ETV Bharat / science-and-technology

Musks Company Aims : मस्क यांची कंपनी करणार मेंदूरोपण; अनेक रुग्णांना मिळाला दिलासा

author img

By

Published : Dec 2, 2022, 7:16 PM IST

टेक अब्जाधीश एलोन मस्क म्हणाले की त्यांची न्यूरालिंक कंपनी लवकरच लोकांमध्ये मेंदू प्रत्यारोपणाची ( Brain Injuries ) चाचणी करण्याची ( Brain Implant ) परवानगी घेत ( Full Body Functionality ) आहे. मस्कच्या कंपनीचे उद्दिष्ट लवकरच लोकांमध्ये मेंदूरोपण चाचणी ( Tech Billionaire Elon Musk Said His Neuralink Company ) करण्याचे आहे.

Musks Company Aims to soon test brain implant in people
मस्क यांची कंपनी करणार मेंदूरोपण

सॅन फ्रान्सिस्को : टेक अब्जाधीश एलोन मस्क यांनी सांगितले की, त्यांची न्यूरालिंक कंपनी ( Brain Injuries ) लवकरच लोकांमध्ये मेंदू प्रत्यारोपणाची ( Brain Implant ) चाचणी करण्याची ( Brain Disorders ) परवानगी घेत ( Restoring Vision ) आहे. बुधवारी रात्री लाइव्ह स्ट्रीम केलेल्या शो आणि टेल प्रेझेंटेशनमध्ये, मस्क म्हणाले की त्यांची ( Full Body Functionality ) टीम यूएस नियामकांना डिव्हाइसची ( Tech Billionaire Elon Musk Said His Neuralink Company ) चाचणी घेण्याची परवानगी देण्यास सांगण्याच्या प्रक्रियेत आहे. ते म्हणाले की, त्यांना वाटते की, कंपनी सहा महिन्यांत क्लिनिकल चाचणीचा भाग म्हणून मानवी मेंदूमध्ये इम्प्लांट ठेवण्यास सक्षम असावी, जरी ती वेळ निश्चित नाही.

मस्कचा न्यूरालिंक हा मेंदूला संगणकाशी जोडण्यावर काम करणाऱ्या अनेक गटांपैकी एक आहे. मेंदूच्या विकारांवर उपचार करण्यासाठी, मेंदूच्या दुखापतींवर मात करण्यासाठी आणि इतर अनुप्रयोगांवर मदत करण्याच्या उद्देशाने केलेले प्रयत्न होय. वॉशिंग्टन विद्यापीठातील सेंटर फॉर न्यूरोटेक्नॉलॉजीचे सह-संचालक राजेश राव यांनी सांगितले की, हे क्षेत्र 1960 च्या दशकातील आहे. पण, 90 च्या दशकात ते खरोखर बंद झाले.

अगदी अलीकडे आपण बर्‍याच प्रगती पाहिल्या आहेत. विशेषत: कम्युनिकेशन ब्रेन कॉम्प्युटर इंटरफेसच्या क्षेत्रात राव, ज्यांनी मस्कचे ऑनलाइन सादरीकरण पाहिले, ते म्हणाले की, ब्रेन-कॉम्प्युटर इंटरफेस यशाच्या बाबतीत न्यूरालिंक पॅकच्या पुढे आहे असे त्यांना वाटत नाही. पण, ते उपकरणांमधील वास्तविक हार्डवेअरच्या बाबतीत बरेच पुढे आहेत, असेही ते म्हणाले. न्यूरोलिंक हे उपकरण एका मोठ्या नाण्याएवढे आहे आणि ते कवटीत रोपण करण्यासाठी डिझाइन केलेले आहे, ज्यामध्ये अतिपातळ वायर थेट मेंदूमध्ये जातात.

मस्क म्हणाले की, लोकांमध्ये पहिले दोन अॅप्लिकेशन दृष्टी पुनर्संचयित करतील आणि त्यांच्या स्नायूंना वेगाने ऑपरेट करण्याची क्षमता नसलेल्या लोकांना डिजिटल उपकरणांचा वापर करण्यास मदत करेल. तो म्हणाला की, त्याची अशीही कल्पना आहे की, एखाद्या व्यक्तीची मान तुटलेली असल्यास, मेंदूतील सिग्नल पाठीच्या कण्यातील न्यूरालिंक उपकरणांपर्यंत पोहोचू शकतात. आम्हाला खात्री आहे की संपूर्ण शरीर कार्यक्षमता सक्षम करण्यासाठी कोणत्याही शारीरिक मर्यादा नाहीत, असे मस्क म्हणाले. ज्यांनी अलीकडेच ट्विटरचा ताबा घेतला आणि टेस्ला आणि स्पेसएक्सचे सीईओ आहेत.

इतर संघांच्या प्रयोगांमध्ये, प्रत्यारोपित सेन्सर्सने अर्धांगवायू झालेल्या लोकांना संगणक चालविण्यासाठी आणि रोबोटिक हात हलविण्यासाठी मेंदूचे सिग्नल वापरू दिले आहेत. PLOS ONE जर्नलमधील 2018 च्या अभ्यासात, मानेच्या खाली अर्धांगवायू असलेल्या तीन सहभागींनी त्यांच्या सर्व अंगांवर परिणाम करणारे एक प्रायोगिक मेंदू-संगणक इंटरफेस वापरला आहे. ज्याची कंसोर्टियम ब्रेनगेटद्वारे चाचणी केली जात आहे. इंटरफेस ईमेल आणि अॅप्स सारख्या गोष्टी नेव्हिगेट करण्यासाठी मेंदूतील एका लहान सेन्सरमधून न्यूरल क्रियाकलाप रेकॉर्ड करतो. नेचर जर्नलमधील अलीकडील अभ्यासात, स्विस संशोधन केंद्र न्यूरोरेस्टोरच्या शास्त्रज्ञांनी, पाठीच्या कण्यातील विद्युत उत्तेजनामुळे सक्रिय झालेल्या न्यूरॉनचा एक प्रकार ओळखला, ज्यामुळे रीढ़ की हड्डीला दुखापत झालेल्या नऊ रुग्णांना पुन्हा चालता येते.

दृष्टी पुनर्संचयित करण्यासाठी संशोधक मेंदू आणि मशीन इंटरफेसवर देखील काम करत आहेत. राव म्हणाले की काही कंपन्यांनी रेटिनल इम्प्लांट विकसित केले आहेत, परंतु मस्कच्या घोषणेने सूचित केले की त्यांची टीम थेट मेंदूच्या व्हिज्युअल कॉर्टेक्सला लक्ष्य करणारे सिग्नल वापरेल, ज्याचा काही शैक्षणिक गट देखील पाठपुरावा करत आहेत, मर्यादित यशाने.

न्यूरालिंकच्या प्रवक्त्याने प्रेस ऑफिसला ईमेलला त्वरित प्रतिसाद दिला नाही. स्टॅनफोर्ड युनिव्हर्सिटीतील न्यूरोसर्जरी प्रोफेसर डॉ. जेमी हेंडरसन, जे न्यूरालिंकचे सल्लागार आहेत, म्हणाले की न्यूरालिंक हे इतर उपकरणांपेक्षा वेगळे आहे ते म्हणजे मेंदूच्या खोलवर जाण्याची क्षमता आहे. पण तो पुढे म्हणाला: बर्‍याच वेगवेगळ्या प्रणाली आहेत ज्यांचे बरेच वेगळे फायदे आहेत.

सॅन फ्रान्सिस्को : टेक अब्जाधीश एलोन मस्क यांनी सांगितले की, त्यांची न्यूरालिंक कंपनी ( Brain Injuries ) लवकरच लोकांमध्ये मेंदू प्रत्यारोपणाची ( Brain Implant ) चाचणी करण्याची ( Brain Disorders ) परवानगी घेत ( Restoring Vision ) आहे. बुधवारी रात्री लाइव्ह स्ट्रीम केलेल्या शो आणि टेल प्रेझेंटेशनमध्ये, मस्क म्हणाले की त्यांची ( Full Body Functionality ) टीम यूएस नियामकांना डिव्हाइसची ( Tech Billionaire Elon Musk Said His Neuralink Company ) चाचणी घेण्याची परवानगी देण्यास सांगण्याच्या प्रक्रियेत आहे. ते म्हणाले की, त्यांना वाटते की, कंपनी सहा महिन्यांत क्लिनिकल चाचणीचा भाग म्हणून मानवी मेंदूमध्ये इम्प्लांट ठेवण्यास सक्षम असावी, जरी ती वेळ निश्चित नाही.

मस्कचा न्यूरालिंक हा मेंदूला संगणकाशी जोडण्यावर काम करणाऱ्या अनेक गटांपैकी एक आहे. मेंदूच्या विकारांवर उपचार करण्यासाठी, मेंदूच्या दुखापतींवर मात करण्यासाठी आणि इतर अनुप्रयोगांवर मदत करण्याच्या उद्देशाने केलेले प्रयत्न होय. वॉशिंग्टन विद्यापीठातील सेंटर फॉर न्यूरोटेक्नॉलॉजीचे सह-संचालक राजेश राव यांनी सांगितले की, हे क्षेत्र 1960 च्या दशकातील आहे. पण, 90 च्या दशकात ते खरोखर बंद झाले.

अगदी अलीकडे आपण बर्‍याच प्रगती पाहिल्या आहेत. विशेषत: कम्युनिकेशन ब्रेन कॉम्प्युटर इंटरफेसच्या क्षेत्रात राव, ज्यांनी मस्कचे ऑनलाइन सादरीकरण पाहिले, ते म्हणाले की, ब्रेन-कॉम्प्युटर इंटरफेस यशाच्या बाबतीत न्यूरालिंक पॅकच्या पुढे आहे असे त्यांना वाटत नाही. पण, ते उपकरणांमधील वास्तविक हार्डवेअरच्या बाबतीत बरेच पुढे आहेत, असेही ते म्हणाले. न्यूरोलिंक हे उपकरण एका मोठ्या नाण्याएवढे आहे आणि ते कवटीत रोपण करण्यासाठी डिझाइन केलेले आहे, ज्यामध्ये अतिपातळ वायर थेट मेंदूमध्ये जातात.

मस्क म्हणाले की, लोकांमध्ये पहिले दोन अॅप्लिकेशन दृष्टी पुनर्संचयित करतील आणि त्यांच्या स्नायूंना वेगाने ऑपरेट करण्याची क्षमता नसलेल्या लोकांना डिजिटल उपकरणांचा वापर करण्यास मदत करेल. तो म्हणाला की, त्याची अशीही कल्पना आहे की, एखाद्या व्यक्तीची मान तुटलेली असल्यास, मेंदूतील सिग्नल पाठीच्या कण्यातील न्यूरालिंक उपकरणांपर्यंत पोहोचू शकतात. आम्हाला खात्री आहे की संपूर्ण शरीर कार्यक्षमता सक्षम करण्यासाठी कोणत्याही शारीरिक मर्यादा नाहीत, असे मस्क म्हणाले. ज्यांनी अलीकडेच ट्विटरचा ताबा घेतला आणि टेस्ला आणि स्पेसएक्सचे सीईओ आहेत.

इतर संघांच्या प्रयोगांमध्ये, प्रत्यारोपित सेन्सर्सने अर्धांगवायू झालेल्या लोकांना संगणक चालविण्यासाठी आणि रोबोटिक हात हलविण्यासाठी मेंदूचे सिग्नल वापरू दिले आहेत. PLOS ONE जर्नलमधील 2018 च्या अभ्यासात, मानेच्या खाली अर्धांगवायू असलेल्या तीन सहभागींनी त्यांच्या सर्व अंगांवर परिणाम करणारे एक प्रायोगिक मेंदू-संगणक इंटरफेस वापरला आहे. ज्याची कंसोर्टियम ब्रेनगेटद्वारे चाचणी केली जात आहे. इंटरफेस ईमेल आणि अॅप्स सारख्या गोष्टी नेव्हिगेट करण्यासाठी मेंदूतील एका लहान सेन्सरमधून न्यूरल क्रियाकलाप रेकॉर्ड करतो. नेचर जर्नलमधील अलीकडील अभ्यासात, स्विस संशोधन केंद्र न्यूरोरेस्टोरच्या शास्त्रज्ञांनी, पाठीच्या कण्यातील विद्युत उत्तेजनामुळे सक्रिय झालेल्या न्यूरॉनचा एक प्रकार ओळखला, ज्यामुळे रीढ़ की हड्डीला दुखापत झालेल्या नऊ रुग्णांना पुन्हा चालता येते.

दृष्टी पुनर्संचयित करण्यासाठी संशोधक मेंदू आणि मशीन इंटरफेसवर देखील काम करत आहेत. राव म्हणाले की काही कंपन्यांनी रेटिनल इम्प्लांट विकसित केले आहेत, परंतु मस्कच्या घोषणेने सूचित केले की त्यांची टीम थेट मेंदूच्या व्हिज्युअल कॉर्टेक्सला लक्ष्य करणारे सिग्नल वापरेल, ज्याचा काही शैक्षणिक गट देखील पाठपुरावा करत आहेत, मर्यादित यशाने.

न्यूरालिंकच्या प्रवक्त्याने प्रेस ऑफिसला ईमेलला त्वरित प्रतिसाद दिला नाही. स्टॅनफोर्ड युनिव्हर्सिटीतील न्यूरोसर्जरी प्रोफेसर डॉ. जेमी हेंडरसन, जे न्यूरालिंकचे सल्लागार आहेत, म्हणाले की न्यूरालिंक हे इतर उपकरणांपेक्षा वेगळे आहे ते म्हणजे मेंदूच्या खोलवर जाण्याची क्षमता आहे. पण तो पुढे म्हणाला: बर्‍याच वेगवेगळ्या प्रणाली आहेत ज्यांचे बरेच वेगळे फायदे आहेत.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.