गुमला ( झारखंड ) : ग्रामीण भागातील दुर्गम भागात आजही समाज अंधश्रद्धेच्या गर्तेत आहे. जुन्या काळातील रूढिवादी विचार पकडून लोक त्याच्याभोवती फिरत आहेत. असा समाजाला आधुनिक आणि पुरोगामी विचार ठेवून वाटचाल करणाऱ्या मुलींची प्रगती पचवत नाही. मुलींना कैदेत ठेवणं म्हणजे त्यांची करमणूक आहे. स्त्रीने घराचा उंबरठा ओलांडून कुटुंबासाठी, समाजासाठी काही करायचे ठरवले तर तिला टोमणे मारले जातात. अनेक प्रकारचे प्रश्न विचारले जातात, छळ केला जातो. असाच काहीसा प्रकार जिल्ह्यातील सिसाई ब्लॉकच्या शिवनाथपूर पंचायतीच्या दाहुतोली गावातील प्रगतीशील महिला शेतकरी मंजू ओराव यांच्यासोबत घडला आहे.
गावातील महिला शेतकरी मंजू ओराव (22 वर्षे) या प्रगतिशील शेतकरी आहेत. शेती करून ती आपल्या कुटुंबाची आर्थिक स्थिती मजबूत करत आहे. कुटुंबाच्या सहा एकर जमिनीसोबतच गावकऱ्यांकडून दहा एकर जमीन भाडेतत्त्वावर घेऊन ती दोन वर्षांपासून भात, मका, टोमॅटो, बटाटा या पिकांची लागवड करत आहे. शेतीतून मिळणाऱ्या उत्पन्नातून त्यांनी यावेळी जुना ट्रॅक्टर खरेदी करून स्वत: शेत नांगरून आदर्श घालून दिला आहे. पण मंजूच्या ट्रॅक्टर चालवण्याकडे गावकरी अपशकुन म्हणून पाहत आहेत. ट्रॅक्टर चालवणाऱ्या महिलेमुळे गावात साथीचे आजार आणि दुष्काळ पडेल, असा त्यांचा अंधविश्वास आहे.
मंजू ओराव यांनी गावातील जुन्या नियमांविरुद्ध काम केल्याचे सांगत पंचायतीने तिच्याबाबत फर्मान काढले आहे. मुलीने ट्रॅक्टरने शेत नांगरल्याने गावात अनर्थ घडू शकतो, अशी भीती गावकऱ्यांना वाटते. त्यामुळे गावकऱ्यांनी मुलीच्या विरोधात पंचायत बोलवत मुलीला दंड ठोठावला आहे. तसेच मुलीच्या शेतीवर बंदी घालण्यात आली आहे. एवढेच नाही तर पंचायतीच्या आदेशाचे पालन न केल्याने मंजूवर बहिष्कार टाकण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे.
मंजूने ट्रॅक्टरने शेत नांगरण्यास बंदी: मंजू ट्रॅक्टरने शेत नांगरते तेव्हा गावात साथीचे रोग आणि उपासमार पसरण्याचा अंदाज ग्रामस्थांना आहे. मंगळवारी पाहण यांच्या उपस्थितीत शेकडो महिला पुरुषांनी गावात जाऊन मुलीच्या विरोधात पंचायत बसवली. या पंचायतीत पुन्हा मंजूला ट्रॅक्टरने शेतात नांगरणी न करण्याच्या सूचना देत मंजूकडून माफी व दंडाची मागणी करण्यात आली. पंचायतीमध्ये पुरुषांच्या तुलनेत महिलांची संख्या जास्त होती. लोकांनी सांगितले की, गाव सुरक्षित करण्यासाठी दंडाची रक्कम गावात पसरलेली आपत्ती आणि रोगराई दूर करण्यासाठी वापरली जाईल. एवढेच नव्हे तर पंचायतीचे फर्मान न पाळल्याबद्दल सामाजिक बहिष्काराचा इशाराही देण्यात आला.
मंजूचा हुकूम पाळण्यास नकार: आधुनिक विचारसरणीची असलेली मंजू ओराव सुशिक्षित आहेत. ती केओ कॉलेज गुमला येथे बीए प्रथम वर्षाची विद्यार्थिनी आहे. त्यामुळे मुलीने शेत नांगरणे ही बाब अंधश्रद्धा मनात नाही. ती म्हणते की, मुलगी आता सर्व काही करू शकते. जेव्हा ती आभाळाला हात घालू शकते, अनेक शोधांचा भाग होऊ शकते, मग ती शेती का करू शकत नाही. त्यामुळे मंजूने पंचायतीचा आदेश मानण्यास नकार दिला. मंजूने सांगितले की, तिला शेतीमध्ये खूप रस आहे. मी आणि वडिलांनी KCC कर्जासाठी अर्ज केला होता पण कर्ज मिळाले नाही. शेतात कुठेही सिंचनासाठी पाण्याची व्यवस्था नाही. भांडवल, सिंचन आणि संसाधन व्यवस्थापनामुळे मी शेती अधिक व्यापकपणे करू शकते. मी पंचायतीचा कोणताही हुकूम पाळणार नाही आणि शेती करत राहीन असे तिने सांगितले.
हेही वाचा : Video : पुराच्या पाण्यात घातला ट्रॅक्टर.. ट्रॉलीसह गेला वाहून.. पहा व्हिडीओ
