ETV Bharat / state

प्रयोगशील शेती : दुष्काळावर मात करत सेवानिवृत्त शेतकऱ्याने फुलवली ढोबळी मिरचीची माळ

शेतीचे व्यवस्थापन सांभाळत असताना त्यांना पत्नी पुष्पलता यांचीही मोलाची मदत होती. उतारवयातही दोघे दररोज न चुकता शेतात जातात. कामानिमित्त सुरेश चव्हाण बाहेरगावी गेल्यानंतर पुष्पलता चव्हाण शेतीची सर्व कामे सांभाळतात.

सुरेश चव्हाण
author img

By

Published : Mar 5, 2019, 12:11 AM IST

जळगाव - एकीकडे दुष्काळापुढे राज्यातील शेतकरी हतबल होत असताना सुरेश चव्हाण हे त्याला अपवाद ठरले आहेत. बँकेच्या नोकरीतून निवृत्त झालेले सुरेश चव्हाण यांनी शेतीत एखादा नवा प्रयोग राबवावा, या विचारातून पूर्णवेळ शेती करण्याचा निर्णय घेतला. दुष्काळासारख्या प्रतिकूल परिस्थितीत वयाची पंच्याहत्तरी ओलांडलेली असतानाही त्यांनी शेतीचे सकारात्मक चित्र इतरांसमोर ठेवले आहे.

सुरेश चव्हाण

जळगाव तालुक्यातील म्हसावद शिवारात सुरेश चव्हाण यांची शेती आहे. ते जळगाव जिल्हा सहकारी बँकेत शाखाधिकारी म्हणून नोकरीला होते. २ वर्ष शिल्लक असतानाच त्यांनी स्वेच्छानिवृत्ती घेतली. निवृत्तीनंतर इतरांप्रमाणे घरी बसून आराम न करता त्यांनी पूर्णवेळ शेती करायचा निर्णय घेतला. घरी सर्व सुखसोयी असताना उतारवयात कशाला शेतीच्या भानगडीत पडता? असे म्हणत घरच्या मंडळीने त्यांच्या निर्णयाला विरोध दर्शवला. मात्र, ते आपल्या निर्णयावर ठाम राहिले.


सुरुवातीची काही वर्षे पारंपरिक पद्धतीने शेती केल्यावर, शेतीत एखादा नवा प्रयोग केल्यावाचून पर्याय नसल्याचे त्यांच्या लक्षात आले. म्हणून त्यांनी आपल्या २५ एकर शेतीपैकी २० गुंठे क्षेत्रात पॉलीहाऊस उभारून त्यात ढोबळी मिरचीची लागवड केली. प्लॉटमध्ये रोपांच्या दोन्ही बाजूने ठिबक लावल्याने मिरचीच्या रोपांना फायदा झाला. दुष्काळी परिस्थितीतही त्यांना आतापर्यंत मिरचीचे १४ टन उत्पादन आले असून येत्या महिनाभरात दीड ते दोन टन उत्पादन अपेक्षित आहे.

चव्हाण यांनी २० गुंठे क्षेत्रात स्टेट बँकेच्या सहकार्याने उभारलेल्या पॉलीहाऊसमध्ये पुण्याच्या के.एफ. बायो कंपनीची ६ हजार रोपे लावली. त्यानंतर योग्य खत आणि पाणी व्यवस्थापन केले. त्यामुळे प्लॉटमधील प्रत्येक रोपांवर ३५० ते ४०० ग्रॅम वजनाच्या अनेक मिरच्या लागल्या आहेत. या हंगामात त्यांना सुमारे १५ ते १६ टन उत्पादन अपेक्षित असून आता बाजारात मिळणारा सरासरी दर विचारात घेतला तर त्यांना खर्चवजा अडीच ते तीन लाख रुपये उत्पन्न अपेक्षित आहे.

undefined

शेतीचे व्यवस्थापन सांभाळत असताना त्यांना पत्नी पुष्पलता यांचीही मोलाची मदत होती. उतारवयातही दोघे दररोज न चुकता शेतात जातात. कामानिमित्त सुरेश चव्हाण बाहेरगावी गेल्यानंतर पुष्पलता चव्हाण शेतीची सर्व कामे सांभाळतात. शेती कामातून मनाला समाधान मिळते, शिवाय निसर्गाच्या सानिध्यात वेळ घालवता येत असल्याचा आनंद आहे, असे त्या म्हणाल्या.

जळगाव - एकीकडे दुष्काळापुढे राज्यातील शेतकरी हतबल होत असताना सुरेश चव्हाण हे त्याला अपवाद ठरले आहेत. बँकेच्या नोकरीतून निवृत्त झालेले सुरेश चव्हाण यांनी शेतीत एखादा नवा प्रयोग राबवावा, या विचारातून पूर्णवेळ शेती करण्याचा निर्णय घेतला. दुष्काळासारख्या प्रतिकूल परिस्थितीत वयाची पंच्याहत्तरी ओलांडलेली असतानाही त्यांनी शेतीचे सकारात्मक चित्र इतरांसमोर ठेवले आहे.

सुरेश चव्हाण

जळगाव तालुक्यातील म्हसावद शिवारात सुरेश चव्हाण यांची शेती आहे. ते जळगाव जिल्हा सहकारी बँकेत शाखाधिकारी म्हणून नोकरीला होते. २ वर्ष शिल्लक असतानाच त्यांनी स्वेच्छानिवृत्ती घेतली. निवृत्तीनंतर इतरांप्रमाणे घरी बसून आराम न करता त्यांनी पूर्णवेळ शेती करायचा निर्णय घेतला. घरी सर्व सुखसोयी असताना उतारवयात कशाला शेतीच्या भानगडीत पडता? असे म्हणत घरच्या मंडळीने त्यांच्या निर्णयाला विरोध दर्शवला. मात्र, ते आपल्या निर्णयावर ठाम राहिले.


सुरुवातीची काही वर्षे पारंपरिक पद्धतीने शेती केल्यावर, शेतीत एखादा नवा प्रयोग केल्यावाचून पर्याय नसल्याचे त्यांच्या लक्षात आले. म्हणून त्यांनी आपल्या २५ एकर शेतीपैकी २० गुंठे क्षेत्रात पॉलीहाऊस उभारून त्यात ढोबळी मिरचीची लागवड केली. प्लॉटमध्ये रोपांच्या दोन्ही बाजूने ठिबक लावल्याने मिरचीच्या रोपांना फायदा झाला. दुष्काळी परिस्थितीतही त्यांना आतापर्यंत मिरचीचे १४ टन उत्पादन आले असून येत्या महिनाभरात दीड ते दोन टन उत्पादन अपेक्षित आहे.

चव्हाण यांनी २० गुंठे क्षेत्रात स्टेट बँकेच्या सहकार्याने उभारलेल्या पॉलीहाऊसमध्ये पुण्याच्या के.एफ. बायो कंपनीची ६ हजार रोपे लावली. त्यानंतर योग्य खत आणि पाणी व्यवस्थापन केले. त्यामुळे प्लॉटमधील प्रत्येक रोपांवर ३५० ते ४०० ग्रॅम वजनाच्या अनेक मिरच्या लागल्या आहेत. या हंगामात त्यांना सुमारे १५ ते १६ टन उत्पादन अपेक्षित असून आता बाजारात मिळणारा सरासरी दर विचारात घेतला तर त्यांना खर्चवजा अडीच ते तीन लाख रुपये उत्पन्न अपेक्षित आहे.

undefined

शेतीचे व्यवस्थापन सांभाळत असताना त्यांना पत्नी पुष्पलता यांचीही मोलाची मदत होती. उतारवयातही दोघे दररोज न चुकता शेतात जातात. कामानिमित्त सुरेश चव्हाण बाहेरगावी गेल्यानंतर पुष्पलता चव्हाण शेतीची सर्व कामे सांभाळतात. शेती कामातून मनाला समाधान मिळते, शिवाय निसर्गाच्या सानिध्यात वेळ घालवता येत असल्याचा आनंद आहे, असे त्या म्हणाल्या.

Intro:(Bytes and Visuals send by FTP)

जळगाव
बँकेच्या नोकरीतून निवृत्त झाल्यानंतर काळ्या आईशी नाळ जपण्यासह आत्मिक सुखासाठी सुरेश चव्हाण यांनी पूर्णवेळ शेती करण्याचा निर्णय घेतला. बदलत्या ऋतुचक्रामुळे पारंपरिक पीक पद्धतीऐवजी शेतीत एखादा नवा प्रयोग राबवावा, या विचारातून त्यांनी पाऊल टाकलं. संरक्षित शेतीचा पर्याय निवडून आपल्या शेतात 20 गुंठे क्षेत्रावर पॉलिहाऊस उभारून ढोबळी मिरचीची लागवड केली. आज वयाची पंच्याहत्तरी ओलांडलेली असताना दुष्काळासारख्या प्रतिकूल परिस्थितीत त्यांनी शेतीचे सकारात्मक चित्र डोळ्यासमोर आणून ठेवलंय. त्यांचा उत्साह तरुणांना लाजवणारा आहे.Body:जळगाव तालुक्यातील म्हसावद शिवारात सुरेश चव्हाण यांची शेती आहे. ते जळगाव जिल्हा सहकारी बँकेत शाखाधिकारी म्हणून नोकरीला होते. नोकरी करत असतानाही त्यांचं सार लक्ष शेतीकडे असायचं. 2006 मध्ये नोकरीतून निवृत्त व्हायला 2 वर्ष शिल्लक असताना त्यांनी स्वेच्छानिवृत्ती घेऊन टाकली. स्वेच्छानिवृत्तीनंतर इतरांप्रमाणे घरी बसून आराम न करता त्यांनी पूर्णवेळ शेती करायचा निर्णय घेतला. घरी साऱ्या सुखसोयी असताना उतारवयात कशाला शेतीच्या भानगडीत पडतात, असं सांगून घरच्या मंडळीने त्यांच्या निर्णयाला विरोध दर्शवला. मात्र, ते आपल्या निर्णयावर ठाम राहिले. सुरुवातीची काही वर्षे पारंपरिक पद्धतीने शेती केल्यावर, शेतीत एखादा नवा प्रयोग केल्यावाचून पर्याय नसल्याचं त्यांच्या लक्षात आलं. म्हणून त्यांनी आपल्या 25 एकर शेतीपैकी 20 गुंठे क्षेत्रात पॉलिहाऊस उभारून त्यात ढोबळी मिरची लावली. प्लॉटमध्ये रोपांच्या दोन्ही बाजूने ठिबक लावलंय. यामुळं पाण्याचा थेंब न थेंब जमिनीत जिरवता आल्याने मिरचीच्या रोपांना फायदा झाला. दुष्काळी परिस्थितीतही त्यांना आतापर्यंत मिरचीचे 14 टन उत्पादन आलंय. अजून महिनाभरात दीड ते दोन टन उत्पादन अपेक्षित आहे. एकीकडे दुष्काळामुळे शेतकऱ्यांच्या हाती काहीही लागलेले नसताना सुरेश चव्हाण मात्र, त्याला अपवाद ठरले आहेत.

20 गुंठे क्षेत्रात स्टेट बँकेच्या सहकार्याने उभारलेल्या पॉलिहाऊसमध्ये त्यांनी पुण्याच्या के.एफ. बायो कंपनीची 6 हजार रोपे लावली. त्यानंतर योग्य खत व पाणी व्यवस्थापन केलं. त्यामुळं प्लॉटमधील प्रत्येक रोपांवर 350 ते 400 ग्रॅम वजनाच्या अनेक मिरच्या लगडल्या आहेत. या हंगामात त्यांना सुमारे 15 ते 16 टन उत्पादन अपेक्षित असून आता बाजारात मिळणारा सरासरी दर विचारात घेतला तर त्यांना खर्चवजा जाता अडीच ते तीन लाख रुपये उत्पन्न मिळणार आहे.

सुरेश चव्हाण यांनी 2016/17 मध्ये ढोबळी मिरची लागवड केली. पहिल्या वर्षी त्यांना 17 टन उत्पादन मिळाले. त्यानंतर 2017/18 मध्ये 15 टन तर यावर्षी आतापर्यंत 14 टन उत्पादन मिळालंय. पहिल्या वर्षी त्यांनी उत्पादित माल दिल्लीच्या व्यापाऱ्याला विकला. परंतु दिल्लीच्या बाजारपेठेशी संपर्क ठेवणं जिकिरीचे असल्यानं त्यांनी दुसऱ्या वर्षी मुंबईत माल विकला. आता तिसऱ्या वर्षी त्यांनी सुरुवातीला सुरतच्या व्यापाऱ्याला करार पध्दतीने माल विकला. मात्र, व्यापाऱ्याला दर न परवडल्यानं त्याने करार मोडला. म्हणून आता ते बाजारभावनुसार माल विकत आहेत. त्यांना आता सरासरी 50 ते 55 रुपये प्रति किलो दर मिळत आहे.Conclusion:शेतीचे व्यवस्थापन सांभाळत असताना त्यांना पत्नी पुष्पलता यांचीही मोलाची मदत होते. उतारवयातही दोघे दररोज न चुकता शेतात असतात. कामानिमित्त सुरेश चव्हाण बाहेरगावी असले की पुष्पलता चव्हाण शेतीची सर्व कामे सांभाळतात. शेती कामातून मनाला समाधान मिळते, शिवाय निसर्गाच्या सानिध्यात वेळ घालवता येत असल्याचा आनंद आहे, असे ते सांगतात.
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.