हैदराबाद Cancer Care : कर्करोग हा जगातील प्रमुख रोगांपैकी एक आहे. भारतात दरवर्षी सुमारे 14,00,000 नवीन कर्करोगाच्या रुग्णांचं निदान होतं तर 8,50,000 हून अधिक मृत्यू होतात. भारतात कर्करोगाची झपाट्यानं होणारी वाढ सार्वजनिक आरोग्य विभागाचा चिंतेचा विषय बनलीय. 4 फेब्रुवारी रोजी जागतिक कर्करोग दिन म्हणून रुग्ण सेवा सुधारण्यासोबतच कर्करोगाविषयी जागरुकता निर्माण करण्यासाठी हा दिवस साजरा केला जातो.
- प्रमुख अडथळे काय : कर्करोगाच्या निदानामुळं अनेक समस्या उद्भवू शकतात. कर्करोगाच्या निदान आणि उपचारानंतरही शारीरिक, आर्थिक आणि भावनिक त्रास कायम राहतात. जरी आपण अभूतपूर्व वैज्ञानिक प्रगतीच्या काळात जगत असलो, तरी कमकुवत संभाषण कौशल्ये भारतातील कर्करोगाची प्रभावी काळजी प्रदान करण्यातील एक प्रमुख अडथळ्यांपैकी आहेत.
समुपदेशन महत्त्वाचं : कर्करोगाच्या निदानाची माहिती मिळणं हा एक मोठा धक्का आहे. विशेषतः जेव्हा तो कमी वयात होतो, तो इतक्या सहजपणे कमी होत नाही आणि ते खरं आहे का असा प्रश्न पडू शकतो. चिंता, राग आणि मृत्यूची भीती यासारख्या भावनांच्या श्रेणीसह आयुष्यावरील नियंत्रण गमावणं, हे सर्व खूप सामान्य आणि नैसर्गिक आहे. कर्करोग सर्व शरीर, मन आणि आत्मा यांना प्रभावित करतं. म्हणूनच, केवळ शरीरावर उपचार करणं पुरेसं नाही. त्यामुळं समुपदेशन हा कर्करोगाच्या काळजीचा एक अत्यंत महत्त्वाचा घटक आहे. यामुळं रुग्ण आणि त्यांच्या नातेवाईकांना अधिक चांगल्या प्रकारे माहिती मिळण्याची, चांगली तयारी करण्याची तसंच अधिक महत्त्वाचं म्हणजे उपचाराच्या प्रत्येक टप्प्यावर अधिक नियंत्रणात राहण्याची संधी मिळते.
चांगलं एकणं ही सर्वोत्तम निदानाची पद्धत : संवाद ही वैद्यकीयेतर माणसाच्या भाषेत बोलण्याची एक वेगळी कला आहे. वाईट बातमी देताना सहानुभूती त्यांच्यात सर्वोत्कृष्ट असणे आवश्यक आहे. रुग्णांना वेळ देऊन आणि त्यांचं ऐकण्यात, डॉक्टरांना औषधोपचाराचे काही खरे फायदे मिळतील. रुग्णाचे ऐकणं हे बोलण्यापेक्षा कितीतरी महत्त्वाचं आहे. आजच्या दिवसात आणि चाचण्यांवर जास्त अवलंबून राहण्याच्या युगात, एखाद्यानं हे विसरु नये की एखाद्या स्थितीचं निदान, बहुसंख्य, चांगल्या इतिहासाद्वारे आणि शारीरिक तपासणीद्वारे केलं जाऊ शकते. म्हणून चांगले ऐकणे ही सर्वोत्तम निदान पद्धत आहे.
समुपदेशनानं 50 टक्क्यांपेक्षा जास्त बरा होतो आजार : क्लिनिकल क्षमता आणि प्रभावी संवाद डॉक्टरसाठी ही दोन्ही कौशल्ये आवश्यक आहेत. समुपदेशनानं 50 टक्क्यांपेक्षा जास्त उपचार होतो. कारण ते मन, शरीर आणि आत्मा यांच्या पुनर्प्राप्तीमध्ये महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते. यात संवेदनशील आणि सहाय्यक वातावरणात निदान/विविध उपचार पर्यायांबद्दल तज्ञ आणि रुग्ण यांच्यात अविचारी चर्चा समाविष्ट आहे. समुपदेशन सत्रादरम्यान पुरेसा मानसिक आणि भावनिक आधार दिला जातो. हे त्यांना कॅन्सरसोबत लढण्यासाठी अत्यंत आवश्यक असलेली ‘आंतरिक शक्ती’ आणि दृढनिश्चय प्रदान करते. जागतिक कर्करोग दिनानिमित्त, संप्रेषण कौशल्ये आणि त्यांचे औपचारिक मजबूत मूल्यमापन हे भारतातील पदवीपूर्व आणि पदव्युत्तर वैद्यकीय अभ्यासक्रमाचा अविभाज्य भाग बनवावा.
(नोट : यात व्यक्त केलेलं मत हे लेखकाचे वयक्तीक मत आहे.)
हेही वाचा :