मेलबर्न: 2021 मध्ये जगभरात अंदाजे 8.4 दशलक्ष लोक टाइप 1 मधुमेहासह जगत होते आणि भारत हा रोगाचा सर्वाधिक प्रादुर्भाव असलेल्या पहिल्या दहा देशांमध्ये होता, असे द लॅन्सेट डायबेटिस आणि एंडोक्रिनोलॉजी जर्नलमध्ये ( The Lancet Diabetes and Endocrinology Journal ) प्रकाशित झालेल्या मॉडेलिंग अभ्यासात नमूद केले आहे. तसेच 2040 पर्यंत ही संख्या 13.5-17.4 दशलक्ष लोकांमध्ये टाईप 1 मधुमेह (T1D) पर्यंत वाढण्याचा अंदाज, संशोधकांनी व्यक्त केला आहे.
"सर्व देशांमध्ये 2040 मध्ये T1D असणा-या लोकांचे प्रमाण 17.5 दशलक्षांपर्यंत वाढण्याचा अंदाज आहे, हे लक्षात घेता, आमचे परिणाम समाज आणि आरोग्य सेवा प्रणालींवर मोठ्या प्रमाणात नकारात्मक परिणामांची चेतावणी देतात," असे प्रोफेसर ग्रॅहम ओग्ले म्हणाले. हा अभ्यास, ऑस्ट्रेलियाच्या सिडनी विद्यापीठातून करण्यात आला आहे.
सर्व देशांमध्ये 100% निदान दर सक्षम करण्यासाठी T1D साठी काळजी घेण्याचा दर्जा वाढवून आणि T1D ची चिन्हे आणि लक्षणांबद्दल जागरुकता वाढवून येत्या दशकात लाखो जीव वाचवण्याची संधी आहे. 97 देशांमध्ये बालपण, किशोरवयीन मुलांचा डेटा आणि प्रौढ T1D प्रसार ( T1D prevalence ), तसेच 65 देशांमधील कालांतराने डेटा.
त्यांनी 2021 मध्ये 2040 देशांसाठी T1D च्या घटना, प्रसार आणि मृत्यूचा अंदाज लावण्यासाठी 37 देशांमधील मृत्यू डेटाचे विश्लेषण केले. तसेच 2040 पर्यंत भविष्यातील प्रसाराच्या अंदाजांसह. अंदाजे 15 देशांमधील वास्तविक जागतिक प्रसार डेटाच्या अचूकतेसाठी चाचणी केली गेली. 2021 मध्ये, मॉडेलचा अंदाज आहे की जगभरात 8.4 दशलक्ष व्यक्ती T1D सह जगत ( 8.4 million individuals are living with T1D )आहेत. या व्यक्तींपैकी, 18 टक्के 20 वर्षांपेक्षा कमी वयाचे होते, 64 टक्के 20-59 वर्षे वयोगटातील होते आणि 19 टक्के 60 वर्षांपेक्षा जास्त वयाचे होते.
ऑस्ट्रेलियाच्या मोनाश युनिव्हर्सिटीमधील या अभ्यासाच्या लेखकांपैकी एक असलेल्या प्रोफेसर डायना मॅग्लियानो म्हणाल्या, "या निष्कर्षांचे निदान, काळजीचे मॉडेल आणि पीअर सपोर्ट प्रोग्राम्सवर ( Models of care and peer support programs ) महत्त्वपूर्ण परिणाम आहेत." असे कार्यक्रम, ज्या देशांमध्ये ते अस्तित्वात आहेत, जवळजवळ केवळ T1D असलेल्या मुलांसाठी आणि तरुणांसाठी डिझाइन ( Design for children and youth with T1D ) केलेले आणि वितरित केले जातात," मॅग्लियानो म्हणाल्या.
T1D चा सर्वाधिक प्रादुर्भाव असलेले दहा देश ( Ten countries highest prevalence of T1D ), अमेरिका, भारत, ब्राझील, चीन, जर्मनी, ब्रिटन, रशिया, कॅनडा, सौदी अरेबिया आणि स्पेन या देशांमध्ये जागतिक T1D प्रकरणांपैकी 5.08 दशलक्ष (60 टक्के) आहेत, असे संशोधकांनी सांगितले. ते म्हणाले, मॉडेल अंदाज देखील दर्शवतात की T1D असलेल्या 21 टक्के लोक कमी-उत्पन्न असलेल्या देशांमध्ये (LICs) आणि कमी-आणि मध्यम-उत्पन्न देशांमध्ये (LMICs) राहतात.
संशोधकांनी सांगितले की मॉडेलचा अंदाज आहे की, T1D मुळे 2021 मध्ये जागतिक मृत्यूंची संख्या 175,000 आहे. यापैकी, 35,000 किंवा 20 टक्के, निदान न झाल्यामुळे होते, त्यापैकी 14,500 उप-सहारा आफ्रिकेत आणि 8,700 दक्षिण आशियातील होते, असे ते म्हणाले. संशोधकांचा असा अंदाज आहे की 2021 मध्ये अतिरिक्त 3.1 दशलक्ष लोक T1D साठी उप-इष्टतम काळजीमुळे अकाली मरण पावले नसते आणि 700,000 लोक अद्यापही जिवंत राहिले असते. जर ते निदान न झाल्यामुळे अकाली मरण पावले नसते.
सिडनी विद्यापीठातील अभ्यासाच्या लेखकांपैकी एक प्राध्यापक किम डोनाघ्यू ( Professor Kim Donaghue ) म्हणाले: "आमच्या निष्कर्षांवरून असे सूचित होते की T1D चे एकूण पाऊल ठसे पूर्वीच्या अंदाजापेक्षा खूप मोठे आहेत, जेव्हा उच्च मृत्युदरामुळे ऑस्ट्रेलिया गहाळ प्रचलित होते."
हे विशेषतः कमी आणि मध्यम-उत्पन्न असलेल्या देशांमध्ये खरे आहे, उदाहरणार्थ उप-सहारा आफ्रिकेत, ज्यामध्ये T1D चे 357,000 प्रकरणे आहेत. किंवा जागतिक प्रसाराच्या 4 टक्के आहेत. परंतु दरवर्षी 23 टक्के (40,000) लोकांचा मृत्यू होतो. त्यामुळे तातडीची गरज हायलाइट करते. LMIC मध्ये T1D च्या चिन्हे आणि लक्षणांबद्दल जागरुकता वाढवण्यासाठी,” डोनाघ्यू म्हणाले.
2040 मध्ये मॉडेलने दिलेला अंदाजे T1D चा प्रसार 13.5-17.5 दशलक्ष लोकांमध्ये होता, ज्यात LIC आणि LMIC मध्ये सर्वात जास्त सापेक्ष वाढ होण्याचा अंदाज आहे, असे संशोधकांनी सांगितले. ते म्हणाले की पुराणमतवादी अंदाजानुसार 2020 च्या तुलनेत 2040 पर्यंत T1D सह जगणाऱ्या लोकांच्या संख्येत 66 टक्क्यांनी वाढ झाली आहे.
हेही वाचा - Obesity Increases Risk of Alzheimer Disease : लठ्ठपणामुळे मध्यमवयीन लोकांमध्येही अल्झायमरचा वाढतो धोका
