ETV Bharat / state

प्रकाश आंबेडकर यांच्या वंचितचा फायदा नक्की कुणाला? - LOK SABHA ELECTION 2024

Vanchit Bahujan Aaghadi : प्रकाश आंबेडकर यांच्या वंचित बहुजन आघाडीचे महाविकास आघाडीसोबत एकमत होऊ शकले नाही. यामुळे वंचितने स्वतंत्रपणे लोकसभा निवडणूक लढवण्याचा निर्णय घेतला आहे. वंचितच्या या धोरणाचा फायदा भाजपाला होणार का? याविषयी चर्चा रंगली आहे.

Vanchit Bahujan Aaghadi
प्रकाश आंबेडकर
author img

By ETV Bharat Marathi Team

Published : Apr 3, 2024, 5:23 PM IST

Updated : Apr 3, 2024, 7:29 PM IST

मुंबई Vanchit Bahujan Aaghadi : प्रकाश आंबेडकर यांच्या वंचित बहुजन आघाडीने यंदा २०२४ च्या लोकसभा निवडणुकीत 'एकला चलो'चा नारा दिला आहे. मोदींना सत्तेपासून दूर लोटण्यासाठी प्रकाश आंबेडकर यांनी सर्व विरोधी पक्षांनी एकत्रित यावं अशी साद घातली होती. महाविकास आघाडीनंसुद्धा प्रकाश आंबेडकर यांना सोबत घेण्यासाठी शेवटपर्यंत प्रयत्न केले; परंतु जागा वाटपाच्या मुद्द्यावर आंबेडकर आणि महाविकास आघाडी यांच्यात ताळमेळ न झाल्यानं अखेर प्रकाश आंबेडकर यांची 'वंचित' महाविकास आघाडी पासून वंचितच राहिली. आता प्रकाश आंबेडकर हे स्वबळावर निवडणुकीच्या मैदानात उतरले असून त्यांनी आतापर्यंत स्वतःसह २४ लोकसभा मतदारसंघात उमेदवारांची घोषणा केली. ते अजूनही काही ठिकाणी उमेदवार उभे करणार आहेत; परंतु सध्याची राजकीय परिस्थिती पाहता २०१९ पेक्षा २०२४ मध्ये वंचित फॅक्टर मोठ्या प्रमाणामध्ये मताधिक्य घेऊ शकतो, अशी शक्यता वर्तवली जात आहे. आता वंचितच्या मताधिक्याचा फटका महायुती सोबत महाविकास आघाडीलासुद्धा बसणार आहे.


२०१९ च्या निवडणुकीत अपेक्षेप्रमाणे कामगिरी : २०१९ च्या लोकसभा निवडणुकीच्या पूर्वी २४ मार्च २०१९ रोजी वंचित बहुजन आघाडी या राजकीय पक्षाची स्थापना झाली. मागच्या सतराव्या लोकसभा निवडणुकीमध्ये वंचितने 'एमआयएम'च्या साथीने संपूर्ण राज्यातील लोकसभेच्या ४८ जागा लढवल्या. त्यामध्ये औरंगाबादमधून 'एमआयएम'चे इम्तियाज जलील हे एकमेव खासदार निवडून आले. तर उर्वरित ४७ जागांवर वंचितला पराभव सहन करावा लागला. तरीसुद्धा वंचितने १० ते १२ मतदारसंघांमध्ये ५० हजाराहून अधिक मतं घेतली. अकोला मतदारसंघात प्रकाश आंबेडकर यांनी दुसऱ्या क्रमांकाची मते घेतली. तर सांगलीमध्ये वंचितचे गोपीचंद पडळकर यांनी अडीच लाखांहून अधिक मते घेतली.

वंचितच्या मतांचा उपयोग भाजपाला : त्याच पद्धतीनं बुलडाणा, हिंगोली, गडचिरोली, उस्मानाबाद, नांदेड या मतदारसंघांमध्येसुद्धा वंचितच्या आघाडीची चांगली कामगिरी दिसून आली. इतकच काय अनेक मतदारसंघात वंचितच्या उमेदवाराला मिळालेली ४ ते ५ टक्के मतं इतकी परिणामकारक ठरली की, तिथे अनेक दिग्गजांनासुद्धा पराभूत व्हावं लागलं. २०१९ मध्ये वंचितच्या मतांचा उपयोग हा मोठ्या प्रमाणामध्ये भाजपाला झाला आणि त्यांच्या विरोधातील मतांमध्ये मोठ्या प्रमाणात फूट पडली. या कारणाने भाजपाचे उमेदवार निवडून येण्यास मदत झाली. वंचितला २०१९ च्या निवडणुकीत एकूण ४१,३२,२४२ मतं मिळाली. या मतांची एकूण टक्केवारी ही ७.६४ टक्के इतकी होती.


वंचितच्या मतांचा फायदा नक्की कुणाला : सध्याच्या राजकीय परिस्थितीमध्ये वंचित बहुजन आघाडीचा फायदा महाविकास आघाडीला नक्कीच झाला असता; परंतु शेवटच्या क्षणापर्यंत प्रकाश आंबेडकर यांची वाट पाहूनसुद्धा ते महाविकास आघाडीत सामील झाले नाहीत. यावरून दोन्ही बाजूने आरोप प्रत्यारोप झाले. अकोलामधून प्रकाश आंबेडकर यांनी त्यांची उमेदवारी घोषित केल्यानंतर काँग्रेसमधून त्यांना पाठिंबा देण्याचा एक सूरसुद्धा उमटला होता; मात्र ते महाविकास आघाडीसोबत आले नाहीत. या ईर्षेने नाना पटोले यांनी अकोला मतदारसंघांमध्ये काँग्रेसच्या अभय पाटील यांना उमेदवारी जाहीर केली. वंचितने आतापर्यंत २४ जागांवर उमेदवार घोषित केले असून सोलापूर आणि नागपूर या दोन ठिकाणी त्यांनी काँग्रेसला सहकार्य करण्याची घोषणा केली आहे. तर सांगलीमध्ये ओबीसी नेते प्रकाश शेंडगे यांना पाठिंबा घोषित केला असून बारामतीच्या अटीतटीच्या लढतीच्या शर्यतीत सुप्रिया सुळे यांना त्यांनी पाठिंबा घोषित केला आहे. एकंदरीत वंचितने भाजपा विरोधी मोहीम उभारली असून त्यांचा अजेंडा कुठल्याही परिस्थितीत भाजपाला सत्तेपासून दूर ठेवण्याचा आहे. त्यांनी घेतलेली भूमिका व केलेल्या उमेदवारांची घोषणा ही नक्की विरोधकांसाठी फायदेशीर ठरेल की, वंचितच्या उमेदवारांच्या मतांचा फायदा हा मतांमध्ये फूट पडून भाजपाला होईल हे पाहणं गरजेचं आहे.


२०१९ पेक्षा आता वंचितची ताकद मजबूत : वंचितच्या यंदाच्या एकंदरीत रणनीतीबद्दल बोलताना वंचितचे प्रदेश उपाध्यक्ष सिद्धार्थ मोकळे म्हणाले आहेत की, २०१९ मध्ये आमची संघटना बांधणी हवी तशी झाली नव्हती. तरीसुद्धा आमचा प्रभाव हा बऱ्यापैकी होता. ४१ लाखांपेक्षा जास्त मताधिक्य आम्हाला मिळालं होतं. आता मागील पाच वर्षात आम्ही आमची संघटन बांधणी मजबूत केली आहे. २०१९ मध्ये जी मतदानाची टक्केवारी आम्हाला मिळाली होती. यंदाच्या टक्केवारीमध्ये त्यात फार मोठ्या प्रमाणामध्ये वाढ होणार हे निश्चित आहे. यंदाच्या निवडणुकीत कुठल्याही पद्धतीची कोणाची लाट नाही. कुणाची भावनिक लाट नाही. कुणाचा कोणाला पाठिंबा नाही. अशा परिस्थितीमध्ये आम्ही स्वतःच्या बळावर लढत असलो तरी ६ ते ७ ठिकाणी आमचा विजय होईल असा विश्वास मोकळे यांनी व्यक्त केला.

बाळासाहेबांच्या सभेला लाखोंची गर्दी : आतापर्यंत बाळासाहेबांच्या ज्या सभा झाल्या आहेत त्या सभांना होणारी गर्दी ही लाखोंच्या वरती असल्याचंही मोकळे म्हणाले आहेत. आमच्या सभांना येणारी जनता ही स्वतःच्या स्वखर्चाने येत असते. त्यात कुठलाही बडेजाव नसतो. अकोला लोकसभा मतदारसंघामध्ये प्रकाश आंबेडकर यांना मदत करावी अशी तेथील स्थानिक काँग्रेस नेत्यांची इच्छा होती. तशा पद्धतीच्या भावना त्यांनी पक्षश्रेष्ठींकडे बोलून दाखवल्या होत्या; परंतु नाना पटोले यांनी तेथे अभय पाटील यांना उमेदवारी दिली आहे. यावर आमची काही हरकत नाही. तरीसुद्धा अकोल्यामध्ये आम्हीच विजयी होणार असाही ठाम विश्वास मोकळे यांनी व्यक्त केला आहे.

वंचितने आतापर्यंत राज्यात २४ उमेदवार घोषित केले आहेत. त्यांची मतदारसंघ निहाय यादी खालीलप्रमाणे आहे.


१) अकोला -प्रकाश आंबेडकर

२) अमरावती - प्राजक्ता पिल्लेवान

३) भंडारा-गोंदिया - संजय केवत

४) यवतमाळ-वाशिम - सुभाष पवार

५) वर्धा- राजेंद्र साळुंके

६) चंद्रपूर- राजेश बेले

७) बुलडाणा- वसंत मगर

८) गडचिरोली - हितेश मांडावी

९) हिंगोली - डॉक्टर बी डी चव्हाण

१०) लातूर - नरसिंहराव उदगीकर

११) सोलापूर - राहुल गायकवाड

१२) माढा -रमेश बारसकर

१३) सातारा - मारुती जानकर

१४) धुळे - अब्दुल रहेमान

१५) हातकणंगले - दादासाहेब पाटील

१६) रावेर - संजय ब्राह्मणे

१७) जालना - प्रभाकर बकले

१८) मुंबई उत्तर मध्य - अबुल खान

१९) रत्नागिरी- सिंधुदुर्ग - काका जोशी

२०) नांदेड - अविनाश भोसीकर

२१) परभणी -बाबासाहेब उगले

२२) छत्रपती संभाजी नगर - अफसर खान

२३) पुणे - वसंत मोरे

२४) शिरूर - मंगलदास बांदल

हेही वाचा :

  1. Vanchit Support Supriya Sule : वंचितचा सुप्रिया सुळेंना पाठिंबा; सुळेंनी मानले आभार - Lok Sabha Elections
  2. शिंदे गटाचे स्टार प्रचारक अडचणीत, प्राथमिक सदस्यत्व सिद्ध करण्याचे निवडणूक आयोगाचे आदेश - LOK SABHA ELECTION 2024
  3. शिवसेना सोडून राष्ट्रवादीत का केला प्रवेश? शिवाजी आढळराव पाटील यांनी उघड केलं गुपित - Shivajirao Adhalrao Patil

मुंबई Vanchit Bahujan Aaghadi : प्रकाश आंबेडकर यांच्या वंचित बहुजन आघाडीने यंदा २०२४ च्या लोकसभा निवडणुकीत 'एकला चलो'चा नारा दिला आहे. मोदींना सत्तेपासून दूर लोटण्यासाठी प्रकाश आंबेडकर यांनी सर्व विरोधी पक्षांनी एकत्रित यावं अशी साद घातली होती. महाविकास आघाडीनंसुद्धा प्रकाश आंबेडकर यांना सोबत घेण्यासाठी शेवटपर्यंत प्रयत्न केले; परंतु जागा वाटपाच्या मुद्द्यावर आंबेडकर आणि महाविकास आघाडी यांच्यात ताळमेळ न झाल्यानं अखेर प्रकाश आंबेडकर यांची 'वंचित' महाविकास आघाडी पासून वंचितच राहिली. आता प्रकाश आंबेडकर हे स्वबळावर निवडणुकीच्या मैदानात उतरले असून त्यांनी आतापर्यंत स्वतःसह २४ लोकसभा मतदारसंघात उमेदवारांची घोषणा केली. ते अजूनही काही ठिकाणी उमेदवार उभे करणार आहेत; परंतु सध्याची राजकीय परिस्थिती पाहता २०१९ पेक्षा २०२४ मध्ये वंचित फॅक्टर मोठ्या प्रमाणामध्ये मताधिक्य घेऊ शकतो, अशी शक्यता वर्तवली जात आहे. आता वंचितच्या मताधिक्याचा फटका महायुती सोबत महाविकास आघाडीलासुद्धा बसणार आहे.


२०१९ च्या निवडणुकीत अपेक्षेप्रमाणे कामगिरी : २०१९ च्या लोकसभा निवडणुकीच्या पूर्वी २४ मार्च २०१९ रोजी वंचित बहुजन आघाडी या राजकीय पक्षाची स्थापना झाली. मागच्या सतराव्या लोकसभा निवडणुकीमध्ये वंचितने 'एमआयएम'च्या साथीने संपूर्ण राज्यातील लोकसभेच्या ४८ जागा लढवल्या. त्यामध्ये औरंगाबादमधून 'एमआयएम'चे इम्तियाज जलील हे एकमेव खासदार निवडून आले. तर उर्वरित ४७ जागांवर वंचितला पराभव सहन करावा लागला. तरीसुद्धा वंचितने १० ते १२ मतदारसंघांमध्ये ५० हजाराहून अधिक मतं घेतली. अकोला मतदारसंघात प्रकाश आंबेडकर यांनी दुसऱ्या क्रमांकाची मते घेतली. तर सांगलीमध्ये वंचितचे गोपीचंद पडळकर यांनी अडीच लाखांहून अधिक मते घेतली.

वंचितच्या मतांचा उपयोग भाजपाला : त्याच पद्धतीनं बुलडाणा, हिंगोली, गडचिरोली, उस्मानाबाद, नांदेड या मतदारसंघांमध्येसुद्धा वंचितच्या आघाडीची चांगली कामगिरी दिसून आली. इतकच काय अनेक मतदारसंघात वंचितच्या उमेदवाराला मिळालेली ४ ते ५ टक्के मतं इतकी परिणामकारक ठरली की, तिथे अनेक दिग्गजांनासुद्धा पराभूत व्हावं लागलं. २०१९ मध्ये वंचितच्या मतांचा उपयोग हा मोठ्या प्रमाणामध्ये भाजपाला झाला आणि त्यांच्या विरोधातील मतांमध्ये मोठ्या प्रमाणात फूट पडली. या कारणाने भाजपाचे उमेदवार निवडून येण्यास मदत झाली. वंचितला २०१९ च्या निवडणुकीत एकूण ४१,३२,२४२ मतं मिळाली. या मतांची एकूण टक्केवारी ही ७.६४ टक्के इतकी होती.


वंचितच्या मतांचा फायदा नक्की कुणाला : सध्याच्या राजकीय परिस्थितीमध्ये वंचित बहुजन आघाडीचा फायदा महाविकास आघाडीला नक्कीच झाला असता; परंतु शेवटच्या क्षणापर्यंत प्रकाश आंबेडकर यांची वाट पाहूनसुद्धा ते महाविकास आघाडीत सामील झाले नाहीत. यावरून दोन्ही बाजूने आरोप प्रत्यारोप झाले. अकोलामधून प्रकाश आंबेडकर यांनी त्यांची उमेदवारी घोषित केल्यानंतर काँग्रेसमधून त्यांना पाठिंबा देण्याचा एक सूरसुद्धा उमटला होता; मात्र ते महाविकास आघाडीसोबत आले नाहीत. या ईर्षेने नाना पटोले यांनी अकोला मतदारसंघांमध्ये काँग्रेसच्या अभय पाटील यांना उमेदवारी जाहीर केली. वंचितने आतापर्यंत २४ जागांवर उमेदवार घोषित केले असून सोलापूर आणि नागपूर या दोन ठिकाणी त्यांनी काँग्रेसला सहकार्य करण्याची घोषणा केली आहे. तर सांगलीमध्ये ओबीसी नेते प्रकाश शेंडगे यांना पाठिंबा घोषित केला असून बारामतीच्या अटीतटीच्या लढतीच्या शर्यतीत सुप्रिया सुळे यांना त्यांनी पाठिंबा घोषित केला आहे. एकंदरीत वंचितने भाजपा विरोधी मोहीम उभारली असून त्यांचा अजेंडा कुठल्याही परिस्थितीत भाजपाला सत्तेपासून दूर ठेवण्याचा आहे. त्यांनी घेतलेली भूमिका व केलेल्या उमेदवारांची घोषणा ही नक्की विरोधकांसाठी फायदेशीर ठरेल की, वंचितच्या उमेदवारांच्या मतांचा फायदा हा मतांमध्ये फूट पडून भाजपाला होईल हे पाहणं गरजेचं आहे.


२०१९ पेक्षा आता वंचितची ताकद मजबूत : वंचितच्या यंदाच्या एकंदरीत रणनीतीबद्दल बोलताना वंचितचे प्रदेश उपाध्यक्ष सिद्धार्थ मोकळे म्हणाले आहेत की, २०१९ मध्ये आमची संघटना बांधणी हवी तशी झाली नव्हती. तरीसुद्धा आमचा प्रभाव हा बऱ्यापैकी होता. ४१ लाखांपेक्षा जास्त मताधिक्य आम्हाला मिळालं होतं. आता मागील पाच वर्षात आम्ही आमची संघटन बांधणी मजबूत केली आहे. २०१९ मध्ये जी मतदानाची टक्केवारी आम्हाला मिळाली होती. यंदाच्या टक्केवारीमध्ये त्यात फार मोठ्या प्रमाणामध्ये वाढ होणार हे निश्चित आहे. यंदाच्या निवडणुकीत कुठल्याही पद्धतीची कोणाची लाट नाही. कुणाची भावनिक लाट नाही. कुणाचा कोणाला पाठिंबा नाही. अशा परिस्थितीमध्ये आम्ही स्वतःच्या बळावर लढत असलो तरी ६ ते ७ ठिकाणी आमचा विजय होईल असा विश्वास मोकळे यांनी व्यक्त केला.

बाळासाहेबांच्या सभेला लाखोंची गर्दी : आतापर्यंत बाळासाहेबांच्या ज्या सभा झाल्या आहेत त्या सभांना होणारी गर्दी ही लाखोंच्या वरती असल्याचंही मोकळे म्हणाले आहेत. आमच्या सभांना येणारी जनता ही स्वतःच्या स्वखर्चाने येत असते. त्यात कुठलाही बडेजाव नसतो. अकोला लोकसभा मतदारसंघामध्ये प्रकाश आंबेडकर यांना मदत करावी अशी तेथील स्थानिक काँग्रेस नेत्यांची इच्छा होती. तशा पद्धतीच्या भावना त्यांनी पक्षश्रेष्ठींकडे बोलून दाखवल्या होत्या; परंतु नाना पटोले यांनी तेथे अभय पाटील यांना उमेदवारी दिली आहे. यावर आमची काही हरकत नाही. तरीसुद्धा अकोल्यामध्ये आम्हीच विजयी होणार असाही ठाम विश्वास मोकळे यांनी व्यक्त केला आहे.

वंचितने आतापर्यंत राज्यात २४ उमेदवार घोषित केले आहेत. त्यांची मतदारसंघ निहाय यादी खालीलप्रमाणे आहे.


१) अकोला -प्रकाश आंबेडकर

२) अमरावती - प्राजक्ता पिल्लेवान

३) भंडारा-गोंदिया - संजय केवत

४) यवतमाळ-वाशिम - सुभाष पवार

५) वर्धा- राजेंद्र साळुंके

६) चंद्रपूर- राजेश बेले

७) बुलडाणा- वसंत मगर

८) गडचिरोली - हितेश मांडावी

९) हिंगोली - डॉक्टर बी डी चव्हाण

१०) लातूर - नरसिंहराव उदगीकर

११) सोलापूर - राहुल गायकवाड

१२) माढा -रमेश बारसकर

१३) सातारा - मारुती जानकर

१४) धुळे - अब्दुल रहेमान

१५) हातकणंगले - दादासाहेब पाटील

१६) रावेर - संजय ब्राह्मणे

१७) जालना - प्रभाकर बकले

१८) मुंबई उत्तर मध्य - अबुल खान

१९) रत्नागिरी- सिंधुदुर्ग - काका जोशी

२०) नांदेड - अविनाश भोसीकर

२१) परभणी -बाबासाहेब उगले

२२) छत्रपती संभाजी नगर - अफसर खान

२३) पुणे - वसंत मोरे

२४) शिरूर - मंगलदास बांदल

हेही वाचा :

  1. Vanchit Support Supriya Sule : वंचितचा सुप्रिया सुळेंना पाठिंबा; सुळेंनी मानले आभार - Lok Sabha Elections
  2. शिंदे गटाचे स्टार प्रचारक अडचणीत, प्राथमिक सदस्यत्व सिद्ध करण्याचे निवडणूक आयोगाचे आदेश - LOK SABHA ELECTION 2024
  3. शिवसेना सोडून राष्ट्रवादीत का केला प्रवेश? शिवाजी आढळराव पाटील यांनी उघड केलं गुपित - Shivajirao Adhalrao Patil
Last Updated : Apr 3, 2024, 7:29 PM IST
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.