हैदराबाद : दिवसातून दोन किंवा अधिक कप कॉफी प्यायल्याने गंभीर ( Drinking 2 or More Cups of Coffee Daily ) उच्च रक्तदाब (१६०/१०० मिमी एचजी किंवा त्याहून अधिक) असलेल्या लोकांमध्ये हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोगामुळे ( Double Risk of Death From Cardiovascular Disease ) मृत्यू होण्याचा धोका दुप्पट होऊ ( High Blood Pressure ) शकतो. परंतु, उच्च रक्तदाब ( High Blood Pressure ) असलेल्या लोकांना गंभीर मानले जात नाही. संशोधनानुसार ( Chronic Illnesses ) अमेरिकन हार्ट असोसिएशनच्या जर्नलमध्ये आज ( Heart Death in People with Severe Hypertension ) प्रकाशित झाले आहे. अमेरिकन हार्ट असोसिएशनचे ओपन अॅक्सेस, पीअर-रिव्ह्यू केलेले जर्नलमध्ये याबाबत सांगितले आहे.
याउलट, अभ्यासात असे आढळून आले की, एक कप कॉफी आणि दररोज ग्रीन टीचे सेवन केल्याने कोणत्याही रक्तदाब मापनात हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोगाशी संबंधित मृत्यूचा धोका वाढला नाही. जरी दोन्ही पेयांमध्ये कॅफिन असले तरीही त्यामध्ये धोका वाढला आहे. FDA नुसार, हिरव्या किंवा काळ्या चहाच्या 8-औंस कपमध्ये 30-50 मिलीग्राम कॅफिन असते आणि 8-औंस कप कॉफीमध्ये 80 ते 100 मिलीग्राम असते.
मागील संशोधनात असे आढळून आले आहे की दररोज एक कप कॉफी प्यायल्याने हृदयविकाराच्या झटक्यानंतर मृत्यूचा धोका कमी होऊन हृदयविकाराच्या झटक्यातून वाचलेल्यांना मदत होऊ शकते. निरोगी व्यक्तींमध्ये हृदयविकाराचा झटका किंवा स्ट्रोक टाळता येऊ शकतो. याव्यतिरिक्त, स्वतंत्र अभ्यासांनी असे सुचवले आहे की, नियमितपणे कॉफी पिल्याने टाइप 2 मधुमेह आणि काही कर्करोग यांसारखे जुनाट आजार होण्याचा धोका कमी होऊ शकतो. भूक नियंत्रित करण्यास मदत करू शकते. नैराश्याचा धोका कमी करण्यास किंवा सतर्कता वाढवण्यास मदत होऊ शकते. जरी हा परिणाम कॅफीन किंवा कॉफीमधील इतर कशामुळे होतो हे स्पष्ट नाही. यातील हानिकारक बाजू म्हणजे खूप कॉफी प्यायल्याने रक्तदाब वाढू शकतो आणि चिंता, हृदय धडधडणे आणि झोपायला त्रास होऊ शकतो.
“कॉफीचा ज्ञात संरक्षणात्मक प्रभाव वेगवेगळ्या प्रमाणात उच्च रक्तदाब असलेल्या व्यक्तींनाही लागू होतो की नाही हे ठरवण्याचा आमचा अभ्यास आहे. त्याच लोकसंख्येवर ग्रीन टीचे परिणामदेखील तपासले आहेत.” अभ्यासाचे ज्येष्ठ लेखक हिरोयासू इसो, एम.डी., पीएच.डी., एम.पी.एच., इन्स्टिट्यूट फॉर ग्लोबल हेल्थ पॉलिसी रिसर्च, ब्युरो ऑफ इंटरनॅशनल हेल्थ कोऑपरेशन, नॅशनल सेंटर फॉर टोकियो, जपानमधील ग्लोबल हेल्थ अँड मेडिसिन आणि ओसाका युनिव्हर्सिटीमधील प्रोफेसर एमेरिटस.
"आमच्या माहितीनुसार, दररोज 2 किंवा अधिक कप कॉफी पिणे आणि गंभीर उच्च रक्तदाब असलेल्या लोकांमध्ये हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोग मृत्युदर यांच्यातील संबंध शोधणारा हा पहिला अभ्यास आहे." उच्च रक्तदाब, ज्याला हायपरटेन्शन असेही म्हणतात, तेव्हा उद्भवते जेव्हा रक्तवाहिन्यांच्या भिंतींवर रक्त दाबण्याची शक्ती सतत खूप जास्त असते. ज्यामुळे हृदयाला रक्तपंप करण्यास कठीण काम होते. हे पाराच्या मिलिमीटर (मिमी एचजी) मध्ये मोजले जाते. अमेरिकन हार्ट असोसिएशन आणि अमेरिकन कॉलेज ऑफ कार्डिओलॉजीकडील वर्तमान रक्तदाब मार्गदर्शक तत्त्वे उच्च रक्तदाब 130/80 मिमी एचजी किंवा त्याहून अधिक रक्तदाब वाचन म्हणून वर्गीकृत करतात.
या अभ्यासासाठी रक्तदाब निकष ACC/AHA मार्गदर्शक तत्त्वांपेक्षा थोडे वेगळे आहे. संशोधकांनी रक्तदाब पाच श्रेणींमध्ये वर्गीकृत केला आहे. इष्टतम आणि सामान्य (130/85 मिमी एचजी पेक्षा कमी); उच्च सामान्य (130-139/85-89 मिमी एचजी); ग्रेड 1 उच्च रक्तदाब (140-159/90-99 मिमी एचजी); ग्रेड 2 (160-179/100-109 मिमी एचजी); आणि ग्रेड 3 (180/110 mm Hg पेक्षा जास्त). या अभ्यासात ग्रेड 2 आणि 3 मधील रक्तदाब उपायांना गंभीर उच्च रक्तदाब मानले गेले.
संशोधनाच्या सुरूवातीला 40 ते 79 वर्षे वयोगटातील 6,570 हून अधिक पुरुष आणि 12,000 पेक्षा जास्त महिलांचा अभ्यास सहभागींमध्ये समावेश होता. कर्करोगाच्या जोखमीच्या मूल्यांकनासाठी जपान सहयोगी समूह अभ्यासातून त्यांची निवड करण्यात आली होती – 45 जपानी समुदायांमध्ये राहणार्‍या प्रौढांचा 1988 आणि 1990 दरम्यान स्थापित केलेला एक मोठा, संभाव्य अभ्यास.
सहभागींनी आरोग्य तपासणी आणि जीवनशैली, आहार आणि वैद्यकीय इतिहासाचे मूल्यांकन करणाऱ्या स्वयं-प्रशासित प्रश्नावलींद्वारे डेटा प्रदान केला. जवळपास 19 वर्षांच्या फॉलो-अप दरम्यान (2009 पर्यंत), 842 हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी मृत्यूचे दस्तऐवजीकरण करण्यात आले. सर्व सहभागींच्या डेटाचे विश्लेषण आढळले. ज्या लोकांचा रक्तदाब 160/100 mm Hg किंवा कॉफी न पिणार्‍यांच्या तुलनेत जास्त आहे, अशा लोकांमध्ये दिवसातून दोन किंवा अधिक कप कॉफी प्यायल्याने हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोग मृत्यू होण्याचा धोका दुप्पट आहे.
दिवसातून एक कप कॉफी पिणे कोणत्याही रक्तदाब श्रेणींमध्ये हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोगामुळे मृत्यूच्या जोखमीशी संबंधित नाही. ग्रीन टीचा वापर कोणत्याही रक्तदाब श्रेणींमध्ये हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोग मृत्यू होण्याच्या जोखमीशी संबंधित नाही. "हे निष्कर्ष गंभीर उच्च रक्तदाब असलेल्या लोकांनी जास्त कॉफी पिणे टाळावे या प्रतिपादनाचे समर्थन करू शकतात," Iso म्हणाले. "गंभीर उच्चरक्तदाब असलेले लोक कॅफीनच्या प्रभावांना अधिक संवेदनाक्षम असल्यामुळे, कॅफीनचे हानिकारक प्रभाव त्याच्या संरक्षणात्मक प्रभावांपेक्षा जास्त असू शकतात आणि मृत्यूचा धोका वाढवू शकतात."
अभ्यासात असे आढळून आले आहे की जे लोक वारंवार कॉफीचे सेवन करतात ते तरुण, सध्याचे धूम्रपान करणारे, सध्याचे मद्यपान करणारे, कमी भाज्या खातात आणि उच्च एकूण कोलेस्टेरॉल पातळी आणि कमी सिस्टोलिक रक्तदाब (टॉप नंबर) रक्तदाब श्रेणीकडे दुर्लक्ष करतात. ग्रीन टीचे फायदे पॉलिफेनॉलच्या उपस्थितीद्वारे स्पष्ट केले जाऊ शकतात, जे निरोगी अँटिऑक्सिडंट आणि अँटी-अँटी असलेले सूक्ष्म पोषक असतात. वनस्पतींमध्ये दाहक गुणधर्म आढळतात. संशोधकांनी नमूद केले की, ग्रीन टी आणि कॉफी या दोन्हीमध्ये कॅफीन असूनही गंभीर उच्च रक्तदाब असलेल्या लोकांमध्ये मृत्यूच्या जोखमीशी संबंधित फक्त कॉफीच्या सेवनामुळेच पॉलिफेनॉल हे घटक असू शकतात.
संशोधनाला अनेक मर्यादा आहेत कॉफी आणि चहाचे सेवन स्व-अहवाल होते. रक्तदाब एकाच बिंदूवर मोजला गेला, ज्यामध्ये कालांतराने बदल होत नाहीत; आणि अभ्यासाचे निरीक्षणात्मक स्वरूप कॉफीचे सेवन आणि गंभीर उच्च रक्तदाब असलेल्या लोकांमध्ये हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोग जोखीम यांच्यात थेट कारण आणि परिणाम जोडू शकले नाही. उच्च रक्तदाब असलेल्या लोकांमध्ये कॉफी आणि ग्रीन टीच्या सेवनाच्या परिणामांबद्दल अधिक जाणून घेण्यासाठी आणि इतर देशांमध्ये कॉफी आणि ग्रीन टीच्या सेवनाच्या परिणामांची पुष्टी करण्यासाठी अधिक अभ्यास करणे आवश्यक आहे, संशोधकांनी सांगितले.
