पाटणा: माजी केंद्रीय मंत्री आरसीपी सिंह यांनी जेडीयूमधून राजीनामा दिल्यानंतर बिहारच्या राजकारणात खळबळ उडाली आहे. एनडीएमध्ये ऑल इज वेलच्या गप्पा मारणारे नेतेही मोठी उलथापालथ होण्याची शक्यता नाकारत नाहीत (Politics Of Bihar). यावेळी निर्माण झालेल्या परिस्थितीमध्ये बिहारचे तीन राजकीय पक्ष सखोल विचारमंथन आणि चिंतनासाठी सज्ज झाले आहेत. सूत्रांकडून मिळालेल्या माहितीनुसार, येत्या दोन दिवसांत राज्यातील 4 महत्त्वाच्या पक्षांच्या विधिमंडळ पक्षाची बैठक होणार आहे. ज्यामध्ये आरजेडी, जेडीयू, काँग्रेस आणि जीतन राम मांझी यांनी आपापल्या आमदारांची बैठक बोलावली आहे. त्याच वेळी, सीएम नितीश कुमार (CM Nitish Called MLA MP Meeting) देखील त्यांच्या आमदार आणि खासदारांची बैठक घेणार आहेत. मंगळवारी आरजेडीने राबडी देवी यांच्या निवासस्थानी आमदारांची बैठक बोलावली आहे. माजी मुख्यमंत्री जीतन राम मांझी यांच्या 'हम' पक्षानेही आपल्या विधिमंडळ पक्षाची बैठक बोलावली आहे. आतून जे बाहेर येत आहे, त्यानुसार 11 ऑगस्टपूर्वी बिहारमध्ये 'प्ले' होईल.
जेडीयू 'पुष्पा'प्रमाणे झुकायला तयार नाही : बिहारमध्ये जेडीयूचे सर्वोच्च नेतृत्व एनडीएमध्ये सर्व काही ठीक असल्याचे सांगत असले तरी, भाजप आणि जेडीयूमध्ये ज्याप्रकारे वाक्युद्ध सुरू आहे, त्यावरून काही अलबेल नाही असेच दिसत आहे. बिहारमध्ये राजकीय खिचडी शिजत आहे. या अटकळांनाही बळ मिळू लागले आहे कारण नितीशही भाजपच्या वरिष्ठ नेत्यांपासून 'वाजवी अंतर' कायम ठेवत आहेत. 24 तासांपूर्वी झालेल्या NITI आयोगाच्या बैठकीबद्दल विचार केला किंवा गेल्या महिन्यात 30-31 जुलै रोजी झालेल्या भाजपच्या सात आघाडीच्या बैठकीबद्दल बोलले तरी ते दिसते. जेपी नड्डा, अमित शहा यांसारखे आघाडीचे नेते बिहारमध्ये आले पण नितीश त्या नेत्यांना भेटले नाहीत. मुख्यमंत्र्यांना कोरोनाची लागण झाल्याचे कारण त्यावेळी सांगण्यात आले. 2024-25 च्या निवडणुका JDU सोबत युती करून लढवल्या जातील, पण JDU 'पुष्पा'सारखे झुकायला तयार नाही, असेही शाह यांनी जाहीर केले. जेडीयूने भाजपच्या सात आघाड्यांची बैठक गांभीर्याने घेतली असून आता त्यांना बिहारमध्ये काहीतरी मोठे करायचे आहे.
जेडीयूमध्ये फूट पडण्याची चिन्हे : नितीश कुमार कोरोनामधून बरे झाल्यानंतर बाहेर आले आहेत. ते बाहेर येताच पक्षाच्या वतीने आरसीपीची मोठी मालमत्ता जमवल्याप्रकरणी कारणे दाखवा नोटीस बजावण्यात आली. यानंतर आरसीपीनेही विलंब न लावता पक्षाच्या प्राथमिक सदस्यत्वाचा राजीनामा दिला. त्यामुळे जेडीयूमध्येही फूट पडण्याची चिन्हे आहेत. दुसरीकडे, नीती आयोगाच्या बैठकीत मुख्यमंत्री गेले नाहीत. हे संकेत भाजपला समजले असतीलच. आरजेडीने आपल्या आमदारांना 12 ऑगस्टपर्यंत पाटणा सोडू नये, असे सांगितले आहे. मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, नितीश कुमार यांनी सोनिया गांधींशीही संपर्क साधला आहे. मात्र याची पुष्टी झालेली नाही. सर्व संकेतांनी भाजप नेत्यांच्या हृदयाचे ठोके वाढले आहेत.
भाजप-जेडीयू संबंध कधीही चांगले राहिले नाहीत: खरेतर, 2020 मध्ये बिहारमध्ये एनडीए सरकार स्थापन झाल्यापासून, भाजप आणि जेडीयूमध्ये सर्व काही ठीक नव्हते. तरीही दोन्ही पक्षांचे प्रमुख नेते त्याचा इन्कार करत राहिले. एनडीएच्या मोठ्या कार्यक्रमात नितीशकुमार सहभागी झाले नाहीत, असे अनेकवेळा घडले, तर कधी भाजपच्या नेत्यांनी नितीश यांच्या सरकारकडे बोटे दाखवून त्यांचा अपमान करण्याचा प्रयत्न केला. अलीकडच्या काळात 17 जुलै रोजी 'हर घर तिरंगा' मोहिमेबाबत केंद्रीय गृहमंत्री अमित शहा यांच्या अध्यक्षतेखाली मुख्यमंत्र्यांची बैठक बोलावण्यात आली होती, त्यात नितीशकुमार सहभागी झाले नाहीत. यानंतर माजी राष्ट्रपती रामनाथ कोविंद यांच्या निरोप समारंभाचे निमंत्रण दिल्यानंतरही नितीश कुमार पोहोचले नाहीत. 25 जुलै रोजी नवनिर्वाचित राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू यांच्या शपथविधी समारंभात बिहारच्या मुख्यमंत्र्यांनाही पाचारण करण्यात आले होते पण ते पोहोचले नाहीत. सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे 7 ऑगस्ट रोजी पंतप्रधान मोदींच्या अध्यक्षतेखालील नीती आयोगाच्या बैठकीला उपस्थित न राहून नितीश यांनी चर्चेला उधाण आणले.
काका-पुतणे पुन्हा येतील का? - आता पुन्हा नितीशकुमारांची बाजू बदलण्याची चर्चा सुरू आहे. मात्र, राष्ट्रीय अध्यक्ष लालन सिंह ते जेडीयूपर्यंत अनेक मंत्र्यांनी एनडीएमध्ये सर्व ठीक असल्याचे सांगितले आहे. दरम्यान, जेडीयूनेही केंद्रीय मंत्रिमंडळात सहभागी न होण्याचा निर्णय घेतला आहे. प्रथम विजय चौधरी म्हणाले की, आम्ही केंद्रीय मंत्रिमंडळात सामील होत नाही. त्यानंतर पत्रकार परिषदेत राष्ट्रीय अध्यक्ष लालन सिंह यांनीही आम्ही यात सहभागी होणार नसल्याचे स्पष्ट केले. 2019 मध्येच मुख्यमंत्र्यांनी निर्णय घेतला होता आणि आम्ही त्याच्या पाठीशी आहोत. त्याचवेळी नितीश कुमार यांचे भाजप नेत्यांपासूनचे अंतर, जेडीयूचा केंद्रीय मंत्रिमंडळात समावेश न होणे आणि आरसीपी सिंग यांच्या बहाण्याने लालन सिंह यांनी भाजपवर केलेला थेट हल्ला ही वेगळीच कहाणी सांगत आहे. नितीशकुमार यांनी यापूर्वीही बाजू बदलली आहे. त्यामुळेच बदलत्या राजकीय घडामोडींमुळे बिहारमध्ये भाजप-जेडीयू युतीचे सरकार पडण्याची शक्यता पुन्हा वर्तवली जात आहे.
