मायक्रोसॉफ्टचे सीईओ, सत्या नडेला यांचा मुलगा झैन वयाच्या २६ व्या वर्षी सेरेब्रल पाल्सीने मृत्यू झाला. झेनचा जन्म 13 ऑगस्ट 1996 रोजी रात्री ११:२९ वाजता झाला. तो केवळ तीन पौंडाचा होता आणि तो रडला नाही. "झैनला वॉशिंग्टन लेक बेलेव्ह्यू येथील हॉस्पिटलमधून सिएटल चिल्ड्रन हॉस्पिटलमध्ये अतिदक्षता विभागासह नेण्यात आले. अनुने कठीण जन्मापासून सुरूवात केली. मी तिच्यासोबत रात्र हॉस्पिटलमध्ये घालवली आणि लगेचच दुसऱ्या दिवशी सकाळी झैनला भेटायला गेलो. तेव्हा मला माहीत नव्हते की आपले जीवन किती खोलवर बदलेल."
सेंटर्स फॉर डिसीज कंट्रोल अँड प्रिव्हेन्शन (CDC) (Centers for Disease Control and Prevention) नुसार, सेरेब्रल पाल्सी हा विकारांचा एक समूह आहे जो व्यक्तीच्या हालचाल करण्याच्या आणि संतुलन आणि पवित्रा राखण्याच्या क्षमतेवर परिणाम करतो. सीपी हे बालपणातील सर्वात सामान्य मोटर अपंगत्व आहे. सेरेब्रल म्हणजे मेंदूशी संबंध असणे. पाल्सी म्हणजे कमकुवतपणा किंवा स्नायू वापरण्यात समस्या. मेंदूच्या असामान्य विकासामुळे किंवा विकसनशील मेंदूला झालेल्या नुकसानामुळे CP होतो. याचा परिणाम एखाद्या व्यक्तीच्या स्नायूंवर नियंत्रण ठेवण्याच्या क्षमतेवर परिणाम होतो. सीपी वर त्यावर अद्याप कोणतेही उपचारात्मक उपचार उपलब्ध नाहीत. सीपीचे 4 प्रकार खालीलप्रमाणे आहेत:
- स्पॅस्टिक सेलेब्रल पाल्सी
स्पास्टिक सीपी CP असलेल्या सुमारे 80% लोकांना होते. स्पास्टिक सीपी असलेल्या लोकांमध्ये स्नायूंचा टोन वाढला आहे. याचा अर्थ त्यांचे स्नायू कडक आहेत. स्पास्टिक सीपीचे वर्णन सामान्यतः शरीराच्या कोणत्या भागांवर परिणाम होतो यावर केले जाते: स्पास्टिक डिप्लेजिया/डायपेरेसिस, स्पास्टिक हेमिप्लेजिया/हेमिपेरेसिस, स्पास्टिक क्वाड्रिप्लेजिया/क्वाड्रिपेरेसिस - डायसिग्नेटिक सेलेब्रल पाल्सी
डिस्किनेटिक सीपी असलेल्या लोकांना त्यांच्या हात, हात, पाय आणि पाय यांच्या हालचाली नियंत्रित करण्यात समस्या येतात, ज्यामुळे त्यांना बसणे आणि चालणे कठीण होते. हालचाली अनियंत्रित आहेत आणि मंद आणि कोलमडणाऱ्या किंवा जलद आणि धक्कादायक असू शकतात. कधीकधी चेहरा आणि जीभेला अडचणी येत गिळणे आणि बोलणे कठीण होते. - अॅटॅकेसिक सेलेब्रल पाल्सी
ऍटॅक्सिक सीपी असलेल्या लोकांना संतुलन आणि समन्वयामध्ये समस्या येतात. जेव्हा ते चालतात तेव्हा ते अस्थिर असू शकतात. त्यांना जलद हालचाल किंवा हालचाली करणे कठीण जाऊ शकते. ज्यांना लेखन सारख्या खूप नियंत्रणाची आवश्यकता असते. जेव्हा ते एखाद्या गोष्टीसाठी पोहोचतात तेव्हा त्यांना त्यांचे हात किंवा हात नियंत्रित करणे कठीण होऊ शकते. - मिक्स सेलेब्रल पाल्सी
काही लोकांमध्ये एकापेक्षा जास्त प्रकारच्या सीपीची लक्षणे असतात. मिश्रित सीपीचा सर्वात सामान्य प्रकार म्हणजे स्पास्टिक-डिस्किनेटिक सीपी.
Signs and symptoms
सेरेब्रल पाल्सीची सर्वात सामान्य लक्षणे वयाच्या पहिल्या 3 वर्षांमध्ये मुलांमध्ये दिसू लागतात. हे व्यक्तीपरत्वे आणि वयानुसार बदलतात. उदाहरणार्थ, स्तनपान करणारी मुले, एक वर्षापेक्षा कमी वयाच्या, उशिराने चालणे आणि बोलणे सुरू करू शकतात, असामान्य पद्धतीने रांग अन्न आणि द्रवपदार्थ खाण्यात आणि गिळण्यास त्रास होऊ शकतात. CP असणा-या लोकांमध्ये 3 वर्षांनंतर, प्रौढावस्थेपर्यंत खालील लक्षणे दिसून येतात
- पाहण्यात आणि ऐकण्यात अ़डचण
- विचार करणे आणि समजणे याद्दल गुंतागुंत
- शरीर दुखणे
- स्नायू आखडणे आणि शरीराचे संतुलन ढळणे
- शरीरात ट्रिमर्स
- कोणतेही काम करण्यास उशीर होणे
- शरीराची एक बाजू काम न करणे
- शौचाला जाणे यासारख्या नैसर्गिक क्रियांवर नियंत्रण न राहणे
- चालण्यास अडचणी येणे
- पदार्थ खाण्यास न येणे
- बोटाने क्रिया करता येणे
उपाययोजना
खालील काही गोष्टींने सेलेब्रल पाल्सी हा आजार प्रतिबंधित करू शकतो.
- जर महिलेने गर्भधारणेपूर्वी रुबेला अथवा झिका हे लस घेतल्यास, बाळाला याचा धोका पोहोचू शकतो.
- रक्तदाब आणि मधुमेह असल्यास हा आजार होऊ शकतो.
- प्रसूतीच्या वेळेस ड्रग, दारु आणि सिगारेट्सचे सेवन टाळा.
- आई आणि नवजात शिशु यांच्यातील संभाव्य आरएच विसंगती ओळखणे आवश्यक आहे.
- बाळाच्या जन्मादरम्यान योग्य वैद्यकीय सेवा मिळणे आवश्यक आहे.
- जन्मानंतर डोक्याला कोणत्याही प्रकारची दुखापत होऊ नये म्हणून बाळाची काळजी घेणे आवश्यक आहे.
हेही वाचा - Eating prunes for weak bones : वृध्दांसाठी काळ्या मनुका लाभदायक : अभ्यास
