हैदराबाद : आषाढ महिन्यातील पहिला प्रदोष व्रत यावेळी गुरुवार १५ जून २०२३ रोजी पाळण्यात येणार आहे. प्रदोष व्रताच्या दिवशी भगवान शिवाची पूजा केली जाते. या व्रताबद्दल अशी श्रद्धा आहे की, भगवान शंकराची खऱ्या मनाने पूजा केल्यास त्या व्यक्तीची प्रत्येक इच्छा पूर्ण होते. प्रत्येक महिन्यात दोन प्रदोष व्रत केले जातात. एक कृष्ण पक्षात आणि दुसरा शुक्ल पक्षात. हे व्रत केल्याने माणसाला उत्तम आरोग्य आणि दीर्घायुष्याचे वरदान मिळते. प्रदोष व्रत हे दक्षिण भारतात प्रदोष या नावाने ओळखले जाते.
प्रदोष व्रतासाठी शुभ मुहूर्त : उदयतिथीनुसार आषाढ महिन्यातील पहिला प्रदोष व्रत १५ जून रोजीच साजरा केला जाईल. त्याची तारीख 15 जून रोजी सकाळी 08.32 वाजता सुरू होईल आणि 16 जून रोजी सकाळी 08.39 वाजता समाप्त होईल. त्याची शुभ वेळ 02 तास 01 मिनिटे असेल. प्रदोष व्रताच्या पूजेची वेळ संध्याकाळी 07.20 ते 09.21 अशी असेल.
गुरु प्रदोष व्रताचे महत्त्व : गुरुवारी येणाऱ्या प्रदोष व्रताला गुरवर प्रदोष म्हणतात. ज्या लोकांच्या जीवनात गुरु ग्रहाचे अशुभ परिणाम पहायला मिळत आहेत, त्यांनी हे व्रत पाळण्याचा सल्ला दिला जातो. याशिवाय गुरुवार प्रदोष व्रत पाळल्याने पितरांचा आशीर्वाद मिळतो. म्हणजेच एकंदरीत हे व्रत सर्व प्रकारच्या यशासाठी अतिशय योग्य मानले गेले आहे. हिंदू धर्मात अनेक उपवास आणि उपवास पाळले जातात. परंतु या सर्वांमध्ये प्रदोष व्रत हा सर्व व्रतांपेक्षा अधिक शुभ आणि महत्त्वाचा मानला जातो. कारण या व्रताचे यथार्थ भक्ती आणि नियमाने पालन केल्याने भगवान शिव मानवी जीवनातील सर्व पापे दूर करतात. हे व्रत निर्जल ठेवले जाते. उपवास करणाऱ्याला सकाळी भगवान शिव, माता पार्वतीला बेलपत्र, गंगेचे पाणी, अक्षत, धूप आणि त्यानंतर संध्याकाळी त्याच पद्धतीने भगवान शंकराची पूजा करण्याची पद्धत सांगितली आहे.
प्रदोष व्रत उपासना पद्धत : प्रदोष व्रत पाळणाऱ्या लोकांनी त्रयोदशीच्या दिवशी म्हणजेच प्रदोष व्रताच्या दिवशी सूर्योदयापूर्वी उठले पाहिजे. यानंतर आंघोळ वगैरे करून स्वच्छ वस्त्र परिधान करून मंदिर किंवा पूजास्थान स्वच्छ करावे. या दिवसाच्या पूजेमध्ये बेलपत्र, अक्षत, धूप, गंगाजल इत्यादींचा अवश्य समावेश करा आणि या सर्व गोष्टींसह भगवान शंकराची पूजा करा. या उपवासात अन्न अजिबात खाल्ले जात नाही कारण हा उपवास निर्जल पाळला जातो. अशाप्रकारे दिवसभर उपवास केल्यानंतर सूर्यास्ताच्या थोडे आधी म्हणजेच संध्याकाळी पुन्हा स्नान करून स्वच्छ कपडे घाला. पूजास्थान पुन्हा शुद्ध करा. शेण टाकून मंडप तयार करा. त्यानंतर या मंडपात पाच वेगवेगळ्या रंगांच्या साहाय्याने रांगोळी काढावी. कुशाच्या आसनावर ईशान्य दिशेला तोंड करून बसावे. भगवान शिवाच्या 'ओम नमः शिवाय' मंत्राचा जप करताना भगवान शिवाला जल अर्पण करा. यासोबतच तुम्ही ज्या दिवशी प्रदोष व्रत पाळत आहात त्या दिवसाशी संबंधित प्रदोष व्रत कथा वाचा आणि ऐका.
हेही वाचा :
- Gupt Navratri 2023 : 19 जूनपासून सुरू होत आहे गुप्त नवरात्र; जाणून घ्या घटस्थापनेची वेळ आणि पूजेची पद्धत
- Yogini Ekadashi 2023 : योगिनी एकादशी व्रत केल्याने मिळणार फळ, जाणून घ्या तिथी, शुभ मुहूर्त, पूजा पद्धत आणि महत्त्व
- Mithun Sankranti 2023 : मिथुन संक्रांतीच्या दिवशी करावयाचे उपाय, महत्त्व, शुभ मुहूर्त आणि कथा...
