तज्ञांचे म्हणणे आहे की नवजात मुलाच्या मायक्रोबायोमला ( newborn's microbiome ) आपल्या शरीरातील सूक्ष्मजंतूंला कमी हानी पोहोचेल असे प्रतिजैविक वापरण्याचा विचार चिकित्सकांनी केला पाहिजे. बॅक्टेरियाच्या विस्तृत श्रेणीवर निर्देशित प्रतिजैविक हे ब्रॉड-स्पेक्ट्रम (broad-spectrum ) म्हणून ओळखले जाते. सध्या सर्व नवजात मुलांपैकी 4 ते 10 टक्के संशयित संसर्गासाठी ( suspected infections ) लिहून दिले जाते. बहुतेक प्रकरणांमध्ये प्रतिजैविके अनावश्यकपणे लिहून दिली जातात. कारण औषधे घेत असलेल्यांपैकी फक्त थोड्या प्रमाणातच संसर्ग होतो.
हे प्रिस्क्रिप्शन जास्त दिले तेव्हा ( over prescription ) संसर्ग झाल्याचे आढळले. त्यांच्यात लवकर उपचार करण्यासाठी गरज आहे. कारण कोणताही विलंब त्वरीत जीवघेणा ठरू शकतो. एडिनबर्ग आणि बर्मिंगहॅम विद्यापीठे ( Universities of Edinburgh and Birmingham ) आणि स्पार्न हॉस्पिटल आणि युनिव्हर्सिटी मेडिकल सेंटर उट्रेच, ( Spaarne Hospital and University Medical Centre Utrecht ) नेदरलँड्सच्या संशोधकांनी 227 मुलांचा समावेश असलेली क्लिनिकल चाचणी केली. नवजात मुलाच्या मायक्रोबायोमवर कसा परिणाम होतो.
काय झाला प्रयोगात निष्कर्ष
संशयित 147 अर्भकांना तीन मानक प्रतिजैविक उपचारांपैकी एक उपचार मिळाले. त्यांच्या परिणामांची तुलना संसर्ग नसलेल्या 80 बालकांशी करण्यात आली. आणि ज्यांना प्रतिजैविक लिहून दिले गेले नाही. सर्व बाळांना उपचारापूर्वी आणि नंतर एक, चार आणि 12 महिन्यांच्या वयात विष्ठेचा नमुना घेण्यात आला होता. नमुने मायक्रोबायोम बनवणार्या सूक्ष्मजीव आणि प्रतिजैविक प्रतिकार बॅक्टेरियाच्या जनुकांसाठी विश्लेषण केले गेले. प्रतिजैविके लिहून दिलेली नवजात बालकांसाठी, प्रतिजैविक उपचार न घेतलेल्या बालकांच्या तुलनेत विविध बिफिडोबॅक्टेरियम ( Bifidobacterium species ) प्रजातींच्या पातळीत लक्षणीय घट झाल्याचे आढळून आले. हे सूक्ष्मजंतू मानवी आईच्या दुधाच्या पचनास मदत करतात. आणि आतड्यांच्या आरोग्यास प्रोत्साहन देतात, तसेच संक्रमणाविरूद्ध रोगप्रतिकारक संरक्षणास समर्थन देतात.
जनुकांमध्ये आढळली वाढ
संघाला संभाव्य रोग-उत्पादक जीवाणूंमध्ये वाढ आणि प्रतिजैविक मिळालेल्या गटामध्ये जनुकांची संख्या आणि विपुलता देखील आढळली. उपचारानंतर तपासलेल्या 695 पैकी 251 भिन्न जीवाणूंमध्ये बदल दिसून आला. ज्यामुळे अधिक संभाव्य हानिकारक सूक्ष्मजंतूंच्या बाजूने चांगल्या आणि वाईट जीवाणूंमधील संतुलन बदलले. कालांतराने मायक्रोबायोम आणि प्रतिजैविक प्रतिरोधक जनुकांमधील बदल कमीतकमी 12 महिने टिकून राहिले आणि स्तनपानाने सुधारले नाही, जे बाळाच्या रोगप्रतिकारक शक्तीला मदत करण्यासाठी ओळखले जाते.
पेनिसिलिन आणि जेंटॅमिसिनच्या संयोजन
चाचणी केलेल्या तीन प्रतिजैविक उपचार पद्धतींपैकी ( three antibiotic treatment ) पेनिसिलिन आणि जेंटॅमिसिनच्या संयोजनाचा बाळाच्या आतड्यांवरील मायक्रोबायोमवर आणि प्रतिजैविक प्रतिरोधक जनुकांच्या संख्येवर कमीत कमी हानिकारक प्रभाव आढळून आला. नवजात मुलांमध्ये संशयास्पद संसर्गावर उपचार करताना प्रतिजैविकांचे हे विशिष्ट संयोजन प्राधान्याने लिहून दिले पाहिजे.
Also Read: Is you new-born baby suffering from sticky eyes? Here is what you should do