മാവോയിസ്റ്റുകളെ ഇല്ലാതാക്കുമെന്ന ആഭ്യന്തര മന്ത്രി അമിത്‌ ഷായുടെ പ്രസ്‌താവന വലിയ വിവാദങ്ങള്‍ക്കാണ് തിരിതെളിച്ചത്. 2026 മാർച്ചോടെ പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുളള കേന്ദ്ര സര്‍ക്കാര്‍ മവോയിസ്റ്റുകളെ പൂര്‍ണമായും ഇല്ലാതാക്കുമെന്നാണ് 'അജണ്ട ആജ് തക് 2024' പരിപാടിയിൽ സംസാരിക്കവേ ആഭ്യന്തര മന്ത്രി പറഞ്ഞത്. മാവോയിസ്റ്റ് ആക്രമണങ്ങളെ നേരിടാന്‍ സര്‍ക്കാര്‍ സ്വീകരിക്കാന്‍ പോകുന്ന സമീപനങ്ങളെ സ്വാധീനിക്കാന്‍ മാത്രം ശക്തമാണ് ആഭ്യന്തര മന്ത്രിയുടെ ഈ പ്രസ്‌താവന.
കൃത്യമായ ഒരു സമയപരിധിക്കുളളില്‍ (മാര്‍ച്ച് 2026) മവോയിസ്റ്റുകളെ ഇല്ലാതാക്കുമെന്ന് ആഭ്യന്തര മന്ത്രി ഉറപ്പിച്ച് പറയുന്നത് ഒരേ സമയം സമാധാനവും ആശങ്കയും ജനിപ്പിക്കുന്നതാണ്. കഴിഞ്ഞ ഒരു പതിറ്റാണ്ടായി സര്‍ക്കാര്‍ നടത്തുന്ന നിരന്തരമായ ശ്രമങ്ങളിലൂടെ വലിയ രീതിയില്‍ മാവോയിസ്റ്റ് പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ ദുര്‍ബലപ്പെടുത്താന്‍ സാധിച്ചിട്ടുണ്ട്. മാവോയിസ്റ്റ് ആക്രമണങ്ങളില്‍ ജീവന്‍ നഷ്‌ടപ്പെടുന്ന സുരക്ഷ ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെയും സാധാരണ ജനങ്ങളുടെയും എണ്ണത്തില്‍ കാര്യമായ കുറവ് വരുത്താനും കഴിഞ്ഞു.
കഴിഞ്ഞ വര്‍ഷം മാവോയിസ്റ്റ് ആക്രമണങ്ങളില്‍ മരിച്ച സുരക്ഷ ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെയും ജനങ്ങളുടെയും മരണ നിരക്ക് നൂറില്‍ താഴെയാണെന്നും ആഭ്യന്തര മന്ത്രാലയം അവകാശപ്പെട്ടു. ഈ അവകാശവാദം എത്രത്തോളം ശരിയാണ് എന്നത് ചര്‍ച്ച ചെയ്യപ്പെടേണ്ടത് ആണെങ്കിലും മാവോയിസ്റ്റ് ആക്രമണങ്ങളില്‍ പരിക്കേല്‍ക്കുന്നവരുടെ എണ്ണത്തില്‍ വലിയ കുറവ് സംഭവിച്ചിട്ടുണ്ട് എന്നത് യാഥാര്‍ഥ്യമാണ്.
വിവിധ സംസ്ഥാനങ്ങളില്‍ നിന്നായി കീഴടങ്ങിയ 30 മാവോയിസ്റ്റുകളുമായി ആഭ്യന്തര വകുപ്പ് ചര്‍ച്ച നടത്തുകയും ആയുധങ്ങള്‍ ഉപേക്ഷിച്ച് ഇന്ത്യന്‍ അതിര്‍ത്തിയുടെ വികസന പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളില്‍ പങ്കാളികളാകാന്‍ ആവശ്യപ്പെടുകയും ചെയ്‌തു. കീഴടങ്ങാന്‍ തയ്യാറാവാത്ത ആളുകള്‍ സുരക്ഷ സേനയില്‍ നിന്ന് വലിയ പ്രത്യാഘാതങ്ങള്‍ നേരിടേണ്ടി വരുമെന്നും അമിത്‌ ഷാ പറഞ്ഞു. ഇത് മാവോയിസ്റ്റുകളെ ആയുധങ്ങള്‍ ഉപേക്ഷിക്കാന്‍ പ്രേരിപ്പിച്ചു.
ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പഴക്കമുളള സായുധ പ്രസ്ഥാനങ്ങളിലൊന്നായ മാവോയിസ്റ്റ് സംഘടനയ്ക്ക് സംസ്ഥാന സര്‍ക്കാരിന് മുമ്പിൽ അതിജീവിക്കാന്‍ ശക്തമായി പോരാടേണ്ടി വരുന്നത് എന്തുകൊണ്ടാണ് എന്നത് പരിശോധിക്കേണ്ടതുണ്ട്. കഴിഞ്ഞ ഒരു പതിറ്റാണ്ടിനുളളില്‍ മാവോയിസ്റ്റ് ആക്രമണങ്ങളോട് സര്‍ക്കാര്‍ സ്വീകരിച്ചിട്ടുളള സമീപനങ്ങളെയും മവോയിസ്റ്റ് നേതൃത്വത്തിലും പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളിലും സംഭവിച്ചിട്ടുളള മാറ്റങ്ങളെ കുറിച്ചുമാണ് വിശകലനം ചെയ്യുന്നത്.
ഒരു പതിറ്റാണ്ടിനുളളില്‍ മാവോയിസ്റ്റുകള്‍ക്ക് നേരെയുളള സര്‍ക്കാര്‍ സമീപനത്തിലുണ്ടായ മാറ്റങ്ങള്‍: കഴിഞ്ഞ ഒരു പതിറ്റാണ്ടിനുളളില്‍ മാവോയിസ്റ്റുകളെ നേരിടുന്നതില്‍ സര്‍ക്കാരുകള്‍ പഴയ രീതികള്‍ പിന്തുടരുന്നതിനൊപ്പം പുതിയ പല രീതികളും അപലപിച്ചിട്ടുണ്ട്. പ്രധാനമായും മൂന്ന് തന്ത്രങ്ങളാണ് സര്‍ക്കാര്‍ പൊതുവേ സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്.
- മാവോയിസ്റ്റ് അക്രമം തടയുന്നതിന് വേണ്ടി നടത്തുന്ന സൈനിക നീക്കം.
- മാവോയിസ്റ്റ് ശക്തി കേന്ദ്രങ്ങളിലെ ജനങ്ങളുടെ പ്രശ്‌നങ്ങള്‍ പരിഹരിക്കുകയും അതുവഴി മാവോയിസ്റ്റ് പ്രസ്ഥാനത്തോടുളള അവരുടെ താത്‌പര്യം ഇല്ലാതാക്കുന്ന വികസന തന്ത്രം.
- കീഴടങ്ങുന്ന മാവോയിസ്റ്റ് തീവ്രവാദികൾക്ക് മുഖ്യധാരാ സമൂഹത്തിലേക്ക് തിരിച്ച് വരാനുളള അവസരം ഒരുക്കുന്ന പുനരധിവാസ തന്ത്രം.
ഇത് കൂടാതെ പുതിയ ഒരു തന്ത്രം കൊണ്ടുവന്നിരിക്കുകയാണ് ബിജെപി സര്‍ക്കാര്‍. സാധാരണ ജനങ്ങളുടെ ആവശ്യങ്ങള്‍ പൂര്‍ത്തീകരിക്കുക, അവകാശങ്ങള്‍ സംരക്ഷിക്കുക എന്നതാണ് പുതിയ നയം. സാധാരണക്കാരുടെ ആവശ്യങ്ങള്‍ എത്രത്തോളം പൂര്‍ത്തികരിക്കാന്‍ കഴിഞ്ഞിട്ടുണ്ട് എന്നത് ഒരു ചോദ്യമാണെങ്കിലും സംസ്ഥാനത്തിന്‍റെ വികസനത്തിന് ഈ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ സഹായിച്ചിട്ടുണ്ട് എന്നത് നിഷേധിക്കാന്‍ കഴിയാത്ത സത്യമാണ്.
മാവോയിസ്റ്റുകളെ നേരിടാന്‍ 'സമാധാന്‍' എന്ന ഒരു പദ്ധതിയും കേന്ദ്ര സര്‍ക്കാര്‍ പുതുതായി കൊണ്ടുവന്നിട്ടുണ്ട്. സമർഥമായ നേതൃത്വം, ആക്രമണാത്മക സൈനിക തന്ത്രം, പ്രചോദനവും പരിശീലനവും, പ്രവർത്തനക്ഷമമായ ബുദ്ധി വൈഭവം, ഡാഷ്‌ബോർഡ് അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള കീ പെർഫോമൻസ് ഇൻഡിക്കേറ്ററുകളും (കെപിഐകൾ) പ്രധാന റിസൾട്ട് ഏരിയകളും (കെആർഎ), സാങ്കേതിക വിദ്യയുടെ വിനിയോഗം, ഓരോ മേഖലയിലും ഒരു കർമ്മ പദ്ധതി, മാവോയിസ്റ്റ് പ്രസ്ഥാനത്തിന് ലഭിക്കുന്ന ധനസഹായം തടയുക എന്നീ എട്ട് മേഖലയെ കേന്ദ്രീകരിച്ചുളളതാണ് 'സമാധാന്‍' തന്ത്രം.
'സമാധാന്‍' നടപ്പിലാക്കിയതിന്‍റെ ഭാഗമായി കീഴടങ്ങുന്ന മാവോയിസ്റ്റുകളുടെയും അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെടുന്ന മാവോയിസ്റ്റുകളുടെയും എണ്ണത്തില്‍ വലിയ രീതിയിലുളള കുറവ് സംഭവിച്ചിരിക്കുന്നത് കാണാന്‍ സാധിക്കും. സൗത്ത് ഏഷ്യന്‍ ടെററിസ്റ്റ് പോര്‍ട്ടലിലെ കണക്ക് അനുസരിച്ച് 2014 മുതല്‍ ഇതുവരെ 1,700 മാവോയിസ്റ്റുകള്‍ മരിക്കുകയും, 6,487 പേര്‍ അറസ്റ്റിലാവുകയും 11,413 പേര്‍ കീഴടങ്ങുകയും ചെയ്‌തിട്ടുണ്ട്.
ചത്തീസ്‌ഗഢില്‍ ബിജെപി സര്‍ക്കാര്‍ അധികാരത്തില്‍ വന്നതിന് ശേഷം സുരക്ഷ സേന നിരവധി ഓപ്പറേഷനുകള്‍ നടത്തുകയും ഒരുപാട് മാവോയിസ്റ്റുകളെ വധിക്കുകയും ചെയ്‌തിട്ടുണ്ട്. വിജയം കൈവരിക്കുന്ന ഈ സൈനിക നീക്കങ്ങളും കുറഞ്ഞ് വരുന്ന മാവോയിസ്റ്റ് ശക്തി കേന്ദ്രങ്ങളും ആഭ്യന്തര മന്ത്രിയുടെ പ്രസ്‌താവനയുടെ വിശ്വാസ്യത കൂട്ടുന്നതാണ്. എന്നാല്‍ മാവോയിസ്റ്റ് സ്വാധീനം ചുരുക്കം ചില പ്രദേശങ്ങളിലേക്ക് മാത്രമായി ഒതുങ്ങിയ പശ്ചാത്തലത്തില്‍ സര്‍ക്കാര്‍ അനുരഞ്ജനത്തിനാണ് ശ്രമിക്കേണ്ടത് എന്നാണ് ചിലര്‍ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നത്.
അപ്പോഴും പ്രധാന പ്രശ്‌നം നിലനില്‍ക്കുകയാണ്. മാവോയിസ്റ്റ് പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ അവസാനം ആക്രമണങ്ങളിലൂടെ ആയിരിക്കുമോ സര്‍ക്കാരും മാവോയിസ്റ്റുകളും തമ്മിലുളള സമവായ ചര്‍ച്ചയിലൂടെ ആയിരിക്കുമോ?. നിലവില്‍ ലഭിക്കുന്ന സൂചനകളില്‍ നിന്ന് മനസിലാക്കാന്‍ സാധിക്കുന്നത് ചര്‍ച്ചകള്‍ അത്യാവശ്യമാണ് എന്നതാണ്.
മവോയിസ്റ്റ് നേതൃത്വവും പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളും: കഴിഞ്ഞ ഒരു പതിറ്റാണ്ടിനുളളില്‍ മാവോയിസ്റ്റ് നേതൃത്വത്തിലും പ്രവര്‍ത്തന രീതിയിലും വലിയ മാറ്റങ്ങളാണ് സംഭവിച്ചിട്ടുളളത്. പ്രത്യാക്രമണങ്ങളിലായി നിരവധി നേതാക്കളുടെ ജീവനാണ് നഷ്‌ടപ്പെട്ടത്. സൗത്ത് ഏഷ്യ ടെററിസ്റ്റ് പോര്‍ട്ടലിലെ കണക്ക് അനുസരിച്ച് 343 മാവോയിസ്റ്റ് നേതാക്കളെയാണ് കഴിഞ്ഞ 10 വര്‍ഷത്തിനുളളില്‍ സുരക്ഷ സേന വധിച്ചത്.
9 ദേശീയ നേതാക്കളും 51 സംസ്ഥാന നേതാക്കളും 283 പ്രാദേശിക നേതാക്കളുമാണ് സുരക്ഷ സേനയുടെ ആക്രമണത്തില്‍ മരിച്ചത്. ഇത് നേതൃതലത്തില്‍ വിടവ് ഉണ്ടാക്കി എന്ന് മാത്രമല്ല പുതിയ ആളുകളെ ചേര്‍ക്കുന്നതിന് തടസമാവുകയും ചെയ്‌തു. മാവോയിസ്റ്റ് നേതാക്കളുടെ മരണം ആളുകളില്‍ ആശങ്ക ജനിപ്പിക്കുകയും പ്രസ്ഥാനത്തോടുളള വിശ്വാസ്യത ഇല്ലാതാക്കുകയും ചെയ്‌തു.
മാവോയിസ്റ്റുകളുടെ ശക്തി കേന്ദ്രങ്ങള്‍ ക്ഷയിക്കുന്നത് അവരെ ഒറ്റപ്പെടുത്തുകയും സുരക്ഷയെ ബാധിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ആളുകളില്‍ നിന്ന് സഹായം ലഭിക്കാത്ത അവസ്ഥ സംജാതമായി. 2018 മുതല്‍ നമ്പല കേശവ റാവുവിന്‍റെ നേതൃത്വത്തില്‍ പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്ന കേന്ദ്ര കമ്മിറ്റിയും പൊളിറ്റ് ബ്യൂറോയും ജനങ്ങളുടെ വിശ്വാസ്യത നേടിയെടുക്കുന്നതില്‍ പരാജയപ്പെട്ടു.
ആശയപരവും തന്ത്രപരവുമായ വളര്‍ച്ചയ്ക്ക് അപ്പുറത്ത് സുരക്ഷ സേനയ്ക്ക് എതിരെയുളള പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളില്‍ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചതും സംഘടനയ്ക്ക് ലഭിച്ചിരുന്ന പിന്തുണ കുറയുന്നതിന് കാരണമായി. ഇപ്പോഴത്തെ മാവോയിസ്റ്റ് പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ക്ക് അതിന്‍റെ പ്രത്യയശാസ്‌ത്രത്തില്‍ നിന്ന് വലിയ രീതിയിലുളള വ്യത്യാസം വന്നിട്ടുണ്ടെന്ന് സര്‍ക്കാരിന് മുന്നില്‍ കീഴടങ്ങിയിട്ടുളള പല മാവോയിസ്റ്റുകളും സാക്ഷ്യപ്പെടുത്തുന്നു. സര്‍ക്കാര്‍ നടത്തുന്ന വികസന പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളും മാവോയിസ്റ്റുകളുടെ സ്വാധീനം ഇല്ലാതാക്കുന്നതിന് കാരണമായിട്ടുണ്ട്.
പാര്ശ്വവത്കരിക്കപ്പെട്ട മനുഷ്യര്‍ക്ക് വേണ്ടിയാണ് ആക്രമണങ്ങള്‍ നടത്തുന്നത് എന്നായിരുന്നു മുന്‍കാലങ്ങളില്‍ മാവോയിസ്റ്റുകള്‍ വാദിച്ചിരുന്നത്. എന്നാല്‍ പാര്ശ്വവത്കരിക്കപ്പെട്ട മനുഷ്യരുടെ പ്രശ്‌നങ്ങള്‍ സര്‍ക്കാര്‍ പരിഹരിക്കാന്‍ തുടങ്ങിയത് മാവോയിസ്റ്റുകളെ പ്രതിസന്ധിയിലാക്കി. പുതിയ ഒരു ആശയം മാവോയിസ്റ്റ് പോരാട്ടങ്ങള്‍ക്ക് കാരണമായി കണ്ടെത്താന്‍ കഴിയാത്തത് വലിയ പ്രതിസന്ധിയാണ് പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ മുന്നോട്ടുളള യാത്രയ്ക്ക് സൃഷ്‌ടിച്ചിരിക്കുന്നത്. ഇതും 2026 ആകുമ്പോഴും മാവോയിസ്റ്റ് പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ പൂര്‍ണമായ തകര്‍ച്ചയ്ക്ക് കാരണമായേക്കാം.
പരിഹരിക്കേണ്ട ആശങ്കകള്‍: പതിറ്റാണ്ടുകള്‍ നീണ്ട ആക്രണങ്ങള്‍ക്ക് അറുതി വരുത്തുന്നത് നല്ല കാര്യമാണെങ്കിലും ഇക്കാലയളവിലെല്ലാം മാവോയിസ്റ്റുകള്‍ ഉന്നയിച്ചുകൊണ്ടിരുന്ന പാര്ശ്വവത്കരിക്കപ്പെട്ട വിഭാഗങ്ങള്‍ക്ക് പ്രശ്‌നങ്ങള്‍ പരിഹരിക്കപ്പെട്ടോ എന്ന് പരിശോധിക്കേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്. ആറ് പതിറ്റാണ്ടായി മാവോയിസ്റ്റ് പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്‌ട്രീയ സാമൂഹിക ഭൂപടത്തില്‍ വലിയ മാറ്റങ്ങള്‍ വരുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ആയിരകണക്കിന് ആളുകളെ മാറ്റിപാര്‍പ്പിക്കാനും മാവോയിസ്റ്റ് ആക്രമണ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ കാരണമായിട്ടുണ്ട്.
ഇടിവി ഭാരത് കേരള വാട്‌സ്‌ആപ്പ് ചാനലില്‍ ജോയിന്‍ ചെയ്യാന്‍ ഈ ലിങ്കില്‍ ക്ലിക്ക് ചെയ്യുക
മാവോയിസ്റ്റ് പ്രസ്ഥാനത്തെ നയിച്ച സാമൂഹിക രാഷ്‌ട്രീയ പ്രശ്‌നങ്ങളെ മനസിലാക്കുക എന്നതാണ് ഏറ്റവും പ്രധാനം. ആക്രണങ്ങള്‍ വലിയ രീതിയിലുളള മുറിവുകള്‍ സമൂഹത്തില്‍ ഉണ്ടാക്കും. അതുകൊണ്ട് തന്നെ സൈനിക നീക്കത്തിലൂടെയാണ് സര്‍ക്കാര്‍ മാവോയിസ്റ്റുകളെ ഇല്ലാതാക്കുക എന്ന ലക്ഷ്യം കൈവരിക്കുന്നതെങ്കില്‍ ബാധിക്കപ്പെട്ട ആളുകളുടെ കൃത്യമായ പുനരധിവാസവും നടപ്പിലാക്കേണ്ടതുണ്ട്. കൂടാതെ, അവരുടെ പ്രശ്‌നങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാന കാരണവും മനസിലാക്കി പരിഹരിക്കേണ്ടതും അത്യാവശ്യമാണ്. മാവോയിസ്റ്റ് പ്രസ്ഥാനത്തിൻ്റെ അന്ത്യം അടയാളപ്പെടുത്തേണ്ടത് ശാശ്വത സമാധാനവും ശാന്തിയുമുളള പുതിയ അധ്യായത്തിൻ്റെ തുടക്കമായിരിക്കണം.
