नांदेड - नवरात्रोत्सव (Navratri 2022) म्हटंल की प्रत्येकामध्ये उत्सुकता असते ती दांडिया आणि गरबाची या उत्सवात सर्वजण दांडिया आणि गरबा खेळण्यासाठी एकत्र येतात. दांडिया आणि गरबा ही नृत्य सर्व ठिकाणी केली जातात. मात्र दांडिया आणि गरबा हे खेळ नवरात्रीतच (Why do Dandiyas or Garba play in Navratri) का खेळतात? आणि हे आपल्या इथे आले तरी कुठुन, याचा विचार तुम्ही कधी केला आहे का? नाही ना तर जाणून घ्या ही नृत्य का केली जातात आणि आपल्या इथे याची सुरुवात झाली तरी कशी?
नवरात्रीच्या काळात गरबा आणि दंडिया का करतात? जर आपण या दोन नृत्य प्रकारांचा इतिहास पाहिला तर गरबा आणि दंडिया, हे दोन्ही नृत्य गुजरातमध्ये जन्माला आले. आणि नवरात्रीच्या काळातच हे नृत्य केले जातात. कारण देवी दुर्गा आणि राक्षसांचा राजा महिषासुर यांच्यात नऊ दिवसांच्या लढाईतील हे नृत्य रूप म्हणजे नाट्यकरणाचे प्रकार आहेत, ज्यामध्ये देवी दुर्गा विजयी झाली होती.
हेच नवरात्रीचेही प्रतीक आहे : हे नऊ दिवस आपल्याला नकारात्मक विचार शुद्ध करण्याचा आणि नवीन सुरूवात करण्याची संधी देतात.
गरबा नृत्य : पारंपारिकपणे, गरबा आतल्या दिव्यासह मातीच्या भांडी ज्याला गुजरातमध्ये ‘गर्बी’ म्हटंले जाते. याच मातीच्या भांडीच्या आसपास गरबा नृत्यू केले जाते, ज्याला ‘गर्भ दीप’ म्हणतात. हे प्रतिनिधित्वचे प्रतीक आहे. गरबाच्या पोशाखाचा 3 भागांमध्ये समावेश होतो. स्त्रिया चोली किंवा ब्लाउज, चॅन्या किंवा लांब स्कर्ट आणि एक सुगंधित दुपट्टा परिधान करतात. आणि पुरुष पगडी घालून केडियु परिधान करतात.
दंडिया नृत्य : या नाटकात, पुरुष व महिला दोघेही रंगीबेरंगी आणि सजावटीच्या बांबूच्या काठीने ढोलक आणि तबला सारख्या वाद्यावर नृत्य करतात. आणि देवी आणि राक्षस यांच्यातील लढाई सादर करण्याचा एक सुंदर मार्ग आहे. दंडिया दरम्यान वापरल्या जाणाऱ्या रंगीबेरंगी छटा देवी दुर्गाच्या तलवारीचे प्रतिनिधीत्व करतात.
यामध्ये देवीच्या अनेक दैवी रूपांचे कौतुक भजन आणि मंत्रांद्वारे केले जाते.
जरी आपण दरवर्षी गरभा नृत्य प्रकार का करतो, यामुळे माणसांमध्ये एकत्रितपणा येतो, तसेच भक्तीभावनेसह आपण आपल्या कुटुंबास आणि मित्रांना आमंत्रित करतो. त्यामुळे या दिवसांची एक वेगळीचं आठवण लक्षात राहते. Navratri 2022
