हैदराबाद : ऑटिस्टिक प्राइड डे 18 जून रोजी साजरा केला जातो, लोकांमध्ये ऑटिस्टिकबद्दल जागरुकता निर्माण करणे हा त्याचा उद्देश आहे. ऑटिस्टिक हा एक विकासात्मक विकार आहे जो एखाद्या व्यक्तीच्या बोलण्याच्या आणि संवाद साधण्याच्या क्षमतेवर परिणाम करतो. दिवस इंद्रधनुष्य अनंत चिन्हाद्वारे दर्शविला जातो, जो ऑटिस्टिक लोकांच्या अंतहीन शक्यतांचे प्रतिनिधित्व करतो. जागतिक आरोग्य संघटनेच्या (WHO) आकडेवारीनुसार, 160 मुलांपैकी एक ऑटिस्टिक आहे.
ऑटिस्टिकसाठी भारत सरकारचा पुढाकार : ऑटिस्टिक असलेल्या लोकांना मदत करण्यासाठी भारत सरकारने अनेक कार्यक्रम सुरू केले आहेत:
- ऑटिस्टिक, सेरेब्रल पाल्सी, मतिमंदता आणि एकाधिक अपंगत्व असलेल्या व्यक्तींच्या कल्याणासाठी नॅशनल ट्रस्ट
- समर्थ योजना : निवासी सेवा पुरवते.
- घारौंडा (अपंग प्रौढांसाठी गट गृह आणि पुनर्वसन उपक्रम)
- निरामय आरोग्य विमा योजना
- विकास डे केअर
- प्रवासात सवलत, कर आकारणी इ.
ऑटिस्टिक म्हणजे काय ? हा एक विकासात्मक विकार आहे ज्यामध्ये प्रभावित व्यक्तीला सामाजिक संवाद आणि संवादामध्ये अडचणी येतात. प्रतिबंधित आणि पुनरावृत्ती वर्तन हे एक प्रमुख वैशिष्ट्य आहे. ऑटिस्टिकची चिन्हे सहसा मुलाच्या पहिल्या तीन वर्षांत ओळखली जातात. ऑटिस्टिकची लक्षणे हळूहळू विकसित होतात. हा विकार अनुवांशिक आणि पर्यावरणीय घटकांच्या संयोगाने जोडलेला आहे. 2015 पर्यंत, जगभरात सुमारे 24.8 दशलक्ष लोक ऑटिस्टिकने प्रभावित झाले होते. हा विकार स्त्रियांपेक्षा पुरुषांमध्ये जास्त आढळतो.
ऑटिस्टिकची चिन्हे आणि लक्षणे : भाषा कौशल्याचा अभाव: साधारणपणे तीन वर्षांचे मूल इतरांचे शब्द समजू लागते आणि त्याचे शब्द इतरांना सांगू लागते. या वयानंतर मुलामध्ये भाषा कौशल्याचा अभाव असल्यास. जर मुलाला बोलण्यात उशीर होत असेल, एखादा शब्द किंवा वाक्य पुन्हा पुन्हा सांगत असेल, प्रश्नांची चुकीची उत्तरे देत असतील, इतरांच्या शब्दांची पुनरावृत्ती होत असेल तर ही ऑटिस्टिकची लक्षणे असू शकतात.
वर्तणूक कौशल्याचा अभाव : मुलाच्या वर्तनातील काही गोष्टी देखील ऑटिस्टिक दर्शवू शकतात. वर्तणुकीतील समस्या जसे की, गोष्टींमध्ये बदल करून अस्वस्थ होणे, खेळणी साठवून ठेवणे, एकाच खेळण्याने खेळणे, स्वतःला इजा करणे, जास्त नाराजी किंवा राग दाखवणे, खाण्याच्या आणि झोपण्याच्या वेळा न पाळणे हे ऑटिस्टिक सूचित करतात. अचानक हे बदल शरीरात दिसू लागले आहेत, तर समजून घ्या की उच्च रक्तदाबामुळे आता हृदयाचे नुकसान होत आहे.
सामाजिक कौशल्यांचा अभाव : ऑटिस्टिकने ग्रस्त असलेल्या मुलांना लोकांना भेटणे आवडत नाही. जर मुल कोणालातरी आल्यावर भेटायला तयार नसेल, ते बोलत असताना कोणाकडे पाहत नसेल, डोळ्यांच्या संपर्कात येत नसेल, गोष्टींकडे दुर्लक्ष करत असेल तर ही ऑटिस्टिक दर्शवणारी चिन्हे असू शकतात.
हेही वाचा :
- Global Wind Day 2023 : जागतिक वायु दिन 2023; जाणून घ्या इतिहास, महत्त्व आणि उद्देश...
- World Elder Abuse Awareness Day : जागतिक वृद्ध अत्याचार जागरूकता दिवस; जाणून घ्या या दिवसाचा इतिहास आणि उद्देश
- Combat Desertification and Drought 2023 : वाळवंटीकरण आणि दुष्काळाशी लढा देण्यासाठी जागतिक दिवस 2023 चा इतिहास आणि महत्त्व
