ETV Bharat / science-and-technology

Russian Spacecraft Coolant Leak : रशियन स्पेसक्राफ्टमध्ये मोठा बिघाड, थोडक्यात बचावले अंतराळवीर

रशियन स्पेस कॉर्पोरेशन आणि नासाने शनिवारी सांगितले की रशियन पुरवठा करणारे अंतराळ यान क्रूशिवाय (अंतराळवीर) आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानकावर पोहोचले. परंतु त्याचा शीतलक दाब गमावला. या अपघातामुळे आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानकाच्या क्रू मेंबरला काहीही झाले नाही, ते सुखरूप आहे, ही अभिमानाची बाब आहे. पुरवठा अवकाशयानामध्ये शीतलक दाब गळतीचे कारण काय असू शकते हे रोसकोसमॉसने (रशियन स्पेस एजन्सी) सांगितले की, स्टेशन आणि प्रोग्रेस MS-21 मधील हॅच बंद आहे, त्यामुळे कूलंटचा दाब कमी झाल्यामुळे परिभ्रमणावर परिणाम झाला नाही.

Russian Spacecraft Coolant Leak
रशियन स्पेसक्राफ्टमध्ये मोठा बिघाड, थोडक्यात बचावले अंतराळवीर
author img

By

Published : Feb 12, 2023, 5:23 PM IST

मॉस्को : आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानकावर तापमान आणि दाब सामान्य आहे. त्यामुळे तेथील क्रू (अंतराळवीर) मेंबर्सचे आरोग्य आणि सुरक्षेला धोका निर्माण होण्याचा प्रश्नच उद्भवत नाही. रोसकोसमॉसच्या सुरुवातीच्या विधानाने संपूर्ण मालवाहू जहाज किंवा त्यातील काही यंत्रणांचा दबाव कमी झाला की नाही हे स्पष्ट केले नाही. परंतु रॉसकॉसमॉसच्या क्रू प्रोग्रामचे प्रमुख सर्गेई क्रिकालेव्ह यांनी नंतर स्पष्ट केले की, क्राफ्टच्या कूलंट लूपचे न्युट्रीलायझेशन होते. नासाने म्हटले आहे की, शीतलक दाब गळतीच्या समस्येचे निराकरण करण्यासाठी त्यांचे तज्ञ त्यांच्या रशियन समकक्षांना मदत करत आहेत. अधिकारी सर्व इंटरनॅशनल स्पेस स्टेशन सिस्टम्सवर लक्ष ठेवून आहेत.

यान 18 फेब्रुवारीला स्टेशनवरून निघणार : कूलिंग लूप गळतीबद्दल माहिती देण्यात आलेल्या क्रूला कोणताही धोका नाही आणि ते सामान्य स्पेस स्टेशन ऑपरेशन्स सुरू ठेवत आहेत. विशेष म्हणजे, पुरवठा करणारे अंतराळ यान नियोजित विल्हेवाट लावण्याआधीच कचऱ्याने भरले होते. हे यान 18 फेब्रुवारी रोजी स्टेशनवरून निघणार आहे आणि वातावरणात डिऑर्बिट होणार आहे. या घटनेनंतर काही वेळातच नवीन पुरवठा करणारे अवकाशयान तेथे गेले तेव्हा ही बातमी आली. प्रोग्रेस MS-22 द्वारे वैज्ञानिक उपकरणांसह सुमारे तीन टन अन्न, पाणी आणि इंधनाची वाहतूक करण्यात आली. रोसकोसमॉसने सांगितले की, या घटनेमुळे नवीन मालवाहू जहाजांचे डॉकिंग रोखले जाणार नाही किंवा आमच्या भविष्यातील स्टेशन प्रोग्रामवर त्याचा परिणाम होणार नाही. याआधीही डिसेंबरमध्ये सोयुझ क्रू कॅप्सूलसोबत अशाच प्रकारची नैराश्येची घटना घडली होती. ज्याला एका लहान उल्कापिंडाने आदळले, ज्याच्या बाहेरील रेडिएटरमध्ये एक लहान छिद्र झाले आणि शीतलक अवकाशात पाठवले.

सोयुझ कॅप्सूल लाँच करण्याची योजना : रोसकोसमॉस 20 फेब्रुवारी रोजी नवीन सोयुझ कॅप्सूल लाँच करण्याची योजना करत असल्याचे सांगितले. जेणेकरून आपत्कालीन परिस्थितीत क्रूकडे लाइफबोट असेल. परंतु लॉन्चला गती देण्यासाठी ते स्वयंचलित मोडमध्ये प्रवास करणार असल्याने, बदली करणार्‍या क्रूला आता उन्हाळ्याच्या शेवटी किंवा दुसरे कॅप्सूल तयार होईपर्यंत प्रतीक्षा करावी लागेल. याचा अर्थ Prokopyev, Petelin आणि Rubio यांना स्टेशनवर अनेक अतिरिक्त महिने राहावे लागेल. शक्यतो त्यांचे मिशन एक वर्षाच्या जवळ जाईल. नासा आणि पेरीफेरी 20 फेब्रुवारी रोजी नवीन सोयुझ कॅप्सूल लाँच करण्याच्या विचारात आहेत. जेणेकरून आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानकाच्या सदस्यांकडे लाइफबोट उपलब्ध होऊ शकेल आणि ते आपत्कालीन परिस्थितीत त्याचा वापर करू शकतील. ते स्वयंचलित मोडमध्ये प्रवास करणार असल्याने, आता थोडा वेळ लागेल. बदली संघाला उन्हाळ्याची किंवा दुसरी कॅप्सूल तयार होण्याची प्रतीक्षा करावी लागेल.

हेही वाचा : NASA satellites : भूकंपग्रस्ताना मदतीसाठी नासाचे उपग्रह करताहेत मदत

मॉस्को : आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानकावर तापमान आणि दाब सामान्य आहे. त्यामुळे तेथील क्रू (अंतराळवीर) मेंबर्सचे आरोग्य आणि सुरक्षेला धोका निर्माण होण्याचा प्रश्नच उद्भवत नाही. रोसकोसमॉसच्या सुरुवातीच्या विधानाने संपूर्ण मालवाहू जहाज किंवा त्यातील काही यंत्रणांचा दबाव कमी झाला की नाही हे स्पष्ट केले नाही. परंतु रॉसकॉसमॉसच्या क्रू प्रोग्रामचे प्रमुख सर्गेई क्रिकालेव्ह यांनी नंतर स्पष्ट केले की, क्राफ्टच्या कूलंट लूपचे न्युट्रीलायझेशन होते. नासाने म्हटले आहे की, शीतलक दाब गळतीच्या समस्येचे निराकरण करण्यासाठी त्यांचे तज्ञ त्यांच्या रशियन समकक्षांना मदत करत आहेत. अधिकारी सर्व इंटरनॅशनल स्पेस स्टेशन सिस्टम्सवर लक्ष ठेवून आहेत.

यान 18 फेब्रुवारीला स्टेशनवरून निघणार : कूलिंग लूप गळतीबद्दल माहिती देण्यात आलेल्या क्रूला कोणताही धोका नाही आणि ते सामान्य स्पेस स्टेशन ऑपरेशन्स सुरू ठेवत आहेत. विशेष म्हणजे, पुरवठा करणारे अंतराळ यान नियोजित विल्हेवाट लावण्याआधीच कचऱ्याने भरले होते. हे यान 18 फेब्रुवारी रोजी स्टेशनवरून निघणार आहे आणि वातावरणात डिऑर्बिट होणार आहे. या घटनेनंतर काही वेळातच नवीन पुरवठा करणारे अवकाशयान तेथे गेले तेव्हा ही बातमी आली. प्रोग्रेस MS-22 द्वारे वैज्ञानिक उपकरणांसह सुमारे तीन टन अन्न, पाणी आणि इंधनाची वाहतूक करण्यात आली. रोसकोसमॉसने सांगितले की, या घटनेमुळे नवीन मालवाहू जहाजांचे डॉकिंग रोखले जाणार नाही किंवा आमच्या भविष्यातील स्टेशन प्रोग्रामवर त्याचा परिणाम होणार नाही. याआधीही डिसेंबरमध्ये सोयुझ क्रू कॅप्सूलसोबत अशाच प्रकारची नैराश्येची घटना घडली होती. ज्याला एका लहान उल्कापिंडाने आदळले, ज्याच्या बाहेरील रेडिएटरमध्ये एक लहान छिद्र झाले आणि शीतलक अवकाशात पाठवले.

सोयुझ कॅप्सूल लाँच करण्याची योजना : रोसकोसमॉस 20 फेब्रुवारी रोजी नवीन सोयुझ कॅप्सूल लाँच करण्याची योजना करत असल्याचे सांगितले. जेणेकरून आपत्कालीन परिस्थितीत क्रूकडे लाइफबोट असेल. परंतु लॉन्चला गती देण्यासाठी ते स्वयंचलित मोडमध्ये प्रवास करणार असल्याने, बदली करणार्‍या क्रूला आता उन्हाळ्याच्या शेवटी किंवा दुसरे कॅप्सूल तयार होईपर्यंत प्रतीक्षा करावी लागेल. याचा अर्थ Prokopyev, Petelin आणि Rubio यांना स्टेशनवर अनेक अतिरिक्त महिने राहावे लागेल. शक्यतो त्यांचे मिशन एक वर्षाच्या जवळ जाईल. नासा आणि पेरीफेरी 20 फेब्रुवारी रोजी नवीन सोयुझ कॅप्सूल लाँच करण्याच्या विचारात आहेत. जेणेकरून आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानकाच्या सदस्यांकडे लाइफबोट उपलब्ध होऊ शकेल आणि ते आपत्कालीन परिस्थितीत त्याचा वापर करू शकतील. ते स्वयंचलित मोडमध्ये प्रवास करणार असल्याने, आता थोडा वेळ लागेल. बदली संघाला उन्हाळ्याची किंवा दुसरी कॅप्सूल तयार होण्याची प्रतीक्षा करावी लागेल.

हेही वाचा : NASA satellites : भूकंपग्रस्ताना मदतीसाठी नासाचे उपग्रह करताहेत मदत

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.