बंगळुरू (कर्नाटक): High Alert in Karnataka: कर्नाटकात झिका विषाणूचा पहिला रुग्ण आढळल्यानंतर आरोग्य विभाग हाय अलर्टवर आहे. उत्तर कर्नाटकातील रायचूर जिल्ह्यातील एका पाच वर्षांच्या मुलीमध्ये या विषाणूची पुष्टी झाली आहे. याची दखल घेत राज्य सरकारने आरोग्य विभागाला Karnataka Health Department मंगळवारपासून सर्व खबरदारीच्या उपाययोजना सुरू करण्याचे निर्देश दिले आहेत. तज्ज्ञांच्या मते, थंडी, ढगाळ आणि रिमझिम पावसामुळे राज्यातील परिस्थिती अधिक गुंतागुंतीची झाली आहे, कारण या परिस्थितीत विषाणूचा प्रसार वेगाने होतो. Karnataka Health Department alert after zika virus
आरोग्य मंत्री डॉ के सुधाकर म्हणाले की, सरकार परिस्थिती हाताळण्यासाठी पूर्ण तयारी करत आहे. पुण्यातील नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ व्हायरोलॉजीने केलेल्या चाचण्यांमध्ये या आजाराची पुष्टी झाल्याचे त्यांनी सांगितले. झिका व्हायरसची लागण झालेल्या मुलीला १३ नोव्हेंबरला ताप आला होता. पालकांनी त्याला सिंदनूर येथील शासकीय रुग्णालयात दाखल केले. तेथे त्यांना डेंग्यूच्या तापाने ग्रासल्याचे आढळून आले. नंतर, मुलीला विजयनगरा इन्स्टिट्यूट ऑफ मेडिकल सायन्सेस (VIMS) येथे हलविण्यात आले आणि 15 नोव्हेंबर ते 18 नोव्हेंबरपर्यंत तिच्यावर उपचार करण्यात आले. डॉक्टरांनी लघवी आणि रक्ताचे नमुने पुण्याच्या लॅबमध्ये पाठवले.
देशातील पहिला झिका विषाणू 2020 मध्ये केरळमध्ये आढळून आला होता. झिका व्हायरसने बाधित लोकांमध्ये ताप, अंगदुखी आणि सांधेदुखी, पुरळ आणि डोळ्यांच्या बुबुळाच्या पुढील भागाचा होणारा दाह अशी गंभीर लक्षणे आढळतात. झिका विषाणू प्रामुख्याने संक्रमित एडिस प्रजातीच्या डासाच्या चाव्याव्दारे पसरतो. हे डास सहसा दिवसा चावतात. हा रोग असुरक्षित लैंगिक संभोग आणि रक्त संक्रमणाद्वारे देखील पसरतो. अशा स्थितीत लहान मुले असोत की वृद्ध, प्रत्येकाने याबाबत सतर्क राहणे गरजेचे आहे. विशेषत: गरोदर महिलांनी याबाबत खूप काळजी घ्यावी लागते. तसेच, डॉक्टरांचे मत आहे की व्हायरसच्या लक्षणांकडे दुर्लक्ष करणे गर्भवती महिला आणि त्यांच्या बाळांसाठी अत्यंत धोकादायक असू शकते.
मायक्रोसेफली म्हणजे काय? : व्हायरसच्या पकडीमध्ये आल्यानंतर बाळाच्या मेंदूचा योग्य विकास होत नाही, याला मायक्रोसेफली म्हणतात. एडिस इजिप्ती डासामुळे त्याचा प्रसार होतो. हा डास डेंग्यू, चिकुनगुनिया यांसारख्या विषाणूंचा प्रसार करण्यास कारणीभूत आहे. त्यामुळे झिका ही सार्वजनिक आरोग्याची मोठी समस्या बनली आहे. तसेच, जर एखाद्या डासाने संक्रमित व्यक्तीला चावलं आणि ज्याच्या रक्तात विषाणू असेल तर तो दुसऱ्या व्यक्तीला चावल्याने विषाणू पसरू शकतो. अशा परिस्थितीत गर्भवती महिलांनी झिकाबाबत अत्यंत सावधगिरी बाळगणे आवश्यक आहे.
झिका व्हायरसची ही लक्षणे आहेत
- डोकेदुखी
- शरीरावर पुरळ उठणे
- स्नायू दुखणे
- सांधे दुखी
- लाल डोळे
दहशत पसरवणाऱ्या झिकाबाबत डॉ.वर्तिका म्हणाल्या की, हा विषाणू संक्रमित महिलेच्या गर्भाशयात पसरू शकतो, ज्यामुळे जन्मलेल्या बाळामध्ये मेंदूचे आजार होऊ शकतात. चिंतेची बाब म्हणजे या संसर्गावर सध्या कोणतीही लस उपलब्ध नाही. अशा परिस्थितीत विशेषतः गरोदर महिलांनी स्वतःचे डासांपासून चांगले संरक्षण केले पाहिजे. जर एखाद्या गर्भवती महिलेला विषाणूची लागण झाली असेल, तर तो नवजात अर्भकामध्येही सहज पसरू शकतो. यासोबतच ज्या व्यक्तीच्या शरीरात हा विषाणू आहे त्याच्याशी शारीरिक संबंध ठेवल्यास तो एका व्यक्तीच्या शरीरात दुसऱ्या व्यक्तीमध्ये प्रवेश करतो. त्याचबरोबर गर्भात वाढणाऱ्या बाळामध्येही त्याचा प्रसार होतो.
गरोदरपणात झिका विषाणूची लक्षणे: जर तुम्ही गर्भवती असाल आणि झिका ची लागण झाली असेल तर तुम्हाला खूप ताप येईल तसेच शरीरावर लाल पुरळ उठतील. त्याकडे दुर्लक्ष करू नका आणि डॉक्टरांना भेटा. हा विषाणू केवळ रक्त तपासणीद्वारे शोधला जातो.
आई स्तनपान करू देऊ शकते : डॉक्टरांनी पुढे सांगितले की आई आपल्या मुलाला स्तनपान मिळवून देऊ शकते, कारण स्तनपानाचे फायदे झिकाच्या धोक्यापेक्षा कितीतरी जास्त मंद असतात.
झिका व्हायरसपासून बचाव करण्याचे मार्ग
या विषाणूवर कोणताही इलाज नाही ही चिंताजनक बाब आहे. अशा परिस्थितीत ते टाळण्याचा एकमेव पर्याय म्हणजे त्याचा धोका कमी करणे. जर तुम्ही गरोदर असाल तर स्वतःची विशेष काळजी घ्या आणि विशेषत: डासांना तुमच्या घरापासून दूर ठेवा.
- डासांना घरापासून दूर ठेवण्यासाठी कीटकनाशकांचा वापर करा
- पूर्ण बाही घाला
- संध्याकाळी खिडक्या आणि दरवाजे बंद ठेवा
- मच्छरदाणीमध्ये झोपा
- असे डास साचलेल्या पाण्यात अंडी घालतात, त्यामुळे घरात किंवा आजूबाजूला पाणी साचू नये.
- महिलांनी प्रभावित भागात प्रवास करणे टाळावे.