नवी दिल्ली : जगातील सर्वात शक्तिशाली रेल्वे इंजिन बनवणाऱ्या देशांच्या यादीत भारताचा समावेश झाला आहे. 12000 हॉर्स पॉवर क्षमतेचे हे रेल्वे इंजिन मेक इन इंडिया अंतर्गत तयार करण्यात आले आहे. खरं तर भारतासह फक्त 6 देशच अशी 12000 HP इंजिन बनवतात आणि भारत अशा मोजक्या देशांपैकी एक आहे. जिथे इतकी शक्ती असलेली रेल्वे इंजिन बनवली जाते. भारताव्यतिरिक्त फक्त रशिया, चीन, फ्रान्स, जर्मनी आणि स्वीडन हे 12000 HP क्षमतेचे रेल्वे इंजिन बनवतात. सध्या भारतातील ही रेल्वे इंजिने फ्रेंच कंपनीच्या सहकार्याने बनवली जात आहेत. हे मधेपुराच्या इलेक्ट्रिक लोकोमोटिव्ह कारखान्यात बनवले जातात.
WAG 12 B शक्तिशाली रेल्वे इंजिन : आत्तापर्यंत देशात अशी 100 शक्तिशाली रेल्वे इंजिन बनवली गेली आहेत आणि आता आणखी 800 इंजिन बनवली जातील. जगात प्रथमच, फक्त भारताने ब्रॉडगेज रेल्वे मार्गावर WAG 12 B रेल्वे इंजिन नावाचे हे शक्तिशाली रेल्वे इंजिन चालवले आहे. यामध्ये जीपीएस देखील देण्यात आले आहे, ज्याच्या मदतीने ते कुठेही ट्रॅक केले जाऊ शकतात. हे इंजिन ताशी 120 किलोमीटर वेगाने धावू शकते. त्याच्या मदतीने, भारतातील मालवाहतूक गाड्यांची सरासरी वेग आणि भार वाहून नेण्याची क्षमता सुधारत आहे.
ट्विन बो-बो डिझाइनचे इंजिन : उंचीवर माल वाहून नेण्याची अप्रतिम क्षमता मधेपुरामध्ये बनवलेले इंजिन ट्विन बो-बो डिझाइनचे आहेत. या रेल्वे इंजिनचा एक्सल लोड 22.5 टन आहे जो 25 टन पर्यंत वाढवता येतो. उंचीवर माल वाहून नेण्याची त्याची क्षमता अप्रतिम आहे. मास्टर लोकोमध्ये काही दोष असल्यास, स्लेव्ह लोकोच्या सामर्थ्याने कार्य केले जाऊ शकते. कमी भार पडल्यास, दोनपैकी एक इंजिन बंद करूनही काम करता येते. त्याची लांबी 35 मीटर असून त्यात 1000 लीटर उच्च कॉम्प्रेसर क्षमतेच्या दोन एमआर टाक्या बसवण्यात आल्या आहेत. हे लांब पल्ल्याचा भार सहजतेने हाताळण्यास देखील सक्षम आहे.
इंजिन पश्चिम बंगालमध्ये बनतात : भारतीय रेल्वे वापरत असलेले इलेक्ट्रिक लोकोमोटिव्ह चित्तरंजन लोकोमोटिव्ह वर्क्स, आसनसोल, पश्चिम बंगाल येथे तयार केले जातात. याशिवाय, बिहारच्या मधेपुरा येथे असलेल्या भारत हेवी इलेक्ट्रिकल्स लिमिटेड आणि इलेक्ट्रिक लोकोमोटिव्ह फॅक्टरीमध्ये देखील इलेक्ट्रिक रेल इंजिन बनवले जातात.
