किव - रशिया युक्रेन युद्ध काही थांबायचे नाव घेत नाही. आता रशियाने युक्रेनच्या पूर्वेकडील भागात हल्ले तीव्र केले आहेत. अशा परिस्थित भारताची काया भूमिका असणार आहे यावर बऱ्याच देशांचे लक्ष लागले आहे. या संदर्भात, रशियन अभ्यासक म्हणतात, की रशिया-युक्रेन युद्धाबाबत भारतावर पाश्चात्य देशांकडून प्रचंड दबाव होता. या काळात युद्धाच्या केंद्रस्थानी असलेला युक्रेनच्या निर्वासितांची संख्या 5 दशलक्षच्या वर गेली आहे.
रशियन आक्रमण सुरू - रशिया युक्रेनवर मोठ्या प्रमाणात हल्ला करत आहे. या भीतीने कित्येक लोक देश सोडून पळून जात आहेत. युक्रेनमधील युद्ध सुरू होऊन जवळपास आठ आठवडे झाले आहेत आणि अमेरिका निर्वासित एजन्सीने म्हटले, आहे की 24 फेब्रुवारी रोजी रशियन आक्रमण सुरू झाल्यापासून 5 दशलक्षाहून अधिक युक्रेनियन लोक देश सोडून गेले आहेत.
तातडीने पावले उचलण्याबाबत चर्चा - युक्रेनचे महासचिव अँटोनियो गुटेरेस यांनी रशियाचे अध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन आणि युक्रेनचे राष्ट्राध्यक्ष वोलोडिमिर झेलेन्स्की यांना युद्धाची भयानक चित्रे समोर आल्यानंतर त्यांना मॉस्को आणि कीव येथे पत्र लिहून "युक्रेनमध्ये शांतता प्रस्थापित करण्यासाठी तातडीने पावले उचलण्याबाबत चर्चा" करण्यास सांगितले आहे.
संयुक्त राष्ट्राचे संस्थापक सदस्य आहेत - सेक्रेटरी-जनरलचे प्रवक्ते स्टीफन दुजारिक यांनी बुधवारी पत्रकारांना सांगितले की, मंगळवारी दुपारी रशिया आणि युक्रेनच्या स्थायी मिशनला दोन स्वतंत्र पत्रे सुपूर्द करण्यात आली आहेत. दुजारिक म्हणाले, की या पत्रांमध्ये महासचिवांनी पुतीन यांना मॉस्कोमध्ये आणि झेलेन्स्की यांना कीवमध्ये स्वागत करण्यास सांगितले आहे. युक्रेन आणि रशिया हे दोघेही संयुक्त राष्ट्राचे संस्थापक सदस्य आहेत. तसेच, संघटनेचे नेहमीच भक्कम समर्थक राहीले आहेत, असे संयुक्त राष्ट्र प्रमुखांनी पत्रात नमूद केले आहे.
युक्रेनमधील युद्ध सुरू होऊन जवळजवळ आठ आठवडे झाले आहेत आणि संयुक्त राष्ट्र निर्वासित एजन्सीने बुधवारी सांगितले की 24 फेब्रुवारी रोजी रशियन आक्रमण सुरू झाल्यापासून 5 दशलक्षाहून अधिक युक्रेनियन लोक पळून गेले आहेत. UNHCR ने 30 मार्च रोजी सांगितले की 4 दशलक्ष लोकांनी युक्रेनमधून पलायन केले आहे.
लोक विस्थापित झाले - हे जिनिव्हामधील (UNHCR)च्या अंदाजे स्थलांतरापेक्षा खूप जास्त आहे. युक्रेनची युद्धपूर्व लोकसंख्या 44 दशलक्ष आहे आणि युनायटेड नेशन्स हाय कमिशनर फॉर रिफ्युजी (UNHCR)ने सांगितले, की युक्रेनमध्ये 7 दशलक्षाहून अधिक लोक विस्थापित झाले आहेत. बुधवारपर्यंत (530,000)लोकांनी देश सोडला आहे.
अनेक जण तेथून निघून गेल्याची माहिती - एजन्सीच्या म्हणण्यानुसार, युक्रेनच्या युद्धग्रस्त भागात 13 दशलक्ष लोक अडकले असण्याची शक्यता आहे. यूएनएचसीआरच्या प्रवक्त्या शाबिया मंटू यांनी असोसिएटेड प्रेसला सांगितले की, "आम्ही पाहिले आहे की युक्रेनच्या लोकसंख्येपैकी जवळजवळ एक चतुर्थांश लोकसंख्या, एकूण 12 दशलक्षांहून अधिक लोकांना, त्यांची घरे सोडून पळून जाण्यास भाग पाडले गेले आहे, त्यामुळे लोकांची बाहेर पडण्याची ही एक आश्चर्यकारक संख्या आहे. यापैकी अर्ध्याहून अधिक लोक, सुमारे 2.8 दशलक्ष, प्रथम पोलंड पळून गेले. त्यापैकी बरेच जण तिथेच राहिले असले तरी अनेक जण तेथून निघून गेल्याची माहिती आहे.
र्थव्यवस्थेसाठी महत्त्वपूर्ण कारखाने - युक्रेनियन बंदर शहर मारियुपोलमधून हजारो लोकांना बाहेर काढण्याची आशा वाढल्याने पूर्वेकडील औद्योगिक केंद्रावर ताबा मिळवण्यासाठी रशियाने हल्ले वाढवले. मारियुपोलवरील हल्ले तीव्र करण्याव्यतिरिक्त, रशियन सैन्याने डोनबास आघाडीवर त्यांचे हल्ले तीव्र केले आहेत, ज्यात कोळशाच्या खाणी, मेटलर्जिकल प्लांट्स आणि युक्रेनच्या अर्थव्यवस्थेसाठी महत्त्वपूर्ण कारखाने आहेत.
स्वतंत्रपणे पुष्टी होऊ शकली नाही - जर रशियाने प्रदेश काबीज करण्याच्या प्रयत्नात यश मिळवले, तर युक्रेनची राजधानी कीव काबीज करण्याचा अयशस्वी प्रयत्न करूनही ते राष्ट्राध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन यांना मोठा विजय मिळवून देईल. युक्रेनियन सैनिकांनी सांगितले, की रशियन सैन्याने मोठ्या स्टील प्लांटचे अवशेष समतोल करण्यासाठी जोरदार बॉम्बफेक सुरू केली आणि लोक राहत असलेल्या तात्पुरत्या रुग्णालयात देखील हल्ला केला. या अहवालांची स्वतंत्रपणे पुष्टी होऊ शकली नाही.
वाहनांवर क्षेपणास्त्र हल्ले - रशियाच्या संरक्षण मंत्रालयाने बुधवारी सांगितले की त्यांच्या सैन्याने युक्रेनियन लक्ष्यांवर हल्ले तीव्र केले आहेत. त्यामध्ये 1053 तोफांचे हल्ले आणि 73 हवाई हल्ले केले आहेत. मंत्रालयाचे प्रवक्ते इगोर कोन्शेन्कोव्ह यांनीही सांगितले की, दक्षिण युक्रेनमधील खेरसन भागात युक्रेनियन सैन्य आणि वाहनांवर क्षेपणास्त्र हल्ले करण्यात आले.
युक्रेनच्या सुरक्षेमध्ये कमकुवत ठिकाणे शोधले - त्या दाव्यांची स्वतंत्रपणे पडताळणी होऊ शकली नाही. युक्रेनियन लष्कराच्या जनरल स्टाफने एका निवेदनात म्हटले आहे, की रशियाचे प्राधान्य मारियुपोलमधील अझोव्हस्टल स्टील मिल ताब्यात घेणे आणि अशा प्रकारे संपूर्ण मारियुपोलवर ताबा मिळवणे हे होते. तसेच, रशिया पूर्वेकडील विविध ठिकाणी आक्रमण करत आहे आणि युक्रेनच्या सुरक्षेमध्ये कमकुवत ठिकाणे शोधत आहे असही ते म्हणाले आहेत.
हेही वाचा - Guru Tegh Bahadur : गुरु तेग बहादूर यांचे प्रकाश पर्व! पंतप्रधान देशाला संभोधित करणार