मुंबई : भारतीय पंचांगांच्या माध्यमातून वेळ आणि काळाची गणना केली जाते. त्यामुळेच हिंदू कॅलेंडरला वैदिक कॅलेंडर असेही संबोधतात. पंचांगाची रचना पाच भागाने बनलेली आहे. त्यात तिथी, वार, नक्षत्र, योग यासह कारण यांचा समावेश आहे. पंचांगामध्ये काळाची शूभ दशा, राहुकाळ, सुर्योदय, सुर्यास्त, तिथी, नक्षत्र, सूर्यासह चंद्रांची स्थिती हिंदू महिन्यांसह पक्षाची इत्यंभूत माहिती असते. ज्योतिषी शिव मल्होत्रा यांच्याकडून आपणाला ही सगळी माहिती मिळते.
आजची तारीख : 12-03-2023 रविवार
ऋतू : वसंत
आजची तिथी : फाल्गुन कृष्ण पंचमी
आजचे नक्षत्र : स्वाती
अमृतकाळ : 15:45 to 17:15
राहूकाळ : 17:15 to 18:44
सुर्योदय : 06:47:00 सकाळी
सुर्यास्त : 06:45:00 सायंकाळी
काय आहे आजची पंचांग तिथी : सूर्य रेषेपेक्षा १२ अंशाने वर जाण्यासाठी चंद्र रेषेला लागणाऱ्या वेळेला तिथी असे संबोधतात. त्यामुळे एका महिन्यात ३० तिथी असतात. तर शुक्ल पक्षाच्या शेवटच्या तिथीला पौर्णिमा असे संबोधतात. तर शेवटच्या तिथीला अमावस्या असे संबोधले जाते. मराठी महिन्यातील तारखांची नावावरुन अमावस्या आणि पौर्णिमेची गणना केली जाते.
नक्षत्र म्हणजे काय : आकाशात असलेल्या ताऱ्यांच्या एकत्रित समुहाला नक्षत्र असे संबोधले जाते. या नक्षत्रांवर ९ ग्रह असतात. त्यातील २७ नक्षत्रांच्या नावावरुन हा नक्षत्रांचा समूह बनलेला असल्याचे बोलले जाते. नक्षत्रांमध्ये अश्विन नक्षत्र, भरणी नक्षत्र, कृतिका नक्षत्र, रोहिणी नक्षत्र, मृगाशिरा नक्षत्र, अर्द्रा नक्षत्र, पुनर्वसु नक्षत्र, पुष्य नक्षत्र, आश्लेषा नक्षत्र, मघा नक्षत्र, पूर्वाक्षत्रगुण, नक्षत्र. विशाखा नक्षत्र, अनुराधा नक्षत्र, ज्येष्ठ नक्षत्र, मूल नक्षत्र, पूर्वाषादा नक्षत्र, उत्तराषाद नक्षत्र, श्रवण नक्षत्र, घनिष्ठा नक्षत्र, शतभिषा नक्षत्र, पूर्वाभाद्रपद नक्षत्र, उत्तराक्षत्रपदा, आदी नक्षत्रांचा समावेश आहे.
कशाला म्हणतात वार : एका आठवड्याचा दिवस म्हणजे वार असे संबोधले जाते. एका आठवड्यात 7 दिवस असतात. यात सोमवार, रविवार, सोमवार, मंगळवार, बुधवार, गुरूवार, शुक्रवार, रविवार या सात वारांचा समावेश आहे.
