ETV Bharat / opinion

मानवी मूर्खपणा अन् प्रगती दरम्यान AI चा भविष्यातील प्रवास कसा असेल? - Future of AI

आपण AI च्या युगात प्रवेश करत आहोत. मात्र मानवी मूर्खपणा आणि AI च्या प्रगती दरम्यान त्याचा भविष्यातील प्रवास कसा असेल यावर वरिष्ठ तंत्रज्ञान विश्लेषक गौरी शंकर मामिदी यांचा हा लेख वाचा

AI
AI
author img

By ETV Bharat Marathi Team

Published : Feb 20, 2024, 1:36 PM IST

हैदराबाद : वाढत्या तांत्रिक प्रगतीमुळे, आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स (AI) च्या भोवतालचा संवाद काल्पनिक कथांपासून जागतिक चिंतेकडे वळला आहे. याच्या केंद्रस्थानी मानवी असुरक्षा आणि त्रुटींविरूद्ध AI च्या अमर्याद क्षमतेची जोड आहे. म्हणून जागतिक आर्थिक मंच (WEF) सारख्या आंतरराष्ट्रीय संस्थांकडून तांत्रिकदृष्ट्या प्रगत राष्ट्रांकडे लक्ष वेधून, आपण AI युगात प्रवेश करत आहोत.

AI हस्तक्षेपाचे धोके : AI तंत्रज्ञानाचा प्रसार धोक्यांनी भरलेल्या प्रगतीचा विरोधाभास सादर करतो. सर्वात भयंकर धोक्यांपैकी एक म्हणजे डीपफेक. अत्याधुनिक डिजिटल बनावटींचे आगमन जे वास्तविकता आणि कल्पना दरम्यानच्या रेषा अस्पष्ट करतात. AI-चालित क्रिप्टोग्राफी आणि सायबरसुरक्षा ऍप्लिकेशन्सच्या जोडीने, मॅनिप्युलेशनची क्षमता वाढते, ज्यामुळे जागतिक सुरक्षा आणि माहितीच्या अखंडतेला अभूतपूर्व आव्हाने निर्माण होतात.

जागतिक संवाद आणि हायपर ग्लोबलायझेशन : वर्ल्ड इकॉनॉमिक फोरम (WEF) आणि तत्सम आंतरराष्ट्रीय संस्था हायपर-ग्लोबलायझेशनमध्ये AI च्या भूमिकेवर चर्चा करण्यासाठी महत्त्वपूर्ण ठरल्या आहेत. या मंचांनी जागतिक अर्थव्यवस्थेमध्ये AI चे एकत्रीकरण व्यवस्थापित करण्यासाठी समन्वित दृष्टीकोन, आर्थिक वाढीची क्षमता आणि विषमता वाढवण्याचा धोका या दोन्हीवर प्रकाश टाकला. नवीन शीतयुद्धांच्या उत्क्रांती, AI वर्चस्वावरील स्पर्धेमुळे, आंतरराष्ट्रीय समुदायाचे विभाजन होण्याचा धोका आहे.

युद्धात AI - दुधारी तलवार : AI च्या लष्करी ऍप्लिकेशन्सने, विशेषत: ऑगमेंटेड रिॲलिटी (AR) आणि आभासी वास्तविकता (VR) वॉर सिम्युलेशनद्वारे, संरक्षण धोरणांमध्ये क्रांती घडवून आणली आहे. हे तंत्रज्ञान धोरणात्मक फायदे देत असताना, त्यांच्या वापरामुळे नैतिक प्रश्न निर्माण होतात आणि AI शस्त्रास्त्रांच्या शर्यतीची भीती निर्माण होते, ज्यामुळे आंतरराष्ट्रीय संबंध आणखी गुंतागुंतीचे होतात. WEF आणि इतर संस्थांनी स्वायत्त शस्त्रास्त्रांच्या जोखीम कमी करण्यासाठी नियमांची मागणी केली आहे. राष्ट्रीय सुरक्षेसाठी AI चा लाभ घेणे आणि मानवरहित संघर्षाच्या डिस्टोपियन भविष्याला प्रतिबंध करणे यामधील सूक्ष्म रेषा अधोरेखित केली आहे.

काय फू ली यांची AI महासत्ता - चीन, सिलिकॉन व्हॅली आणि न्यू वर्ल्ड ऑर्डर, AI विकासाच्या भौगोलिक-राजकीय गतिशीलतेचा अभ्यास करते. AI वर्चस्व प्राप्त करण्यासाठी राष्ट्रांमधील शर्यतीवर प्रकाश टाकते. प्रमुख शक्तींमध्ये सुरू असलेल्या तांत्रिक शीतयुद्धांबद्दल लीचे अंतर्दृष्टी एआयचे धोरणात्मक महत्त्व अधोरेखित करते. तसेच जागतिक अस्थिरता निर्माण होऊ शकणाऱ्या तणावाच्या वाढीपासून सावध करते.

आर्थिक परिवर्तन आणि पर्यावरणीय उपाय : यामध्ये, सकारात्मक बदल घडवून आणण्याची AI ची क्षमता लक्षणीय आहे. पर्यावरणीय स्थिरतेच्या क्षेत्रात, वैकल्पिक इंधन विकसित करण्यासाठी AI तंत्रज्ञानाचा वापर केला जात आहे. जीवाश्म इंधनापासून दूर असलेल्या संक्रमणासाठी आशेचा किरण अर्पण करत आहे. विशाल डेटासेटचे विश्लेषण करून, AI नूतनीकरणक्षम ऊर्जा निर्मितीसाठी कार्यक्षम पद्धती ओळखू शकते, ज्यामुळे हवामानाबदला विरुद्धच्या लढ्यात योगदान होते. शिवाय, डिजिटल बँकिंगचे भविष्य AI द्वारे क्रांती घडवून आणले जाईल. तथापि, या डिजिटल परिवर्तनासाठी एआय-चालित आर्थिक गुन्ह्यांपासून संरक्षण करण्यासाठी मजबूत सायबर सुरक्षा उपायांची देखील आवश्यकता आहे.

पुढची पिढी - मेगा धोके आणि संधी : भावी पिढ्यांसाठी, AI एक अतुलनीय संसाधन आणि एक भयंकर आव्हान दोन्ही सादर करते. डिजिटल मॅनिपुलेशन आणि चुकीच्या माहितीच्या मोहिमांचा धोका मोठा आहे, जे तरुणांमध्ये डिजिटल साक्षरतेची आणि गंभीर विचार कौशल्याची गरज अधोरेखित करते. त्याच बरोबर, एआय ची शिक्षणातील भूमिका वैयक्तिकृत शिक्षण अनुभव आणि माहितीमध्ये प्रवेश देते, मुलांना सुसज्ज करते.

निष्कर्ष : समतोल कायदा आपण नवीन युगाच्या उंबरठ्यावर उभे असताना, पुढचा प्रवास संतुलित दृष्टिकोनाची मागणी करतो, जिथे AI चे चमत्कार दूरदृष्टी आणि जबाबदारीने वापरले जातात. आंतरराष्ट्रीय सहकार्य, नैतिक AI विकास आणि सर्वसमावेशक धोरणे जागतिक समुदायाला अशा भविष्याकडे नेण्यासाठी महत्त्वपूर्ण ठरतील जिथे तंत्रज्ञान आपल्या गाभ्याशी तडजोड न करता मानवी क्षमता वाढवते. एआयचे वचन आणि मानवी मूर्खपणा यांच्यातील संवाद सुरूच आहे. परंतु सामूहिक कृती आणि शहाणपणाने, मानवता आपल्या सामायिक भविष्याचे रक्षण करताना नाविन्य साजरे करणारा अभ्यासक्रम तयार करू शकते.

हे वाचलंत का :

  1. भारतात संशोधनावर खर्च वाढवण्याची गरज, ग्लोबल इनोव्हेशन इंडेक्समध्ये भारत खूपच खालच्या स्थानी

हैदराबाद : वाढत्या तांत्रिक प्रगतीमुळे, आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स (AI) च्या भोवतालचा संवाद काल्पनिक कथांपासून जागतिक चिंतेकडे वळला आहे. याच्या केंद्रस्थानी मानवी असुरक्षा आणि त्रुटींविरूद्ध AI च्या अमर्याद क्षमतेची जोड आहे. म्हणून जागतिक आर्थिक मंच (WEF) सारख्या आंतरराष्ट्रीय संस्थांकडून तांत्रिकदृष्ट्या प्रगत राष्ट्रांकडे लक्ष वेधून, आपण AI युगात प्रवेश करत आहोत.

AI हस्तक्षेपाचे धोके : AI तंत्रज्ञानाचा प्रसार धोक्यांनी भरलेल्या प्रगतीचा विरोधाभास सादर करतो. सर्वात भयंकर धोक्यांपैकी एक म्हणजे डीपफेक. अत्याधुनिक डिजिटल बनावटींचे आगमन जे वास्तविकता आणि कल्पना दरम्यानच्या रेषा अस्पष्ट करतात. AI-चालित क्रिप्टोग्राफी आणि सायबरसुरक्षा ऍप्लिकेशन्सच्या जोडीने, मॅनिप्युलेशनची क्षमता वाढते, ज्यामुळे जागतिक सुरक्षा आणि माहितीच्या अखंडतेला अभूतपूर्व आव्हाने निर्माण होतात.

जागतिक संवाद आणि हायपर ग्लोबलायझेशन : वर्ल्ड इकॉनॉमिक फोरम (WEF) आणि तत्सम आंतरराष्ट्रीय संस्था हायपर-ग्लोबलायझेशनमध्ये AI च्या भूमिकेवर चर्चा करण्यासाठी महत्त्वपूर्ण ठरल्या आहेत. या मंचांनी जागतिक अर्थव्यवस्थेमध्ये AI चे एकत्रीकरण व्यवस्थापित करण्यासाठी समन्वित दृष्टीकोन, आर्थिक वाढीची क्षमता आणि विषमता वाढवण्याचा धोका या दोन्हीवर प्रकाश टाकला. नवीन शीतयुद्धांच्या उत्क्रांती, AI वर्चस्वावरील स्पर्धेमुळे, आंतरराष्ट्रीय समुदायाचे विभाजन होण्याचा धोका आहे.

युद्धात AI - दुधारी तलवार : AI च्या लष्करी ऍप्लिकेशन्सने, विशेषत: ऑगमेंटेड रिॲलिटी (AR) आणि आभासी वास्तविकता (VR) वॉर सिम्युलेशनद्वारे, संरक्षण धोरणांमध्ये क्रांती घडवून आणली आहे. हे तंत्रज्ञान धोरणात्मक फायदे देत असताना, त्यांच्या वापरामुळे नैतिक प्रश्न निर्माण होतात आणि AI शस्त्रास्त्रांच्या शर्यतीची भीती निर्माण होते, ज्यामुळे आंतरराष्ट्रीय संबंध आणखी गुंतागुंतीचे होतात. WEF आणि इतर संस्थांनी स्वायत्त शस्त्रास्त्रांच्या जोखीम कमी करण्यासाठी नियमांची मागणी केली आहे. राष्ट्रीय सुरक्षेसाठी AI चा लाभ घेणे आणि मानवरहित संघर्षाच्या डिस्टोपियन भविष्याला प्रतिबंध करणे यामधील सूक्ष्म रेषा अधोरेखित केली आहे.

काय फू ली यांची AI महासत्ता - चीन, सिलिकॉन व्हॅली आणि न्यू वर्ल्ड ऑर्डर, AI विकासाच्या भौगोलिक-राजकीय गतिशीलतेचा अभ्यास करते. AI वर्चस्व प्राप्त करण्यासाठी राष्ट्रांमधील शर्यतीवर प्रकाश टाकते. प्रमुख शक्तींमध्ये सुरू असलेल्या तांत्रिक शीतयुद्धांबद्दल लीचे अंतर्दृष्टी एआयचे धोरणात्मक महत्त्व अधोरेखित करते. तसेच जागतिक अस्थिरता निर्माण होऊ शकणाऱ्या तणावाच्या वाढीपासून सावध करते.

आर्थिक परिवर्तन आणि पर्यावरणीय उपाय : यामध्ये, सकारात्मक बदल घडवून आणण्याची AI ची क्षमता लक्षणीय आहे. पर्यावरणीय स्थिरतेच्या क्षेत्रात, वैकल्पिक इंधन विकसित करण्यासाठी AI तंत्रज्ञानाचा वापर केला जात आहे. जीवाश्म इंधनापासून दूर असलेल्या संक्रमणासाठी आशेचा किरण अर्पण करत आहे. विशाल डेटासेटचे विश्लेषण करून, AI नूतनीकरणक्षम ऊर्जा निर्मितीसाठी कार्यक्षम पद्धती ओळखू शकते, ज्यामुळे हवामानाबदला विरुद्धच्या लढ्यात योगदान होते. शिवाय, डिजिटल बँकिंगचे भविष्य AI द्वारे क्रांती घडवून आणले जाईल. तथापि, या डिजिटल परिवर्तनासाठी एआय-चालित आर्थिक गुन्ह्यांपासून संरक्षण करण्यासाठी मजबूत सायबर सुरक्षा उपायांची देखील आवश्यकता आहे.

पुढची पिढी - मेगा धोके आणि संधी : भावी पिढ्यांसाठी, AI एक अतुलनीय संसाधन आणि एक भयंकर आव्हान दोन्ही सादर करते. डिजिटल मॅनिपुलेशन आणि चुकीच्या माहितीच्या मोहिमांचा धोका मोठा आहे, जे तरुणांमध्ये डिजिटल साक्षरतेची आणि गंभीर विचार कौशल्याची गरज अधोरेखित करते. त्याच बरोबर, एआय ची शिक्षणातील भूमिका वैयक्तिकृत शिक्षण अनुभव आणि माहितीमध्ये प्रवेश देते, मुलांना सुसज्ज करते.

निष्कर्ष : समतोल कायदा आपण नवीन युगाच्या उंबरठ्यावर उभे असताना, पुढचा प्रवास संतुलित दृष्टिकोनाची मागणी करतो, जिथे AI चे चमत्कार दूरदृष्टी आणि जबाबदारीने वापरले जातात. आंतरराष्ट्रीय सहकार्य, नैतिक AI विकास आणि सर्वसमावेशक धोरणे जागतिक समुदायाला अशा भविष्याकडे नेण्यासाठी महत्त्वपूर्ण ठरतील जिथे तंत्रज्ञान आपल्या गाभ्याशी तडजोड न करता मानवी क्षमता वाढवते. एआयचे वचन आणि मानवी मूर्खपणा यांच्यातील संवाद सुरूच आहे. परंतु सामूहिक कृती आणि शहाणपणाने, मानवता आपल्या सामायिक भविष्याचे रक्षण करताना नाविन्य साजरे करणारा अभ्यासक्रम तयार करू शकते.

हे वाचलंत का :

  1. भारतात संशोधनावर खर्च वाढवण्याची गरज, ग्लोबल इनोव्हेशन इंडेक्समध्ये भारत खूपच खालच्या स्थानी
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.