ETV Bharat / state

एक हजार वर्षांची परंपरा असलेला गणपती उत्सव - हजार वर्षांची परंपरा असलेला गणपती उत्सव

अमरावती शहरापासून ४५ किलोमीटर अंतरावर असलेल्या नेर पिंगळाई या गावात इ.स. ९६३ मध्ये स्थापन झालेला गुरु गंगाधर स्वामी मठ आहे.या मठात एक हजार वर्षांपासून श्री गणेश स्थापनेची परंपरा आहे.

गंगाधर स्वामी मठातील गणेश मू्र्ती
author img

By

Published : Sep 10, 2019, 3:45 PM IST

अमरावती - मोर्शी तालुक्यातील नेर पिंगळाई या गावात गंगाधर स्वामी मठात एक हजार वर्षांपासून श्री गणेश स्थापनेची परंपरा आहे. गुरु आणी शिष्याचा गणपती म्हणून हा गणपती संपूर्ण विदर्भात प्रसिद्ध आहे.

एक हजार वर्षांची परंपरा असलेला गणपती उत्सव


नेर पिंगळाई हे गाव अमरावती शहरापासून ४५ किलोमीटर अंतरावर आहे. या गावात इ.स. ९६३ मध्ये स्थापन झालेला गुरु गंगाधर स्वामी मठ आजही अस्तित्वात आहे. या मठाला गणपती मठ म्हणूनच ओळखले जाते.

हेही वाचा - अमरावतीतील चुनाभट्टी परिसरात हाणामारी, नगरसेवकासह दोघे जखमी


वीरशैव पंथाच्या काशी आणि उज्जैन येथील मठांशी नेर पिंगळाईचा मठ संलग्न आहे. मठातील गणपतीची मूर्ती मातीची असल्याने पर्यावरण पूरक आहे. गणेशोत्सवा दरम्यान हजारो भाविक दर्शन घेण्याकरता नेर पिंगळाई या गावात येतात.
मात्र, या प्राचीन मठाची तटबंदी धासळायला सुरुवात झाली आहे. ११०० वर्षापूर्वीच्या प्राचीन मठ असलेल्या या गावाला तीर्थक्षेत्राचा दर्जा मिळावा यासाठी गावकऱ्यांची धडपड सुरु आहे. पुरातन विभागामार्फत या ११०० वर्षां पूर्वीच्या मठाची निगा राखण्यात यावी, अशी मागणी गावातील नागरिक करत आहेत.

अमरावती - मोर्शी तालुक्यातील नेर पिंगळाई या गावात गंगाधर स्वामी मठात एक हजार वर्षांपासून श्री गणेश स्थापनेची परंपरा आहे. गुरु आणी शिष्याचा गणपती म्हणून हा गणपती संपूर्ण विदर्भात प्रसिद्ध आहे.

एक हजार वर्षांची परंपरा असलेला गणपती उत्सव


नेर पिंगळाई हे गाव अमरावती शहरापासून ४५ किलोमीटर अंतरावर आहे. या गावात इ.स. ९६३ मध्ये स्थापन झालेला गुरु गंगाधर स्वामी मठ आजही अस्तित्वात आहे. या मठाला गणपती मठ म्हणूनच ओळखले जाते.

हेही वाचा - अमरावतीतील चुनाभट्टी परिसरात हाणामारी, नगरसेवकासह दोघे जखमी


वीरशैव पंथाच्या काशी आणि उज्जैन येथील मठांशी नेर पिंगळाईचा मठ संलग्न आहे. मठातील गणपतीची मूर्ती मातीची असल्याने पर्यावरण पूरक आहे. गणेशोत्सवा दरम्यान हजारो भाविक दर्शन घेण्याकरता नेर पिंगळाई या गावात येतात.
मात्र, या प्राचीन मठाची तटबंदी धासळायला सुरुवात झाली आहे. ११०० वर्षापूर्वीच्या प्राचीन मठ असलेल्या या गावाला तीर्थक्षेत्राचा दर्जा मिळावा यासाठी गावकऱ्यांची धडपड सुरु आहे. पुरातन विभागामार्फत या ११०० वर्षां पूर्वीच्या मठाची निगा राखण्यात यावी, अशी मागणी गावातील नागरिक करत आहेत.

Intro:अमरावतीच्या नेर पिंगळाई गावात १ हजार वर्ष पूर्वीच्या परंपरेचा गणपती उत्सव 

  स्पेशल स्टोरी


 अमरावती जिल्ह्यातील मोर्शी तालुक्यात येणाया नेर पिंगळाई या गावात गंगाधर स्वामी मठात एक हजार वर्षा पासून श्री गणेश स्थापनेची परंपरा आजही कायम आहे . गुरु आणी शिष्य चा गणपती म्हणुन हा गणपती संपूर्ण विदर्भात प्रसिद्ध आहे . या गणपती च आणखी एक वैशिठ म्हणजे या गावातील इतर सार्वजनिक आणी घरगुती गणेशाची स्थापना गुरुशिष्य चा गणपती नंतरच होते. पाहू या etv भारत चा हा स्पेशल रिपोर्ट 

VO-1

 अमरावती वरून ४५ केलोमिटर अंतरावर असलेले नेर पिंगळाई हे गाव या गावात इ.स. ९६३ साली स्थापन झालेल्या गुरु गंगाधर स्वामी मठ आजही अस्थित्वात आहे . गणपती मठ म्हणुनच या गावची सर्वदुर ओळख आहे. नक्षिदार लाकडी खाबावर संपूर्ण मठाची उभारणी करण्यात आली आहे . मठाचे संपूर्ण बांधकाम हे दगडी असून दगडांनीच बांधले आहे. आलेल्या मठाच्या मधोमध श्री गणेशाची स्थापना केली जाते. मठाधीपती मार्फतच संपूर्ण मठाचा कारभार पाहण्याची परंपरा आहे . वीरशैव समाजाच्या काशी आणी उजैन येथील मठाशी नेर पिंगळाई चा हा मठ सल्ग्न आहे .विशेष म्हणजे हा या गणपतिची मूर्त ही पूर्ण मातीची असल्याने पर्यावरण पूरक आहे

बाईट-1 विश्वस्त

गुरु गंगाधर स्वामी नंतर आता पर्यंत २३ मठाधीपतीनी मठाचा कारभार पाहीला आहे. याच मठामध्ये गंगाधर स्वामी यांची शिष्य शरणाई मातेचा मुलगा हरविला होता तेंव्हा तिने मुलगा सापडल्यास मठामध्ये  श्री गणेशाची  स्थापना करेल म्हणुन नवस केला व श्री गणेश चतुथींला तिचा मुलगा सापडला. त्यानंतर   गुरु गंगाधर स्वामी यांनी शरणाई मातेला केलेल्या उपदेशानंतर याच मठात  श्री गणेशाची  स्थापना करण्यात आली आज त्याला १८४० वर्षे झालीत तेव्हा पासून हा गुरु गुरु आणी शिष्य चा गणपती म्हणुन संपूर्ण विदर्भात प्रसिद्ध आहे.

बाईट-2 -मठातीपती

VO-2

गणेशोत्सवाच्या दरम्यान मठात बाप्पाच दर्शन घेण्याकरीता हजारो भाविक दर्शन घेण्याकरीता  नेर पिंगळाई या गावात येतात. जे भाविक श्रद्धेने बाप्पाला नवस करतात त्या भाविकांना लगेचच त्याचा नवस पूर्ण झाल्य्याची प्रचीती येते. त्यामुळे नवसाला पावणारा गणपती म्हणुन या गणेशाची ख्याती आहे. मात्र आता या प्राचीन मठाची तटबधी धासळल्याला सुरुवात झाली आहे तिथल ११०० वर्षापूवीच बाधकाम कमकुवत झालं आहे एवढ्या पुरातन प्राचीन  मठाचा ईतिहास असलेल्या या गावाला तिथक्षत्राचा दर्जा मिळावा या साठी आजही गावकरांची धडपड सुरु आहे. पुरातन विभागामार्फत ज्या प्रमाणे ऎतिहसिक वास्तूची काळजी घेतल्या जाते त्याचप्रमाणे ११०० वर्ष पूर्वीच्या या मठाची निगा राखल्यास भविष्यातील शेकडो पिढ्या करीता हा अमुल्य ठेवा पाहण्यास उपलब्ध रहिल.Body:अमरावतीConclusion:अमरावती
ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.