବଂ କ୍ରେଡିଟ୍ ଉପଲବ୍ଧ କରାଇବା ଦ୍ଵାରା ଏକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିପାରିବ କି ନୁହେଁ, ତାହା ଆଗକୁ ଦେଖିବାକୁ ବାକି ରହିଲା |
ରେଣୁ କୋହଲି, ନୂଆଦିଲ୍ଲୀଭିତ୍ତିକ ମାକ୍ରୋକ୍ନୋମିଷ୍ଟ
