ETV Bharat / sukhibhava

Effects on Body : सकाळी उशिरा खाल्ल्याने शरीरावर होतो 'असा' परिणाम - चयापचय संबंध

तुमच्या शरीराचे वेळापत्रक, चयापचय क्रिया आणि पचन क्रिया गुंतागुंतीची असते, म्हणजे केवळ आपण काय खातो (What we eat) एवढंच नव्हे, तर आपण कधी खातो हेही तितकेच महत्त्वाचे असते. शास्त्रज्ञांनी सांगितले की, रात्री उशिरा खाणे, वजन वाढणे आणि मधुमेह यांच्यातील चयापचय (Metabolism) संबंध ओळखला जातो.

Effects on Body  clock with late morning meals
सकाळी उशिरा खाल्ल्याने शरीरावर परिणाम होतो
author img

By

Published : Oct 30, 2022, 5:46 PM IST

वॉशिंग्टन: शास्त्रज्ञांनी सांगितले की, रात्री उशिरा खाणे, वजन वाढणे आणि मधुमेह यांच्यातील चयापचय संबंध ओळखला जातो. वेळ, झोप आणि लठ्ठपणा यांच्यातील दुवा शास्त्रज्ञांना आधीच माहित आहे. युनायटेड स्टेट्समधील नॉर्थवेस्टर्न युनिव्हर्सिटीच्या शास्त्रज्ञांनी असा निष्कर्ष काढला आहे की, जास्त अन्न खाल्ल्याने शरीराच्या घड्याळाच्या circadian rhythms मध्ये व्यत्यय येतो आणि चरबीच्या ऊतींमध्ये बदल होतो. ही घड्याळे ऊर्जा सोडण्याच्या प्रक्रियेद्वारे शरीरातील ऊर्जा (Body energy) संतुलन नियंत्रित करण्यासाठी ओळखली जातात. दिवसा प्रकाशासह शरीरातील उर्जा कमाल पातळीवर उष्णतेच्या स्वरूपात बाष्पीभवन होते, असा निष्कर्ष काढण्यात आला.

शरीराच्या एकंदर वजनावर कोणता परिणाम होतो: सकाळी सात ते नऊ ही पोटाची वेळ असते. त्या वेळेत दिवसातील सर्वांत प्रमुख जेवण घ्यावे, सकाळी नऊ ते अकरा ही वेळ स्वादुपिंड आणि प्लीहा यांची असते. अकरा ते एक ही वेळ हृदयाची. सकाळी जेवण खाल्ले तर त्यावर प्रक्रिया करण्यासाठी जास्त ऊर्जा खर्च होते, असे प्राथमिक पुराव्यावरून दिसते. त्या तुलनेत दिवसात नंतरच्या वेळात अन्नावरील प्रक्रियेसाठी ऊर्जा कमी खर्च होते. परंतु, याचा शरीराच्या एकंदर वजनावर कोणता परिणाम होतो, हे अजून अस्पष्ट आहे.

शरीराच्या घड्याळाचे कार्य: शास्त्रज्ञ असे म्हणतात की, शरीराच्या घड्याळाचे कार्य अन्न घेण्याच्या वेळेवर अवलंबून असते. अशा वेळी खाणे चांगले असते. जास्त फॅटयुक्त अन्नाचा परिणाम यावर अधिक होत असल्याचे सांगितले जाते. उंदरांवर करण्यात आलेल्या संशोधनात, या प्रमाणात निष्कर्ष निघाल्याचे त्यांनी सांगितले. शास्त्रज्ञांचा असा दावा आहे की, या संशोधनात आहार, निद्रानाश आणि दीर्घकालीन पोषण आधाराची गरज असलेल्या रुग्णांना आहार देण्याच्या पद्धतींवर परिणाम होईल.

शारीरिक दिनमानामागचा मुद्दा: अन्नसेवनासारख्या नियमित गोष्टींचा अंदाज बांधून त्यासाठी आपल्याल शरीराला तयार ठेवणे, हा या शारीरिक दिनमानामागचा मुद्दा असतो. दिवसाच्या विविध वेळांना भिन्न जैवरासायनिक प्रतिक्रियांना पसंती दिली जाते, असा याचा अर्थ होतो. त्यामुळे आपल्या शरीरांतर्गत अवयवांना काम बदलून पुन्हा सज्ज होण्याचा अवकाश मिळतो.

वॉशिंग्टन: शास्त्रज्ञांनी सांगितले की, रात्री उशिरा खाणे, वजन वाढणे आणि मधुमेह यांच्यातील चयापचय संबंध ओळखला जातो. वेळ, झोप आणि लठ्ठपणा यांच्यातील दुवा शास्त्रज्ञांना आधीच माहित आहे. युनायटेड स्टेट्समधील नॉर्थवेस्टर्न युनिव्हर्सिटीच्या शास्त्रज्ञांनी असा निष्कर्ष काढला आहे की, जास्त अन्न खाल्ल्याने शरीराच्या घड्याळाच्या circadian rhythms मध्ये व्यत्यय येतो आणि चरबीच्या ऊतींमध्ये बदल होतो. ही घड्याळे ऊर्जा सोडण्याच्या प्रक्रियेद्वारे शरीरातील ऊर्जा (Body energy) संतुलन नियंत्रित करण्यासाठी ओळखली जातात. दिवसा प्रकाशासह शरीरातील उर्जा कमाल पातळीवर उष्णतेच्या स्वरूपात बाष्पीभवन होते, असा निष्कर्ष काढण्यात आला.

शरीराच्या एकंदर वजनावर कोणता परिणाम होतो: सकाळी सात ते नऊ ही पोटाची वेळ असते. त्या वेळेत दिवसातील सर्वांत प्रमुख जेवण घ्यावे, सकाळी नऊ ते अकरा ही वेळ स्वादुपिंड आणि प्लीहा यांची असते. अकरा ते एक ही वेळ हृदयाची. सकाळी जेवण खाल्ले तर त्यावर प्रक्रिया करण्यासाठी जास्त ऊर्जा खर्च होते, असे प्राथमिक पुराव्यावरून दिसते. त्या तुलनेत दिवसात नंतरच्या वेळात अन्नावरील प्रक्रियेसाठी ऊर्जा कमी खर्च होते. परंतु, याचा शरीराच्या एकंदर वजनावर कोणता परिणाम होतो, हे अजून अस्पष्ट आहे.

शरीराच्या घड्याळाचे कार्य: शास्त्रज्ञ असे म्हणतात की, शरीराच्या घड्याळाचे कार्य अन्न घेण्याच्या वेळेवर अवलंबून असते. अशा वेळी खाणे चांगले असते. जास्त फॅटयुक्त अन्नाचा परिणाम यावर अधिक होत असल्याचे सांगितले जाते. उंदरांवर करण्यात आलेल्या संशोधनात, या प्रमाणात निष्कर्ष निघाल्याचे त्यांनी सांगितले. शास्त्रज्ञांचा असा दावा आहे की, या संशोधनात आहार, निद्रानाश आणि दीर्घकालीन पोषण आधाराची गरज असलेल्या रुग्णांना आहार देण्याच्या पद्धतींवर परिणाम होईल.

शारीरिक दिनमानामागचा मुद्दा: अन्नसेवनासारख्या नियमित गोष्टींचा अंदाज बांधून त्यासाठी आपल्याल शरीराला तयार ठेवणे, हा या शारीरिक दिनमानामागचा मुद्दा असतो. दिवसाच्या विविध वेळांना भिन्न जैवरासायनिक प्रतिक्रियांना पसंती दिली जाते, असा याचा अर्थ होतो. त्यामुळे आपल्या शरीरांतर्गत अवयवांना काम बदलून पुन्हा सज्ज होण्याचा अवकाश मिळतो.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.