जयपूर आज देशभरात महिला समानता दिन Women Equality Day साजरा केला जात आहे. पण राजस्थानबद्दल बोलायचे झाले तर आजही येथे महिलांना त्यांच्या हक्कांसाठी लढावे लागते. महिलांना गर्भातून मुलगी जन्माला घालण्याचा अधिकारही नाही, असे महिला सामाजिक संघटनांचे Womens Social Organization म्हणणे आहे. त्यामुळे समानतेचे बोलणे निरर्थक आहे. महिला समानता दिन दरवर्षी 26 ऑगस्ट रोजी साजरा केला जातो. या दिवशी जगभरात महिलांच्या हक्कांसंदर्भात कार्यक्रम आयोजित केले जातात Womens Equality Day 2022. राजस्थानमध्ये महिला समानतेबाबत सरकारी पातळीवर पाच दिवसीय कार्यक्रम आयोजित केले जात आहेत. महिला हक्कांवर काम करणाऱ्या सामाजिक संघटना या मुद्द्यावर आग्रही आहेत की, ज्या संसद आणि विधानसभेतून धोरणात्मक नियम बनवले जातात त्यात महिलांना आरक्षण नाही, मग त्यांना समानतेचा अधिकार Right to equality कसा मिळणार
आपल्या पोटी मुलीला जन्म देण्याचा अधिकारही नाही सामाजिक कार्यकर्त्या निशा सिद्धू Social worker Nisha Sidhu म्हणतात की पुरुष प्रधान समाजात महिलांना समान हक्काची चर्चा स्वप्नवत वाटते. एकेकाळी पुरूषांचे वर्चस्व असलेल्या प्रत्येक क्षेत्रात महिला स्वतच्या बळावर पोहोचल्या आहेत. दुसऱ्या शब्दांत सांगायचे तर, स्त्रिया केवळ त्यांच्या कर्तृत्वाच्या बळावर पुरुषांच्या बरोबरीने पोहोचल्या नाहीत, तर अनेक क्षेत्रात त्यांना मागे टाकत पुढेही आल्या आहेत. राजस्थानमध्ये महिलांच्या हक्कांसाठी कायदे आहेत. मात्र त्या कायद्यांची योग्य अंमलबजावणी होत नसल्याने महिलांना त्यांचे समान हक्क मिळत नाहीत. निशा सिद्ध म्हणते की, राजस्थानच्या महिलांना त्यांच्या पोटातून मुलगी जन्म देण्याचा अधिकारही नाही. ते म्हणाले की, आजही राजस्थानमधील अनेक जिल्ह्यांमध्ये मुलींना जन्मापूर्वी किंवा जन्मानंतर मारले जाते. ते म्हणाले की, पूर्वीच्या तुलनेत आता थोडीफार सुधारणा झाली आहे, पण ज्या समानतेची आपण बोलतो ती आजही दिसत नाही.
संसद आणि विधानसभेत कमी प्रतिनिधीत्व निशा सिद्धू म्हणते की, जेव्हा आपण महिलांच्या समानतेबद्दल बोलत असतो, तेव्हा संसद आणि विधानसभेत महिलांचे प्रतिनिधित्व खरोखरच रंगतदार आहे का, हेही पाहायला हवे. ज्या ठिकाणी महिलांच्या हक्कांसाठी आणि संरक्षणासाठी कायदे केले जातात, तिथे पुरुषांच्या तुलनेत महिलांना खरेच पुरेसे प्रतिनिधित्व आहे का जोपर्यंत आपण संसद आणि विधानसभेत महिलांचे हक्क समान पातळीवर आणत नाही, तोपर्यंत आपण आपल्या समाजाशी या समानतेबद्दल कसे बोलणार, असा सवाल त्यांनी केला. लोकसभा आणि राज्यसभेबरोबरच विधानसभा निवडणुकीतही महिलांना आरक्षण असायला हवे, असे ते म्हणाले. जेव्हा महिलांचे योग्य प्रतिनिधित्व होईल, तेव्हा धोरणात्मक नियमन अधिक चांगल्या पद्धतीने उदयास येईल. आंतरराष्ट्रीय महिला दिनानिमित्त निर्भया पथकाचा महिलांना संदेश असा आहे निर्भय आणि निर्भय व्हा व इतिहास घडवा.
महिलांसोबत असमानता दलित महिलांवर काम करणाऱ्या सामाजिक कार्यकर्त्या सुमन देवठिया म्हणाल्या की, आज आपण महिलांच्या समानतेबद्दल बोलत आहोत. पण राजस्थानला स्वातंत्र्य मिळून ७५ वर्षे उलटूनही या विषयावर चर्चा व्हावी यापेक्षा मोठे दुर्दैव ते काय असू शकते ते म्हणाले की, महिला समानतेपासून दूर, राजस्थानमध्ये महिला आणि महिलांमध्ये असमानता आहे. त्यांनी मोठा दावा केला आणि आजही दलित महिलांना सर्वसामान्य प्रवर्गातील महिलांच्या बरोबरीने उभे राहण्याचा किंवा खाण्यापिण्याचा अधिकार नाही, असे सांगितले. आजही या महिलांना ग्रामीण भागात अस्पृश्यतेचा सामना करावा लागतो.
बहुतांश देशांमध्ये महिला समानता दिन साजरा ते म्हणाले की, राज्यात दलित महिलांवर कसे अत्याचार होतात आणि त्यांना न्याय मिळतानाही कशी निराशा सहन करावी लागते, हे आकडेवारीवरून दिसून येते. सुमन सांगतात की, राजस्थानमध्ये महिलांवरील अत्याचाराची आकडेवारी कमी होण्याऐवजी सातत्याने वाढत आहे. 2020 ते 2022 या कालावधीतील स्टेट क्राईम ब्युरोच्या आकडेवारीवर नजर टाकली, तर ते दर्शवतात की ही प्रकरणे वर्षानुवर्षे कशी वाढली आहेत. महिला समानता दिन म्हणजे काय. अमेरिका आणि न्यूझीलंडच्या महिलांनी याबाबत आवाज उठवला. 26 ऑगस्ट 1920 रोजी अमेरिकन राज्यघटनेतील 19 व्या दुरुस्तीद्वारे महिलांना पुरुषांच्या बरोबरीने मतदानाचा अधिकार मिळाला. हळूहळू जगभरातील महिलांमध्ये ही जागृती आली आणि आज २६ ऑगस्ट हा दिवस जगातील बहुतांश देशांमध्ये महिला समानता दिन म्हणून साजरा केला जातो.
हेही वाचा Womens Equality Day 2022 महिला समानता दिवस कधी आणि का साजरा केला जातो हे जाणून घ्या
हेही वाचा Ganesh Chaturthi Puja 2022 यंदा गणपतीचे केव्हा होणार आगमन, जाणून घ्या शुभ मुहूर्त आणि विसर्जनाची वेळ
