ज्योतिषशास्त्रात हिंदू पंचांगाला खूप महत्त्व आहे. वेळ, वार, तिथी, नक्षत्र, करण, योग इत्यादी हिंदू एकके यात वापरली जातात. तिथी, शुभ, अशुभ, दिशा शूल, चंद्रबल आणि ताराबल इत्यादी पंचांगात मोजले जातात. बुधवार, 22 मार्च 2023 चा पंचांग काय सांगतो ते जाणून घेऊया.
आजची तारीख : 22-03-2023 बुधवार
ऋतू : वसंत
आजची तिथी : चैत्र शुक्ल प्रतिपदा
आजचे नक्षत्र : उत्तराभाद्रपदा
अमृतकाळ : 14:14 to 15:45
राहूकाळ : 12:43 to 14:14
सुर्योदय : 06:39:00 सकाळी
सुर्यास्त : 06:47:00 सायंकाळी
आजचे चंद्रबल आणि ताराबल (बुधवार 22 मार्च 2023) : ताराबल: अश्विनी, कृतिका, मृगाशिरा, पुनर्वसु, पुष्य, आश्लेषा, मघा, उत्तरा फाल्गुनी, चित्रा, विशाखा, अनुराधा, ज्येष्ठा, मूल, उत्तराषाद, धनिष्ठा, पूर्वाभाद्रपदा, उत्तराभाद्रपदा, रेवती. चंद्रबल: वृषभ, मिथुन, कन्या, तूळ, मकर, मीन
कसे आहेत योग : फाल्गुन शुक्ल पक्ष तृतीया, राक्षस संवत्सर विक्रम संवत 2079, शक संवत 1944 (शुभकृत संवत्सर), फाल्गुन - तृतीया तिथीनंतर चतुर्थी पहाटे 03:24 पर्यंत. नक्षत्र उत्तरभाद्रपद पहाटे 04:50 रेवती नंतर, रात्री ११.४६ पर्यंत साध्य योग, त्यानंतर शुभ योग. करण तैतिल- दुपारी 04:36 पर्यंत, गार नंतर 03:24 पर्यंत, वणीज नंतर राहू 22 मार्च 2023 बुधवारी दुपारी 12:40 ते दुपारी 02:06 पर्यंत आहे. मीन राशीवर चंद्र संचार करेल.
नक्षत्र : आकाशातील ताऱ्यांच्या समूहाला 'नक्षत्र' म्हणतात. यात २७ नक्षत्रांचा समावेश आहे आणि या नक्षत्रांवर नऊ ग्रह आहेत. 27 नक्षत्रांची नावे- अश्विन नक्षत्र, भरणी नक्षत्र, कृतिका नक्षत्र, रोहिणी नक्षत्र, मृगाशिरा नक्षत्र, अर्द्रा नक्षत्र, पुनर्वसु नक्षत्र, पुष्य नक्षत्र, आश्लेषा नक्षत्र, मघा नक्षत्र, पूर्वाक्षत्रगुण, नक्षत्र. विशाखा नक्षत्र, अनुराधा नक्षत्र, ज्येष्ठ नक्षत्र, मूल नक्षत्र, पूर्वाषादा नक्षत्र, उत्तराषाद नक्षत्र, श्रवण नक्षत्र, घनिष्ठा नक्षत्र, शतभिषा नक्षत्र, पूर्वाभाद्रपद नक्षत्र, उत्तराक्षत्रपदा, नक्षत्र नक्षत्र.
वार : वार म्हणजे दिवस. आठवडाभरात सात दिवस येतात. सोमवार, मंगळवार, बुधवार, गुरुवार, शुक्रवार, शनिवार, रविवार या सात वारांना ग्रहांची नावे देण्यात आली आहेत.
योग : नक्षत्राप्रमाणे योगाचे 27 प्रकार आहेत. सूर्य-चंद्राच्या विशेष अंतराच्या स्थितीला 'योग' म्हणतात. अंतराच्या आधारे तयार झालेल्या 27 योगांची नावे - विषकुंभ, प्रीती, आयुष्मान, सौभाग्य, शोभन, अतिगंड, सुकर्मा, धृती, शूल, गंड, वृद्धी, ध्रुव, व्याघट, हर्षन, वज्र, सिद्धी, व्यातिपात, वरीयन, परिघ, शिव , सिद्ध , साध्या , शुभ , शुक्ल , ब्रह्मा , इंद्र आणि वैधृती .
करण : एका तिथीमध्ये दोन करण असतात. तारखेच्या पूर्वार्धात एक आणि तारखेच्या उत्तरार्धात एक. एकूण 11 करणांची नावे पुढीलप्रमाणे आहेत - बाव, बलव, कौलव, तैतिल, गर, वाणीज, विष्टी, शकुनी, चतुष्पाद, नाग आणि किस्तुघ्न. व्यष्टी करणला भद्रा म्हणतात आणि भद्रामध्ये शुभ कार्य निषिद्ध मानले जाते.
