हैदराबाद : या आठवड्यात पुन्हा एकदा एक सुंदर खगोलशास्त्रीय घटना आकाशात पाहायला मिळणार आहे. 28 आणि 29 ऑक्टोबरच्या रात्री आंशिक चंद्रग्रहण होणार आहे. कंकणाकृती सूर्यग्रहणानंतर महिन्यातील ही दुसरी खगोलीय घटना आहे. विज्ञान मंत्रालयानं खगोलशास्त्रीय घटनेबाबत अधिकृत घोषणा करताना सांगितलं की, 28 ऑक्टोबरच्या मध्यरात्री चंद्र नेत्रदीपकपणे पृथ्वीच्या पेनम्ब्रल सावलीत सरकेल, त्याची सावली रविवारी २९ ऑक्टोबर रोजी भारतीय वेळेनुसार मध्यरात्री 1.06 ते 2.23 पर्यंत असेल. ग्रहणाचा एकूण कालावधी 1 तास 19 मिनिटं असेल, असे मंत्रालयानं एका निवेदनात म्हटलं आहे.
काय आहे चंद्रग्रहण : चंद्रग्रहण ही एक उल्लेखनीय खगोलीय घटना आहे. जी जेव्हा पृथ्वी स्वतः चंद्र आणि सूर्य यांच्यामध्ये तंतोतंत स्थित असल्याचे आढळते. परिणामी पृथ्वीची सावली चंद्राच्या पृष्ठभागावर पडते, ज्यामुळे एक मोहक खगोलीय प्रदर्शन तयार होतं, जे चंद्राला तात्पुरते अस्पष्ट करतं. संपूर्ण चंद्रग्रहण झाल्यास, चंद्र एक मंत्रमुग्ध करणारा लाल रंग घेऊ शकतो, ज्याला अनेकदा 'ब्लड मून' असं संबोधलं जातं.
आंशिक आणि संपूर्ण चंद्रग्रहण मधील फरक : 29 ऑक्टोबर रोजी होणारे चंद्रग्रहण "आंशिक चंद्रग्रहण" म्हणून वर्गीकृत आहे, ज्यामध्ये सूर्य, पृथ्वी आणि चंद्र यांचं संरेखन काहीसं अपूर्ण आहे. चंद्राचा केवळ एक भाग पृथ्वीच्या कक्षेला ओलांडून जाईल, ग्रहण जवळ येताच ही सावली वाढेल आणि कमी होईल. जर हे 'संपूर्ण चंद्रग्रहण' असेल, तर चंद्र पूर्णपणे पृथ्वीच्या सावलीने झाकलेला असेल, परिणामी प्रसिद्ध 'ब्लड मून' प्रभाव असेल, जिथे पृथ्वीद्वारे प्रकाशाच्या लहान तरंग लांबीने विखुरल्यामुळे चंद्राची लाल रंगाची छटा असेल.
कसं पहावं ग्रहण : शास्त्रज्ञांच्या मते, हे अर्धवट चंद्रग्रहण पाहण्यासाठी तुम्हाला ग्रहण चष्म्यासारखे अत्याधुनिक उपकरण वापरण्याची गरज नाही. ते उघड्या डोळ्यांनी पाहता येईल. परंतु ग्रहणाची वेळ लक्षात ठेवा (ते रविवारी दुपारी 1 वाजून 6 मिनिटांनी सुरू होते आणि पुढील 77 मिनिटांसाठी दृश्यमान असेल). त्यामुळे वेळेवर पोहोचा आणि खगोलीय घटना पाहण्यासाठी सोयीस्कर जागा निवडा. भारतात पुढील चंद्रग्रहण 7 सप्टेंबर 2025 रोजी होईल आणि ते संपूर्ण ग्रहण असेल. पृथ्वीच्या सावलीत उघड्या डोळ्यांनी चंद्र पाहणं पूर्णपणे सुरक्षित आहे.
हेही वाचा :
