लखनौ: खाजत नसलेले पुरळ, सुजलेले डोळे, जळलेले ओठ आणि घसा खवखवणे ही गंभीर प्रतिकूल औषध प्रतिक्रिया (ADR) ची लक्षणे असू शकतात. प्रा.ए.के. किंग जॉर्ज मेडिकल युनिव्हर्सिटी ( King Georges Medical University KGMU ) च्या फार्माकोलॉजी विभागाचे प्रमुख सचान ( Sachan Head of Department of Pharmacology ) म्हणाले की, फेब्रुवारीपासून केजीएमयूच्या विविध विभागांमध्ये एडीआरची 137 प्रकरणे नोंदवली गेली आहेत. त्वचा विभागात सर्वाधिक 34 प्रकरणे नोंदवली गेली, त्यानंतर रेडिओथेरपी (26) आणि पल्मोनरी क्रिटिकल केअर ( Pulmonary Critical Care ) (11) आहेत.
काही प्रकरणांमध्ये, हृदयाच्या समस्या आणि यकृत रोग देखील औषधांच्या प्रतिक्रियांमुळे ( cardiac liver issues caused due to drug reactions ) होतात. डॉ. सचान म्हणाले, "औषधांचे गंभीर परिणाम होऊ शकतात, त्यामुळे रुग्णांनी त्यांचा सर्व क्लिनिकल इतिहास आणि भूतकाळातील आणि सध्याच्या आरोग्यविषयक समस्या शेअर केल्या पाहिजेत. त्यांनी भूतकाळातील कोणत्याही औषधाची ऍलर्जी देखील सांगितली पाहिजे."
हायपरटेन्शनची औषधे मधुमेही रुग्णांना देऊ नयेत कारण ते घातक ठरू शकणारी लक्षणे लपवतात. कमी रक्तातील साखरेमुळे रुग्ण बेहोश होण्याची अनेक प्रकरणे आहेत.” KGMU च्या फार्माकोव्हिजिलन्स प्रोग्रामच्या समन्वयक अनुराधा निश्चल म्हणाल्या, “रुग्णांना कोणतीही अनपेक्षित प्रतिक्रिया, ज्ञात किंवा अज्ञात, गंभीर किंवा गैर-गंभीर, कारण कळवले पाहिजे. उल्लेखनीय साइड इफेक्ट्सची नोंद झाल्यानंतर अनेक औषधे बाजारातून मागे घेण्यात आली होती."
किंग जॉर्ज मेडिकल युनिव्हर्सिटी ( KGMU ) च्या ट्रॉमा सेंटरमध्ये आणलेल्या 65 वर्षीय व्यक्तीचे उदाहरण देताना, ज्याला खाज येत नव्हती, डॉक्टरांनी सांगितले की पुरळ त्याच्या चेहऱ्यावर सुरू झाली आणि इतर भागात पसरली. त्याचे शरीर, एकूण शरीराच्या पृष्ठभागाच्या 30 टक्क्यांहून अधिक प्रभावित करते. "त्याचे डोळे आणि ओठ जळजळत सुजले होते. ताप, अस्वस्थता आणि घसा खवखवण्याबरोबर ही लक्षणे दोन आठवडे टिकून राहिली. तपासणीत असे दिसून आले की तो एक महिन्यापासून फेफरेसाठी औषध घेत होता, ज्यामुळे एपिडर्मल नेक्रोलिसिसचा पुरळ विकसित झाला होता.
त्या पुढे म्हणाल्या, "जरी त्या माणसाची सुटका झाली असली तरी, एडीआरची प्रकरणे सामान्य आहेत. कारण लोक जागरूकतेच्या अभावामुळे औषधांच्या सुरुवातीच्या प्रतिक्रियांकडे दुर्लक्ष करतात."
हेही वाचा - Drinking tea may reduce risk of Type 2 Diabetes : चहा प्यायल्याने टाइप 2 मधुमेहाचा धोका होऊ शकतो कमी
