लोकांना टोमॅटो केचप खूप आवडतो. समोसे, पकोडे असो किंवा सँडविच, टोमॅटो केचप सोबत खायला आवडतात. टोमॅटो केचपचेही अनेक फायदे आहेत ज्याबद्दल लोकांना माहिती नाही. कॅन्सर रोखण्यासाठी हे खूप प्रभावी आहे. नॅशनल बोटॅनिकल रिसर्च इन्स्टिट्यूट (NBRI) वरिष्ठ प्राचार्य शास्त्रज्ञ डॉ. महेश पाल (CSIR NBRI) म्हणाले की टोमॅटो केचपमध्ये लाइकोपीन असते जे खूप फायदेशीर असते. त्यांनी सांगितले की, एका संशोधनानुसार, त्यातील लाइकोपीन आणि कॅरोटीनॉइड्स प्रोस्टेट कॅन्सर रोखण्यासाठी उपयुक्त आहेत.
लाइकोपीन म्हणजे काय - शास्त्रज्ञ डॉ महेश पाल यांनी सांगितले की, लाइकोपीन हा एक रंग आहे जो टोमॅटोपासून बनवलेल्या प्रत्येक वस्तूमध्ये असतो. हे शरीरातील मुक्त रॅडिकल्सशी लढा देऊन अँटिऑक्सिडंटची भूमिका बजावते. त्याच्या अँटिऑक्सिडंट गुणधर्मांमुळे, ते कर्करोग आणि हृदयरोगाचा धोका कमी करते.
टोमॅटो केचपमध्ये सोडियम बेंजोएटची भूमिका - डॉ. महेश पाल यांनी सांगितले की, टोमॅटो केचप बनवण्यात टोमॅटोची भूमिका सर्वात महत्त्वाची असते. ताज्या लाल टोमॅटोचा सर्वाधिक वापर सॉस बनवण्यासाठी केला जातो. याशिवाय ते खराब होऊ नये म्हणून सोडियम बेंझोएट टाकले जाते ज्यामुळे बुरशीची लागण टाळता येते. टोमॅटो केचप व्हिनेगर, साखर, सुंठ पावडर, आले पावडर, लाल तिखट आणि काळे मीठ इत्यादी मिसळून बनवले जाते.
टोमॅटो केचपचे फायदे - डॉ. महेश पाल यांनी सांगितले की टोमॅटो केचप आपल्या शरीरातील 'बॅड कोलेस्ट्रॉल' काढून टाकण्यास मदत करते. टोमॅटोचा लाल रंग त्यात असलेल्या एका विशिष्ट रंगद्रव्यामुळे असतो. हे रंगद्रव्य लाइकोपीन आहे. हे एक अँटी-ऑक्सिडेंट आहे जे हृदयरोग आणि पेशींचे नुकसान टाळते. टोमॅटोमध्ये लाइकोपीन असते आणि केचप घट्ट असल्याने त्यात हे प्रमाण मोठ्या प्रमाणात असते.
टोमॅटो केचपचे तोटे - डॉ. महेश पाल यांनी सांगितले की, टोमॅटो केचपचे जसे फायदे आहेत तसेच तोटेही आहेत. टोमॅटो केचप बनवण्यासाठी भरपूर मीठ आणि साखर वापरली जाते. एवढ्या मोठ्या प्रमाणात मीठ खाल्ल्याने तुमच्या शरीरात सोडियमचे प्रमाण जास्त असते आणि रक्तदाब वाढण्याचा धोका असतो. तसेच साखरेचे प्रमाण जास्त असल्याने मधुमेही रुग्णांच्या तसेच निरोगी लोकांच्या रक्तातील साखरेचे प्रमाण खूप वाढते.
हेही वाचा - किचनमध्ये शाश्वत बदल करुन करा पर्यावरणाचे रक्षण