हैदराबाद: मान्यतेनुसार तांब्यामध्ये (copper utensils) कोणताही धातू मिसळला जात नाही. त्यामुळे हा धातू पूर्णपणे शुद्ध आहे. याशिवाय तांब्याचे भांडे वापरल्याने कुंडलीतील सूर्य, चंद्र आणि मंगळाची स्थिती मजबूत होते. यासोबतच त्यात असलेले पाणी पूजेनंतर घरभर शिंपडले जाते, त्यामुळे नकारात्मक ऊर्जा (Negative Energy) दूर होते.
पौराणिक कारण: तांब्याच्या धातूशी संबंधित एक पौराणिक कथा खूप लोकप्रिय आहे. यानुसार प्राचीन काळी गुडाकेश नावाचा राक्षस होता. पण ते भगवान विष्णूचे (Lord Vishnu) परम भक्त होते. एकदा गुडाकेशने भगवान विष्णूला प्रसन्न करण्यासाठी कठोर तपश्चर्या केली. बराच वेळ तपश्चर्या केल्यावर भगवान विष्णू प्रसन्न झाले आणि त्यांना वरदान मागायला सांगितले. तेव्हा राक्षस म्हणाला की मी तुझ्या सुदर्शन चक्रातून मरावे. याने माझे शरीर तांब्याचे बनते आणि या धातूचा उपयोग तुझ्या पूजेसाठी होतो. अशा स्थितीत भगवान विष्णूंनी आपल्या सुदर्शन चक्राने राक्षसाचे अनेक तुकडे केले. गुडाकेशच्या मांसापासून तांब्याचा धातू बनवला जात असे. याच कारणामुळे भगवान विष्णूच्या पूजेसाठी तांब्यापासून बनवलेल्या वस्तूंचा वापर केला जातो.
अनेक आजारांपासून बचाव: होतोवैज्ञानिक संशोधनानुसार तांबे हे आरोग्यासाठी खूप चांगले मानले जाते. कारण त्यात अँटी ऑक्सिडंट, अँटी बॅक्टेरिया सारखे घटक असतात जे तुम्हाला निरोगी ठेवण्यास मदत करतात. तांब्याच्या भांड्याचे पाणी रोज प्यायल्याने अनेक आजारांपासून बचाव होतो. तांब्यामुळे हाडे, रक्तवाहिन्या, मज्जातंतू यांना फायदा होतो. शरीरातली रोगप्रतिकारक शक्ती तांब्यामुळे वाढते. तसेच तांब्यामुळे शरीरात लोखंडाचे शोषण होते. काजू, बिया, मशरुमआणि मांसात चांगल्या प्रमाणात तांबे असते.
तांब्याचे विष झाल्याची लक्षणे पुढीलप्रमाणे : मूत्रपिंडात बिघाड होऊ शकतो. डोकेदुखीचा त्रास होऊ शकतो. डोळ्यातल्या कॉर्नियाचा रंग तांब्यासारखा होणे.
अतिसार.
प्राचीन भारतात तांब्याच्या भांड्याचे कौतुक: प्राचीन भारतात तांब्याच्या भांड्याचे खूप कौतुक केले गेले. तांबे ही मालमत्ता मानली गेली. भारतात पुरातन काळात खाणीतल्या खनिजांपासून तांब्याचा शोध लागला आणि तो वेगळा काढला गेला. राजस्थानात खेत्री तांबे खाणीतून शतकानूशतके तांबे काढले जाते. तांबे हे चांगले उष्णता वाहक आहे. म्हणून स्वयंपाक करताना निर्माण होणाऱ्या उष्णतेला तांब्यामुळे प्रतिबंध होतो. तांबे आणि जस्तापासून तयार झालेले पितळ हे स्वयंपाकाच्या भांड्यांसाठी कमी वापरले जाते. कांस्य हे तांबे आणि कथिल यांचे मिश्रण आहे. तांब्याचा थोड्या प्रमाणात वापर हा आरोग्यासाठी चांगला असतो. पण त्याचे प्रमाण वाढले तर त्याचे विष होते. बराच काळ दूषित अन्न किंवा पाणी तांब्याच्या भांड्यातून सेवन केले, तर त्याचे विष होते. विल्सन्स रोगासारखे काही अनुवांशिक आजारामुळेही तांब्याचे विष होऊ शकते.
